استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 159
- یادداشت 1
- اشاره 3
- 1 - وقف و تولیت در وقف 5
- شرط وصف خاص در متولّی وقف 5
- نقش امین در صورت خیانت متولّی وقف 5
- کِبَر سنّ متولی موقوفه 6
- عدم امکان بیع زمین وقفی 7
- عدم بطلان وقف در فرض مانع شدن از عمل به وقف 8
- ایجاد وقف نامه متعارض با وقف نامه اول 8
- قرار دادن تولیت برای فرزندان به صورت متوالی 9
- قبول تولیت پس از ردّ ابتدایی آن 9
- قرار دادن تولیت برای چند نسل متوالی 10
- مبیع قرار گرفتن حقوق 11
- بیع کالی به کالی 11
- قبول تولیت به صورت مشروط 11
- 2 - بیع واحکام معاملات 11
- مزایده معاملات عمده دولتی و عدم شرط صحت 12
- کفایت علم به متعارف بودن در بلد برای صحت معامله 12
- ایجاب نبودن اعلان مزایده در عقد بیع 13
- لزوم ذکر هزینه های اضافی در بیع مرابحه 13
- عدم امکان اضافه نمودن اجرت کار به رأس المال در بیع مرابحه 13
- حکم بیع فضولی توسط بعضی از وراث 14
- لزوم پرداخت قیمت حین المعامله در ردّ معامله فضولی 15
- فروش یک ملک به صورت زمانی به چند نفر 15
- عدم ربوی بودن معامله در صورت خرید نقد به مبلغ کمتر از فروش نسیه ای و قبل از تحویل 16
- احکام معاملات در شرکت های هرمی 17
- اختصاص امضا بر همان معامله 19
- مفهوم اجحاف در معاملات 20
- شک در تحقق شرایط متعاقدین یا عوضین 20
- امتزاج اموال با یکدیگر 20
- اضرار به مالک با پرداخت مؤجل ثمن 21
- منوطکردن صحت بعض عقود به گذراندن مراحل خاص توسط دولت اسلامی 22
- جلوگیری شهرداری از تصرف خریدار در زمین 22
- اشتراط ضمان در مال معین به نحو تقیید 23
- حکم معامله با عدم صدق عقود معیّن بر آن 24
- ادعای عدم تبرّع 24
- انشاء به نحو تعلیق در منشأ به نحو شرط مقارن (در پیش فروش مکان های تجاری) 25
- عدم لزوم موجود بودن مبیع در حین عقد 25
- مالکیت بیع و ثمن در بیع معلّق 26
- لزوم دارا بودن صفات خاص نمونه در بیع از روی نمونه 26
- اختلاف در مکان تسلیم مبیع و ثمن 26
- شرط تأخیر در انتقال مالکیت 27
- بیع به شرط آزمایش 27
- بطلان معامله در صورت عدم وجود خارجی ثمن المعامله 27
- حق مطالبه باقی مانده ثمن المعامله به قیمت عادلانه در بیع منجّز و بلاقید و شرط 28
- صحت شرط فروش دوباره به بایع 29
- عدم صحت فروش چک نقدی به چک مدت دار 29
- تصرف در مبیع از سوی مشتری جاهل به بیع فضولی 29
- عدم امکان مطالبۀ مازاد از اجرت المثل در صورت عدم تعیین اجرت در فروش سرقفلی 30
- معلوم شدن اضافه مساحت ملک پس از بیع 31
- عدم ضمان دیرکرد در معامله 32
- حکم خرید و فروش پول 32
- فروش یک قطعه زمین از مجموعه زمین به صورت مشاع با حدود معین 32
- شرط خسارت در صورت فسخ معامله بدون تعیین مدت 33
- معامله اشیاء با منع قانونی 34
- شرط ابتدایی خارج از عقد 34
- واقع شدن عقود و ایقاعات به وسیله تلفن و اینترنت 35
- انجام معامله صوری در مورد ملکی که بابت تضمین گرفته شده 36
- فروش مبیعی که هنوز خریداری نشده است 36
- خرید و فروش چک 38
- فروش مبیع با ثمن نقد به مبلغ زیادتر 38
- عدم بطلان معامله به سبب اضطرار 40
- ضمان در معاملات مغشوش 43
- 3 - خیارات و حق فسخ 44
- حق فسخ بایع در صورت تخلف از شرط مشتری 44
- بطلان تصرفات منافی با خیار در بیع شرط 46
- فسخ معامله معیوب توسط وراث 47
- قابلیت نقل اختیاری خیارات 47
- قابل اسقاط بودن خیارات 48
- غرامت گرفتن از بایع در صورت رجوع مالک اصلی به مشتری 48
- فوریت خیار فسخ در عقود 49
- عذر محسوب شدن جهل و نسیان در خیارات 49
- اسقاط بخشی از خیارات قابل انتقال 50
- تقدم فسخ در صورت تعارض فسخ و امضا 50
- تلف مال در زمان خیار 51
- تلف مبیع در زمان خیار 52
