استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 156

ص:177

ج: باسمه جلت اسمائه

ظاهر آیه کریمه و روایات آمره به اشهاد این است که شاهد باید حاضر در مجلس طلاق باشند و به اطلاق خبر صفوان می شود استدلال نمود بر این که مجرد سماع کافی است و آن قرینه شود بر صَرف آن آیه و روایات از ظاهرشان. ولی مقتضای احتیاط اعتبار حضور شاهدین است.

تلازم ادّعای رجوع زن و عدم رجوع مرد در عدّه رجعیه

299: زوجه مدعی است که زوج، در عده رجعیه به وی رجوع نموده و وی فعلاً در حباله زوجیت زوج می باشد، ولی زوج منکر رجوع بوده و می گوید من رجوع نکرده ام و تو پس از انقضای عدّه می توانی شوهر کنی. اما از آنجا که زوجه می داند که زوج به وی رجوع نموده لذا دغدغه شرعی داشته و می ترسد ازدواج کند، زیرا خودش علم دارد که رجوع محقق شده و وی ذات البعل است و لذا خواستار این است که زوج وی را مجدداً طلاق دهد. اما زوج معتقد است رجوع نکرده لذا وی پس از عده می تواند شوهر کند؛ بفرمایید:

آیا می توان، زوج را ملزم به طلاق احتیاطی نمود و اگر ملتزم نشد، خود دادگاه می تواند از باب «الحاکم ولی الممتنع» اقدام به طلاق احتیاطی نماید؟

ج: باسمه جلت اسمائه

در این مورد هر دو منکر گفته دیگر است، اگر یکی قسم بخورد، حکم بر طبق گفته او صادر می شود. اگر هر دو قسم بخورند، قسم ها ساقط می شوند و به اصل رجوع می شود. مقتضای استصحاب عدم قسم خوردن است و به بقاء زوجیت حکم می شود، و مقتضی احتیاط آن است که مرد به حکم حاکم طلاق احتیاطی بدهد.

امکان صدور حکم نشوز مرد

300: هرگاه زوجه از ایفای وظایف زوجیت خودداری نماید ناشزه بوده و مستحق نفقه نخواهد بود، لیکن در صورتی که شوهر از انجام وظایف زوجیت سر باز زند به گونه ای که زوجه اش را معلقه قرار دهد بفرمایید:

الف: آیا می توان حکم به نشوز زوج کرد؟