استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 152

ص:173

ب: آیا در عدۀ زن حامل، ملاک دخول است یا حمل ولو من غیر دخول را نیز شامل می شود؟

ج: باسمه جلت اسمائه

ملاک دخول است و در روایات حامل و غیر مدخول بها در حکم با هم ذکر شده اند.

عدم امکان اجبار زوج به طلاق

292: الف: چنانچه به واسطه تنفّر شدید زوجه از زوج، امکان ادامه زندگی مشترک برای زوجه غیر قابل تحمل شود و به تعبیر دیگر موجب عسر و حرج گردد و یا احتمال به گناه افتادن وی وجود داشته باشد، آیا حاکم شرع می تواند زوج را مجبور به طلاق کند و در صورت عدم امکان اجبار، خود حاکم وی را طلاق دهد؟

ج: باسمه جلت اسمائه

در خصوص نفقه ندادن زوج، حاکم شرع می تواند زوج را مجبور به طلاق کند و اگر اجبار ممکن نبود، خود حاکم شرع می تواند طلاق دهد؛ و در غیر نفقه ندادن، دلیلی بر جواز اجبار حاکم و یا طلاق دادن او نداریم؛ قاعده نفی عسر و حرج نافی حکم است و نمی تواند ثابت باشد.

ب: در صورت امکان طلاق، چه نوع طلاقی محقق خواهد شد؟ زوج را مجبور به طلاق خلع می کند یا نوع دیگر؟ و طلاقی که خود حاکم می دهد چه نوع طلاقی است؟

ج: باسمه جلت اسمائه

آنچه از دلیل فهمیده می شود فقط طلاق دادن است نه خصوص خلع.

ج: در صورتی که انجام طلاق مستلزم عسر و حرج برای زوج باشد و به عبارت دیگر حرج زوجین با یکدیگر تعارض کند، وظیفه چیست؟

ج: باسمه جلت اسمائه

در این مورد عسر و حرج زوج بی اثر است.