- حادث شدن عیب جدید در نتیجۀ عیب قدیم 53
- اختلاف نظر مشتریان متعدّد در مورد مبیع معیوب 53
- احکام عیوب حادث در مبیع یا ثمن 54
- تخلّف شرط در بیع مشروط 55
- احکام تدلیس در مبیع 55
- مبدأ محاسبۀ فوریت 56
- حق فسخ مطلق با توجه به مادۀ 385 قانون مدنی 57
- اسقاط خیار عیب با هبه مبیع معیوب 58
- شک در فوریت خیار غبن 58
- زایل شدن عیب حادث بعد از عقد بیع 58
- 4 - دین ومستثنیات دین 59
- خیار رؤیت به تخلّف وصف 59
- احکام مربوط به ضمان مطلق 59
- نبودن منزل جزء مستثنیات دین در صورت خریداری برای فرار از دین 60
- اجبار بدهکار به فروش مستثنیات دین 61
- احکام مربوط به مستثنیات دین 61
- دیون فاقد ضمانت اجرا در تعهدات طبیعی 62
- 5 - اجاره 63
- اجاره با اخذ مبلغی به عنوان سرقفلی از مستأجر 63
- تفاوت فوق العاده قیمت ها در بدهی های سابق نقدی 63
- حکم اجاره ملک برای رهن گذاشتن در فروعات مختلف 64
- شرط ضمن عقد اجاره با عنوان قرض الحسنه 66
- اجاره به شرط تملیک برای تخلّص از ربای قرضی 66
- ضمان مستأجر در اجاره دادن ملک به دیگری 67
- عدم دریافت سرقفلی در اجاره دادن ملک 67
- درخواست رفع تصرّف مالک به وسیلۀ غیر مالک 68
- اجاره مجدّد به شخص دیگر پس از بستن قرارداد اجاره اول 69
- شرط تعمیر محل اجاره 70
- ایجاد خسارت توسط مستأجر در مال الاجاره 70
- اجاره طلا و دریافت وجه نقد به صورت ماهیانه در برابر هر گرم 71
- لزوم در اختیارِ موجر قرار دادن عین مستأجره پس از انقضای اجاره 71
- استیفای منفعت پس از انقضای اجاره 71
- صحّت ضمانت نسبت به بازگرداندن عین مستأجره پس از انقضای مدت 72
- لزوم پرداخت اجرت المثل در ضمانت بها در صورت بطلان عقد 72
- معیوب بودن عین مستأجره در اجاره به نحو کلی 73
- مطالبه مخارج هزینه شده با وجود ثبوت انفساخ اجاره 74
- اجاره ملک وقفی با فوت موجر و مستأجر 74
- پیش پرداخت رهن و معافیت از اجاره 75
- خیار در اجاره 75
- فسخ قهری مضاربه 76
- 6 - مضاربه 76
- تغییر میزان سود پس از عمل در مضاربه 76
- حقوق امین هنگام استرداد مال ودیعه 77
- جایز بودن عقد مضاربه 77
- ضمان امین در صورت افراط یا تفریط یا امتناع از ردّ ودیعه 77
- 7 - ودیعه 77
- 8 - عاریه 78
- عاریه و ودیعۀ مال کلّی در معین یا کلّی در ذمه 78
- عدم ضمان در عاریه جواهرات غیر از طلا و نقره بدون شرط ضمان 78
- شرایط مستعیر 79
- عاریۀ ماشین معیوب 79
- قبض عین در عاریه 79
- تعمیر کالا به وسیله قطعات غیراصلی در عاریه مضمونه 80
- عدم ضمان در عاریه فاسد 80
- تلف عین معاره بر اثر عیب سابق 80
- 9 - قرض و ربا 81
- قرض برای مصرف معین 81
- شرط قیمت روزِ پرداخت در قرض 81
- شرط زیادی در قرض 82
- کاهش ارزش پول در قرض 82
- گرفتن وام از بانک تحت عنوان مضاربه 83
- اخذ زیاده به ازاء تأجیل دین در قرض 83
- قراردادن أجل در مقابل زیادی در قرض 84
- اجاره کمتر از قیمت حقیقی و شرط مبلغی به عنوان قرض 84
- رهن منزل بدون ارتکاب ربا 84
- عدم حرمت ربای حکمی 85
- احکام مربوط به عقد وکالت 86
- عدم اطلاع وکیل در مورد عزل 87
- فسخ وکالت در اثناء عمل 87
- تابع وکالت بودن اذن در تصرّف 88
- حجر موقت یا دائم وکیل در عقد وکالت 88
- ضمان موکّل در صورت عدم پرداخت حق الوکاله 90
- آموزش مطالب متناقض به متهم توسط وکیل 90
- وکالت یکی از سهام داران شرکت در فروع مختلف 91
- اهمال کفیل متمکّن از احضار مکفول 92
- 11 - کفالت 92
- شرط ضمان در صورت تعدّی و تفریط و بالعکس 93
- 12 - رهن 93
- تلف شدن عین مرهونه توسط مرتهن 94
- رهن کالای ممنوع الفروش موقت 94
- لزوم استقرار دین در ذمّه در مورد رهن 95
- تبدیل مال جدید به رهن در صورت تراضی 95
- رهن دین و منفعت 95
- امکان فسخ هبه قبل از به قبض دادن آن 96
- 13 - هبه 96
- عدم ضمان ضامن در صورت هبه دین توسط طلبکار 97
- تعارض ادّعای انتقال ملک با هبه و انتقال آن به عنوان مهریه 97
- رجوع از هبه در مورد پدر و پسر 98
- لازم شدن هبه مشروط در صورت موت یکی از طرفین قبل از تحقق شرط 99
- هبه مشروط به عدم فروش آن 99
- جواز رجوع از وصیت حقوق 100
- رهن دادن موصی به پس از وصیت 100
- رجوع از وصیت 100
- وصیت به محرومیت از ارث تک فرزند 101
- وصیت به سهم الارث یکسان فرزندان دختر و پسر 102
- عدم امکان تصرّف در ثلث اموال میت 103
- حق متوفّی نسبت به املاک، بعد از وفات 103
- ارتقاء قیمت موصی به 105
- خیانت وصی در مال موصی به 105
- قابلیت انتقال حقوق به ورثه 105
- 15 - ارث 105
- سهم الارث اولاد ورثه (امی - أبوینی یا أبی) 106
- عدم ضمان اداره بیمه در تقسیم نامساوی ارث 106
- حق ارث نوه با وجود پسر ناتنی 107
- عدم ارث بری برادر و خواهر أبی با وجود برادر و خواهر أبوینی 107
- مسلمان شدن تنها وارث میت 108
- تعیین سهم الارث هر یک از ورّاث 108
- انحصار ورثه در زوجه 109
- ارث اموال تحت تصرّف ثالث 109
- اخذ سود توسط بانک با اشکال در بازپرداخت اقساط وام ها 110
- ماهیت حساب های بانکی از نظر اسلام 110
- ضمان بانک در صورت عدم قدرت پرداخت ضامن 112
- احکام مضاربه بانک های داخلی 112
- سپرده گذاری به شرط گرفتن مضاربه از بانک 113
- عدم اطلاع یکی از طرفین از برخی شرایط در بیمه 113
- نقش واسطه ای بانک در معاملات 114
- وکالت در عقد 117
- 17 - نکاح (دائم و موقّت) و موانع آن 117
- احکام شروط ضمن عقد ازدواج 117
- صحّت عقد با ادعای زوجه مبنی بر افاقۀ زوج 118
- شرط بکارت درعقد 119
- بیماری عنن در زوج 120
- نزدیکی در زمان عده طلاق یا قبل از آن 121
- نکاح مرد سنّی با دختر شیعه 122
- اذن پدر در ازدواج دختر بالغ 122
- نکاح با خواهرزن پس از ایام عدّه 122
- بخشیدن مهریه به شرط عدم ازدواج مجدّد شوهر 123
- معین نبودن حدّ نکاح موقت در کثرت و قلت 123
- شرط نبودن اجازه زن اول برای ازدواج مجدد 123
- عدم جواز نکاح با کفّار غیرکتابی 124
- انکشاف رابطه محرمیّت پس از ارتباط زناشویی 124
- عدم جواز ازدواج مرد مسیحی با زن مسلمان 124
- لزوم نگه داشتن عده با وجود علم قطعی بر عدم حمل 125
- شرط عدم نفقه در نکاح 125
- شرط توارث در نکاح موقت 125
- عدم تأثیر قصد باطنی در نکاح 126
- حکم نکاح معاطاتی 126
- عدم ایجاد حرمت ابدی در زنا با زن شوهردار 126
- نکاح دختر شیعه با پسری از فرقۀ علی اللهی 127
- امکان رجوع به مرجع دیگر در احتیاط واجب اذن پدر در نکاح 128
- شرط ریاست زن در خانواده 128
- شرط تنصیف دارایی در نکاح 128
- وکالت در بذل مدّت در نکاح موقت 129
- تأثیر مراتب جنون در فسخ نکاح 129
- ذکر مدّت مجهول در نکاح موقت 129
- 18 - مهر، نفقه و حق حبس 130
- عدم ایجاد حق حبس در صورت تمکین زوجه 130
- تخلّف از شرط ضمن عقد 130
- استحقاق مهرالمثل در زنای به اکراه 132
- لزوم پرداخت نفقه و مهرالمسمّی در نکاح فاسد 132
- مهریه قرار دادن ملک غیر معین 133
- عدم امکان افزایش مهر المسمّی 134
- عدم صحّت توافق بر سلب مطالبه مهریه 135
- ابراء مهریه قبل از دخول 135
- عدم تمکین در برابر عدم دریافت مهریه 136
- قابل مطالبه بودن نفقۀ گذشتۀ زن 138
- صحت شرط نتیجه و شرط فعل در مهریه 138
- وجوب پرداخت نفقۀ اولاد 139
- برداشتن نفقه از مال شوهر 140
- عدم امکان الزام والدین به پرداخت هزینه تحصیلی پس از 18 سالگی طبق قانون 140
- اسقاط حق حبس معلّق به وطی 141
- عدم امکان درخواست مطالبه وجه نقد به عنوان نفقه (با وجود فراهم بودن تمام مصادیق انفاق) 142
- تمکین شرط نفقه است یا نشوز مانع نفقه 143
- لزوم پرداخت نصف مهریه با شک در دخول 143
- عدم امکان موکول نمودن تمکین مجدّد به دریافت کامل مهریه (با وجود تمکین قبلی) 144
- حق حبس در صورت اعسار زوج 145
- معلّق نمودن پرداخت مهریه معین و مشخص 146
- مطالبه مهریه در زمان استطاعت نسبت به کلّ مهر (در مهریه عندالاستطاعه) 146
- حق حبس در صورت رضایت زوج مبنی بر معجّل شدن مهر مؤجّل 146
- رجوع از بذل مهر قبل از طلاق 147
- عدم اعتبار وکالت طلاق برای زوجه در صورت نشوز 147
- 19 - طلاق، فسخ نکاح، نشوز 147
- باقی ماندن وکالت در طلاق پس از رجوع 147
- عدّه زن پس از طلاق 148
- عدم ایجاد حق فسخ در بیماری های مسری نسبت به فرزند 148
- حق فسخ در بیماری مقاربتی 148
- اطلاق حق فسخ نکاح به واسطه عیوب 149
- اطلاق افضا و ایجاد حق فسخ 149
- عدم خیار فسخ قبل از تحقق بیماری موجب فسخ 149
- امکان درمان عیوب موجب حق فسخ 150
- طلاق حاکم از ناحیه عسر و حرج زن 150
- وکالت طلاق بلاعزل ضمن عقد خارج لازم 150
- عدم امکان رجوع به بذل از ناحیۀ غیر مدخول بها 151
- عدم امکان اجبار زوج به طلاق 152
- مفارقت جسمانی زوجه به دلیل عدم تمکین وی 153
- استرداد درخواست طلاق از ناحیه زوج 153
- حکم نشوز زن در ایام عقد بستگی 154
- کفایت سماع صیغه طلاق 155
- تلازم ادّعای رجوع زن و عدم رجوع مرد در عدّه رجعیه 156
- امکان صدور حکم نشوز مرد 156
- صحّت طلاق در فرض عدم تمایل قلبی زوج 157
- طلاق زن با وجود عقد در زمان عده نکاح اول 157
- عدم امکان رجوع زن به بذل (پس از سه طلاق) 158
- عدم اثر رجوع شوهر بدون رجوع زوجه به بذل 158
- طلاق فضولی و اکراهی 159
- نسخ قبل از دخول یا پس از آن 159
- ادّعای زوجه مبنی بر اکراهی بودن طلاق 160
- انتقال نطفه زوج به رحم زن پس از مرگ زوج 160
- 20 - اهدای نطفه و حضانت 160
- اهدای جنین به طریق شرعی 161
- رسیدن حضانت به مادر با وجود حیات پدربزرگ 164
- حضانت پس از مرگ پدر و مادر 164
- عدم نفوذ معاملات در زوال عقل منجر به حدّ جنون یا سفه 164
- 21 - حجر 164
- حکم معامله قیّم قبل از اخذ سمت 165
- حدوث حجر در عقود لازم 166
- بقای ولایت ولی قهری تا اثبات رشد 166
- تأثیر جنون در امور کیفری و مدنی 167
- حق گذشت اولیای صغار و مجانین در ضرب و جرح و توهین 167
- غیر قابل عزل بودن ولی قهری 168
- محدودیت حجر معسر به امور مالی 168
- اقرار مفلس به دین در ذمه 169
- ادّعای اعسار 169
- حالّ نشدن دیون مؤجل مفلس 169
- حجیّت ادلّه اثبات جرم منحصر به نظر کارشناس 171
- 22 - قسم، اقرار و انکار، شهادت 171
- استناد به اسناد ایجاد شده توسط دستگاه های مدرن در حکم 171
- استناد به سند رسمی در دعوای بر میت 172
- حاضر نشدن مدّعی علیه مدعوّ در محکمه 173
- حجّت بودن سوگند 174
- اقرار و انکار (در حدود و امور مالی) 176
- ردّ قسم منکر به مدعی 176
- شرایط پذیرش شهادت صغیر ممیز 177
- کفایت حسن الظاهر در شاهد 177
- شهادت 177
- اشاره 179
- 1 - زنا، لواط و تجاوز به عنف 181
- رضایت حین عمل یا پس از آن در زنای به عنف 181
- جاری شدن احکام لواط بر بالغ و مختار 181
- اثبات اصل زنا در صورت عدم اثبات اکراه 182
- لزوم اثبات احصان برای اجرای حکم زنای محصنه 182
- تجاوز به عنف 183
- شمول احصان در شرایط لازم حد قتل در لواط 183
- عدم الحاق ولدالزنا به زانی 184
- حکم فرد لواط کننده 185
- شهادت به حدود در دادسرا 186
- اختصاص قاعده درء به حدود و قصاص 186
- 2 - اجرای حدود 186
- سقوط حدّ با احتمال صدق ادّعای نکاح معاطاتی در زنا 187
- در حکم حدود بودن تعزیرات منصوص 188
- عدم جواز تبدیل حکم رجم به انواع دیگری از قتل 189
- بی حس نمودن عضو در اجرای حدّ 189
- فرار مجرم از حفره در اجرای حکم رجم 190
- عدم جواز صرف نظر نمودن از حدود و تعزیرات اثبات شدۀ اقلّ از قتل 191
- توبۀ مسقط حدّ 192
- لزوم تأخیر اجرای حدّ یا قصاص زن شیرده 192
- اجرای مجدّد رجم در صورت زنده ماندن پس از اجرای حکم 193
- تسرّی حکم تأخیر حدّ شلاّق به سایر حدود 194
- اثبات حدّ به وسیله تجسّس حرام 195
- دایره شمول صدق عنوان محارب 195
- عدم اعتبار قصد اعلان و افشا در قذف 196
- اصل عدم تعدّد مسبّبات به تعدّد اسباب 197
- منظور از نفی بلد 197
- فرار محارب از محل تبعید 198
- تبدیل تبعید به حبس 198
- نفی بلد در زانی بکر 199
- هزینه های مدّت تبعید 199
- عدم امکان اجرای متناوب تبعید 199
- اعتبار اقرار نزد غیر حاکم (دادیار - بازپرس) 200
- موضوعیت مجازات های منصوص در حدود و قصاص 200
- شهادت بر شهادت در حدود 201
- بی حس نمودن یا بیهوش کردن فرد در اجرای مجازات 201
- موضوعیت شیوه های خاص تعیین شده اجرای مجازات توسط شارع 203
- جواز قرار دادن محکوم در ملأ عام قبل و بعد از اجرای حکم به منظور عبرت عموم 204
- اجرای احکام برای مجرمین زیر 18 سال 205
- امکان بازداشت مجرم و اجرای حدّ در مکّه 207
- هزینه های درمان در اجرای حدود 208
- سرقت از عابر بانک 211
- عدم تشخیص میزان مال ربوده شده توسط هر سارق 211
- 3 - سرقت 211
- سرقت اطلاعات رمز دار و شماره های موبایل 212
- مسؤولیت تضامنی سارقین در ردّ مال مسروق 212
- عدم تحقّق سرقت در ربایش مال مجهول المالک 212
- لزوم اجرای حدّ پس از شکایت مسروق منه 213
- اجرای حدّ در صورت عفو سارق توسط مسروق منه 213
- عدم امکان اجرای حدّ بدون مرافعۀ مال باخته 214
- سقوط حدّ و تعزیر در صورت بازگرداندن مال مسروقه قبل از شکایت مسروق منه 214
- سرقت اموال فرزند توسط پدر 215
- قطع دست سارق بدون اذن قاضی 215
- سرقت مدارک و یادگاری هایی با ارزش انحصاری برای مالک 216
- 4 - قتل 217
- ممانعت ثالث در درمان مجروح 217
- راه های اثبات اعتقاد مهدور الدم بودن مقتول 218
- تسبیب در قتل خطایی 218
- انکار، پس از اقرار به قتل و پیدا نشدن جسد و آثار آن 219
- حکم وقوع قتل های ناموسی در برخی از مناطق 220
- اکراه در قتل 222
- تقاضای عفو قاتل در صورت عدم مصلحت سیاسی - اجتماعی 223
- عدم تعمیم حکم امر به قتل به اجیر نمودن قاتل 223
- قابل گذشت بودن مجازات معاونت قتل عمد 224
- عدم امکان استفاده از قرعه برای تشخیص قاتل در بین افراد محدود 226
- حکم قتل زانی با مطلّقه رجعیه توسط شوهر 226
- رها کردن عمدی شخص در حال غرق 227
- قتل با اجتماع اسباب 227
- عدم تعزیر در صورت شروع به قتل و جنایت بر عضو 228
- شرکت در قتل به وسیله ضربات متعدد با مرور زمان 228
- اقسام قتل در فروض مختلف 229
- قتل به سبب حوادث غیر مترقّبه در فرض علم و جهل به پیشامد 230
- قتل به وسیلۀ ایجاد هیجان ناشی از دعوا 231
- قتل از سوی مأمور دولتی در حین عملیات 231
- صغیر بودن اولیای دم 232
- 5 - قصاص نفس و عضو 232
- اعتراف پس از تبدّل قصاص به پرداخت دیه از بیت المال 233
- جواز استفاده از مواد بیهوشی در قصاص 234
- حبس طولانی مدت محکوم به قصاص تا اجرای حکم 235
- عدم وجود عضو مماثل در جانی 236
- حکم قصاص در مورد اعضای زوج بدن انسان 237
- عدم جواز مطالبه قصاص یا عفو بلاعوض به وسیلۀ ولی ورثه صغیر 237
- عفو یا توقّف و یا تبدیل قصاص قاتلی که با اجرای حکم هنوز جان نسپرده 238
- عدم امکان تبدیل قصاص نفس به دیه توسط ولی امر 239
- تداخل قصاص طرف در قصاص نفس و دیه عضو در دیۀ نفس 239
- امکان به تأخیر انداختن قصاص نفس یا عضو بدون عذر 240
- قصاص و دیۀ قتل در ماه حرام 241
- اجرای مجدّد حکم اعدام پس از مشاهده علائم حیاتی 242
- امکان قصاص یک بخش و عفو (یا طلب دیه یا مصالحه) بخش دیگر در جنایت بر اعضا 243
- رعایت مماثلت نسبیه یا عرفیه در قصاص اطراف 244
- عدم امکان تبعیض در قصاص 245
- عدم حق عفو برای حاکم 246
- شرایط لازم برای اولیای دم 247
- دایره شمول استیذان در قصاص 248
- حق قصاص پس از زوال جنون 249
- کشتن فرزند توسط مادر 249
- عدم امکان قصاص در ضرب 250
- حق قصاص وارث مفقودالاثر پس از پیدا شدن 250
- عدم امکان مطالبه دیه پس از قصاص 250
- قتل قبل از بلوغ 251
- اجتماع قصاص و دیه در یک فرد 251
- شرط تبدیل قصاص به دیه 251
- قصاص با وجود مرتد شدن مجنی علیه قبل از مرگ 252
- لزوم محقون الدم بودن مجنی علیه هنگام تحقّق قتل 252
- ثبوت قصاص در صورت ایراد جنایت بر مهدورالدم نسبت به قاتل 253
- حکم مضروبی که قبل از کشته شدن قاتل خود را می کشد 253
- قطع عمدی عضو مهدور الدم مطلق 253
- عدم نفوذ اقرار سفیه در قطع 254
- قتل جانی قبل از مرگ مجنی علیه توسط ولی دم 254
- صحت قسامه در صورت بیش از پنجاه نفر بودن قسم خوردگان 255
- سؤالات مختلف مربوط به قسامه 255
- عدم ثبوت قسامه در مورد ضرب بدون جراحت 255
- عدم ثبوت قصاص با قسامه در جنایت عمدی بر اطراف 256
- امکان ادای سوگند در صورت بلوغ یا عقل حادث در زمان اجرای قسامه 257
- بودن مدّعی زن جزء قسم خورندگان در قسامه اعضا 258
- تعداد قسم ها در از بین رفتن منافع متعدد 258
- ایجاد لوث در قاتل بودن فرد نامعین در بین گروه معین 259
- ادّعای انحصار قاتل با وجود لوث بر اشتراک قاتلین 259
- قسامه با وجود ادّعای نابالغ بودن قاتل در زمان قتل 260
- 7 - دیه، ارش و ارش البکاره 263
- ضمان عدم درمان منجر به مرگ 263
- دیه انسان کامل در مورد جنین پس از ولوج روح 264
- عنین کردن شوهر در اثر خوراندن دارو 264
- امتناع ولی دم از گرفتن دیه در صورت تبدیل قصاص به دیه با فرار قاتل 265
- عدم امکان مطالبه زائد بر دیه 266
- ثبوت دیه در اثر مرگ به سبب استرس ناشی از مشاجره 267
- پرداخت دیه در صورت تردید بین دو طائفه 267
- مطالبۀ خسارت برای نقص زیبایی 268
- فساد بینی با شکستن یا سوزاندن آن 269
- لزوم پرداخت ارش به قیمت روز صدور حکم 270
- محاسبۀ دیه با فوت یکی از قاتلین 270
- مدت انتظار برای ثبوت میزان دیه در برخی جنایات 270
- حدّ قطع نخاع برای تعیین ارش 271
- لزوم پرداخت ارش با ممانعت از تغییر رنگ دندان 272
- منظور از جنایت دارای دیه یا ارش 273
- موارد شمول جراحت نافذه 273
- احکام تغلیظ دیه قتل در ماه حرام 274
- دیه قطع یا جرح آلت تناسلی در صورت های مختلف 274
- لزوم پرداخت دیۀ افراد کشته شده مازاد بر ظرفیت خودرو توسط راننده 275
- دیۀ گوش به صورت مستقل از سر و صورت 276
- انتخاب نوع دیه مقتول 276
- ارش البکاره در زنا 277
- لزوم پرداخت دیه در صورت عدم شناسایی قاتل و مقتول 278
- تقاضای مبلغ مازاد بر دیه در مصالحۀ قصاص 279
- تأثیر درمان جراحات وارده در میزان گرفتن دیه 280
- مهلت پرداخت دیه در قتل و جراحات شبه عمد 280
- هزینه درمان جراحاتی که با بهبودی، دیۀ متغیر دارند 281
- تفاوت دیه انگشتان 282
- عدم لزوم پرداخت دیه به وسیله اولیای دو زن برای قصاص یک مرد 284
- عدم ثبوت دیه برای مقتول بهایی 284
- تغلیظ دیه در ماه حرام 285
- ماهیت دیه به عنوان مجازات یا جبران خسارت 286
- وجوب تنصیف ارش زن در موارد مازاد بر ثُلْث کلّ دیه 286
- امکان اخذ ارش در شکستگی دندان 287
- میزان دیۀ اقلیت زرتشتی 287
- عدم تداخل دیه در شکستگی چند نقطه از یک استخوان 288
- تکلیف دیه در موارد اختلاف بین قاتل و اولیای دم در نوع قتل 289
- عدم توانایی پرداخت تفاضل دیه 290
- تقسیم دیه بین اولیای دم دو مقتول مردّد 292
- دیۀ کشته شدن کارگر بر اثر برق گرفتگی 293
- پرداخت دیه و تفاضل آن به قیمت سوقیه 294
- خسارت زاید بر دیه 295
- وجوب درمان جراحت متلاحمه منجر به فلج عضو 296
- حجیّت تنصیف دیه زن 296
- عدم امکان رجوع عاقله به جانی برای وصول دیه پرداختی 297
- تعلّق ارش به غدّه تیروئید 297
- تفاضل دیه در شرکت در قتل 297
- دیه اشخاص در اماکن عمومی 298
- دیه شخص مأمور در حال انجام مأموریت 298
- به دست آوردن سرمایه از طریق حفاری غیرقانونی 299
- 8 - حفاری غیر قانونی 299
- به دست آوردن عتیقه در حفاری های غیر قانونی 299
- رشوه جهت اختبار و کشف حقیقت 300
- 9 - رشوه 300
- دستور مصادره اشیای عتیقه توسط قاضی 300
- نشر اتهامات واهی توسط روزنامه نگاران 301
- 10 - توهین 301
- ابتدایی و ارتجاعی بودن در توهین 301
- قابلیت مجازات جرم محال 302
- اجتماع دو مجازات حدّی و تعزیری 302
- 11 - اجرای مجازات 302
- عدم امکان تعزیر قبل از انجام عمل حرام 303
- میزان حدّاقلی تعزیرات 303
- اعدام به عنوان مجازات تعزیری 304
- عدم امکان تعزیر در خودکشی 304
- تعزیر اقرار کننده به قتل عمد در فروض مختلف 305
- اشاره 307
- عدم ضمان پزشک در صورت عدم درمان منجر به مرگ 309
- مسؤولیت پزشک در صورت عدم اخذ برائت 309
- ضمان والدین در کوتاهی از حفظ جان فرزند 310
- ضمان در شهادت کذب 310
- جبران خسارت های وارده در اعتراض های عمومی 311
- ضمان کشور بیگانه در صورت مفقودالاثر شدن در آن 312
- تلف مواد اولیه سپرده شده به صاحبان حرف 312
- عدم ضمان در صورت تلف با زلزله 312
- ضمان سرپرست صغیر یا مجنون در تصرّفات 313
- اقامه دعوی علیه پزشک سهل انگار در خارج از کشور 313
- حمل بار اضافی بدون اذن مالک 314
- مانع شدن ثالث در تحویل مال الاجاره 314
- عدم ضمان در صورت عدم اهمال راننده 314
- ضمان اجیر در شیر دادن به نوزاد 315
- ضمان در صورت خسارت به صنایع ملی 315
- ضمان مربی در صورت افراط در تعلیم 316
- خسارت در اراضی در اثر آزمایشات ارتش 316
- عدم ضمان در اشتباه هدف قرار دادن نیروی خودی 316
- خسارت به ثالث با اعتراف دیگری 317
- ضمان مأمورین دولتی در مرگ با ترس 317
- عدم ضمان سازندگان اشیاء و مواد ممنوعه 318
- عدم ضمان شهرداری در بروز اتفاقات ناگهانی 318
- عدم ضمان امین 318
- ضمان پزشک در تشخیص اشتباه 319
- سهل انگاری در عمل جراحی 319
- ضمان دامپزشک در صورت عدم توصیۀ مراقبتی 320
- اهمال پزشکی قانونی 320
- عمل جراحی بر اثر تشخیص اشتباه 320
- دفع حملۀ دیوانه 321
- ضمان خسارت وارد آمده به بار 321
- ضمان در انجام عمل برخلاف تعهد 321
- ضمان رانندۀ بی اطلاع از نواقص اتومبیل 322
- عدم ضمان راننده در صورت بروز حادثه برای کمک راننده 322
- ضمان مربی تعلیم رانندگی در صورت نقص اتومبیل 323
- عدم ضمان در جنگ های مطابق موازین اسلامی 323
- ضمان در صورت متعهد نبودن سران یک کشور به کنوانسیون ها 323
- عدم ضمان پلیس در تهاجم به اجتماعات غیرقانونی 324
- ضمان انتقال بیماری آمیزشی به همسر 324
- خسارات ناشی از حفّاری های معابر 325
- کندن چاه در زمینی که جزو معابر عمومی نیست 325
- ضمان عبور دهندگان قاچاقی افراد از مرزها 326
- ضمان غاصب در صورت تحمیل خسارت در حقوق معنوی 326
- ضمان خسارات وارده در ورزش 327
- ضمان در ایجاد تصادف به وسیلۀ اطفال 327
- ایجاد برق گرفتگی توسط طفل نابالغ 327
- ضمان خسارات بر نوآموزان هنگام آموزش کارهای خطرناک 328
- ضمان دیه نقص عضو، در ورزش دوچرخه سواری 328
- ضمان در گزارش خلاف واقع ناظر بانکی 329
- خسارت وارد کردن بر آثار باستانی 329
- پاره شدن سیم جرثقیلی هنگام جابه جایی محموله 330
- عدم مراعات جوانب ایمنی در تصادف 331
- بطلان شرط ضمان امین در صورت عدم تعدّی و برعکس 331
- ضمان شخصی که وظیفۀ نجات جان و مال دیگران را دارد 331
- عدم ضمان در صورت ایجاد پیشامد غیر مترقّبه 332
- عدم ضمان در صورت عدم انتساب تصادف به رانندگان دو خودرو 333
- اسباب ضمان 334
- تفاوت نظریه کارشناس بیمه با واقعیت 335
- ضمانت درآمدهای روزانه اشخاص ربوده شده 335
- ضمانت حقوق افراد در قبال تخصّص آن ها 336
- ضمان خریدار در معاملات شفاهی 336
- ضمانت مالک اسب در سقوط افراد از روی حیوان 337
- ضمانت پستچی 337
- ضمانت فرمانده در عملیات انتحاری 337
- ضمانت در فرض تصادف اتومبیل های اورژانس و آتش نشانی 338
- ضمان شرکت مسافربری در صورت نرسیدن مسافر به مقصد 338
- ضمان خسارات ناشی از سدّ معبر 339
- خسارات وارد بر شوهر در اثر طلاق همسر زانیه اش 339
- ضمان خسارت وارد شده به وسیله درختان خیابان 339
- ضمان ناشی از شکار غیر قانونی حیوانات وحشی 340
- مسدود شدن حساب بانکی بدون تشکیل پرونده قضایی 341
- کوتاهی مأموران دولتی در انجام وظیفه 341
- ضمان مأمور حفاظت فرودگاه در صورت کشتن کبوتران 342
- ضمانت دامدار نسبت به بهای دام در صورت چرای غیرقانونی 342
- تکدّی گری 342
- 13 - احکام قضاوت 343
- حجیّت علم قاضی و تأثیر حضور هیأت منصفه در تشخیص حکم 343
- خودداری قاضی از احراز امور قضایی 346
- الحاق علم قاضی به اقرار یا بیّنه یا طرق دیگر 346
- ذکوریت به عنوان شرط لازم برای تصدّی امر قضا 347
- صدور حکم غیر عادلانه از سوی قاضی 348
- تکلیف به تنفیذ احکام صادره قبلی توسط قاضی جدید 349
- صدور حکم اشتباه توسط قاضی در فروض مختلف 349
- اظهار علم قاضی به وقوع زنا قبل از اثبات زنا توسط ادله شرعیه 350
- احکام قضاوت در فروع مختلف 351
- اختلاف در احوال شخصیه متداعیین غیر شیعه 351
- احکام فرد خنثی 352
- 14 - احکام حقوقی و جزایی فرد خنثی 352
- ارتباط جنسی با خنثای مشکل 353
- اشاره 355
- توجیه حضور هیأت منصفه در دادگاه بر پایه آموزه های فقهی 357
- خرید با مبلغ کلاهبرداری شده 358
- دفاع در مقابل متجاوز برای دفع تجاوز 359
- تراضی بر تقسیم بدون تعدیل سهام 359
- فروش یا اهدای اعضای بدن برای جراحی و پیوند به دیگران 360
- تبادل زندانیان دو کشور با هم 361
- موارد اجرای قاعده قرعه 362
- استفاده از سکه و کارت های بهادار تقلبی 363
- استفاده از چک مخدوش 363
- فروش پروانه به صورت غیرقانونی توسط دارندگان پروانه 364
- کسب درآمد از راه تکدّی گری سالمندان 364
- حکم مالکیت، اجاره و وقف مدارهای ماهواره ای 364
ص:180
وطی دختر قبل از بلوغ
305: اگر دختر قبل از بلوغ وطی شود، آیا بعد از طلاق، و یا مردن شوهر عدّه دارد؟
ج: باسمه جلت اسمائه
اگر طلاق قبل از بلوغ باشد، عدّه طلاق ندارد؛ و اگر بعد از بلوغ باشد، عدّه دارد. امّا عدّه وفات باید نگه دارد؛ ولو قبل از بلوغش شوهر فوت کند.
نسخ قبل از دخول یا پس از آن
306: اگر بعد از دخول زوج با زن خود، معلوم شد عیب در او می باشد، و زن فسخ عقد کرد، کدام یک از مهر المسمی یا مهر المثل را باید بپردازد؟ و اگر دخول نکرد و زن فسخ کرد، آیا باید نصف مهر را بپردازد؟
ج: باسمه جلت اسمائه
اگر فسخ قبل از دخول باشد، مهر ندارد؛ مگر در صورت عنین بودن زوج که نصف مهر ثابت است؛ واگر بعد از دخول باشد، نصف مهر المسمّی را باید بدهد.
طلاق فضولی و اکراهی
307: الف: طلاق فضولی غیر نافذ است یا باطل؟
ج: باسمه جلت اسمائه
به نظر ما طلاق فضولی باطل نیست و موقوف به اجازه است، ولی چون ادعای اجماع (آن هم مدعی مثل شیخ انصاری (ره) است) بر بطلان طلاق فضولی می کنند، پس احتیاط اگر لازم نباشد، خوب است.
ب: طلاق اکراهی غیر نافذ است یا باطل؟
ج: باسمه جلت اسمائه
طلاق اکراهی باطل است و با اجازه صحیح نمی شود.