استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 184
- یادداشت 1
- اشاره 3
- شرط وصف خاص در متولّی وقف 5
- 1 - وقف و تولیت در وقف 5
- نقش امین در صورت خیانت متولّی وقف 5
- کِبَر سنّ متولی موقوفه 6
- عدم امکان بیع زمین وقفی 7
- عدم بطلان وقف در فرض مانع شدن از عمل به وقف 8
- ایجاد وقف نامه متعارض با وقف نامه اول 8
- قرار دادن تولیت برای فرزندان به صورت متوالی 9
- قبول تولیت پس از ردّ ابتدایی آن 9
- قرار دادن تولیت برای چند نسل متوالی 10
- مبیع قرار گرفتن حقوق 11
- قبول تولیت به صورت مشروط 11
- بیع کالی به کالی 11
- 2 - بیع واحکام معاملات 11
- کفایت علم به متعارف بودن در بلد برای صحت معامله 12
- مزایده معاملات عمده دولتی و عدم شرط صحت 12
- لزوم ذکر هزینه های اضافی در بیع مرابحه 13
- ایجاب نبودن اعلان مزایده در عقد بیع 13
- عدم امکان اضافه نمودن اجرت کار به رأس المال در بیع مرابحه 13
- حکم بیع فضولی توسط بعضی از وراث 14
- فروش یک ملک به صورت زمانی به چند نفر 15
- لزوم پرداخت قیمت حین المعامله در ردّ معامله فضولی 15
- عدم ربوی بودن معامله در صورت خرید نقد به مبلغ کمتر از فروش نسیه ای و قبل از تحویل 16
- احکام معاملات در شرکت های هرمی 17
- اختصاص امضا بر همان معامله 19
- شک در تحقق شرایط متعاقدین یا عوضین 20
- مفهوم اجحاف در معاملات 20
- امتزاج اموال با یکدیگر 20
- اضرار به مالک با پرداخت مؤجل ثمن 21
- منوطکردن صحت بعض عقود به گذراندن مراحل خاص توسط دولت اسلامی 22
- جلوگیری شهرداری از تصرف خریدار در زمین 22
- اشتراط ضمان در مال معین به نحو تقیید 23
- ادعای عدم تبرّع 24
- حکم معامله با عدم صدق عقود معیّن بر آن 24
- عدم لزوم موجود بودن مبیع در حین عقد 25
- انشاء به نحو تعلیق در منشأ به نحو شرط مقارن (در پیش فروش مکان های تجاری) 25
- اختلاف در مکان تسلیم مبیع و ثمن 26
- مالکیت بیع و ثمن در بیع معلّق 26
- لزوم دارا بودن صفات خاص نمونه در بیع از روی نمونه 26
- بطلان معامله در صورت عدم وجود خارجی ثمن المعامله 27
- شرط تأخیر در انتقال مالکیت 27
- بیع به شرط آزمایش 27
- حق مطالبه باقی مانده ثمن المعامله به قیمت عادلانه در بیع منجّز و بلاقید و شرط 28
- تصرف در مبیع از سوی مشتری جاهل به بیع فضولی 29
- صحت شرط فروش دوباره به بایع 29
- عدم صحت فروش چک نقدی به چک مدت دار 29
- عدم امکان مطالبۀ مازاد از اجرت المثل در صورت عدم تعیین اجرت در فروش سرقفلی 30
- معلوم شدن اضافه مساحت ملک پس از بیع 31
- عدم ضمان دیرکرد در معامله 32
- حکم خرید و فروش پول 32
- فروش یک قطعه زمین از مجموعه زمین به صورت مشاع با حدود معین 32
- شرط خسارت در صورت فسخ معامله بدون تعیین مدت 33
- شرط ابتدایی خارج از عقد 34
- معامله اشیاء با منع قانونی 34
- واقع شدن عقود و ایقاعات به وسیله تلفن و اینترنت 35
- انجام معامله صوری در مورد ملکی که بابت تضمین گرفته شده 36
- فروش مبیعی که هنوز خریداری نشده است 36
- خرید و فروش چک 38
- فروش مبیع با ثمن نقد به مبلغ زیادتر 38
- عدم بطلان معامله به سبب اضطرار 40
- ضمان در معاملات مغشوش 43
- 3 - خیارات و حق فسخ 44
- حق فسخ بایع در صورت تخلف از شرط مشتری 44
- بطلان تصرفات منافی با خیار در بیع شرط 46
- فسخ معامله معیوب توسط وراث 47
- قابلیت نقل اختیاری خیارات 47
- غرامت گرفتن از بایع در صورت رجوع مالک اصلی به مشتری 48
- قابل اسقاط بودن خیارات 48
- فوریت خیار فسخ در عقود 49
- عذر محسوب شدن جهل و نسیان در خیارات 49
- اسقاط بخشی از خیارات قابل انتقال 50
- تقدم فسخ در صورت تعارض فسخ و امضا 50
- تلف مال در زمان خیار 51
- تلف مبیع در زمان خیار 52
- اختلاف نظر مشتریان متعدّد در مورد مبیع معیوب 53
- حادث شدن عیب جدید در نتیجۀ عیب قدیم 53
- احکام عیوب حادث در مبیع یا ثمن 54
- احکام تدلیس در مبیع 55
- تخلّف شرط در بیع مشروط 55
- مبدأ محاسبۀ فوریت 56
- حق فسخ مطلق با توجه به مادۀ 385 قانون مدنی 57
- اسقاط خیار عیب با هبه مبیع معیوب 58
- شک در فوریت خیار غبن 58
- زایل شدن عیب حادث بعد از عقد بیع 58
- 4 - دین ومستثنیات دین 59
- احکام مربوط به ضمان مطلق 59
- خیار رؤیت به تخلّف وصف 59
- نبودن منزل جزء مستثنیات دین در صورت خریداری برای فرار از دین 60
- اجبار بدهکار به فروش مستثنیات دین 61
- احکام مربوط به مستثنیات دین 61
- دیون فاقد ضمانت اجرا در تعهدات طبیعی 62
- اجاره با اخذ مبلغی به عنوان سرقفلی از مستأجر 63
- تفاوت فوق العاده قیمت ها در بدهی های سابق نقدی 63
- 5 - اجاره 63
- حکم اجاره ملک برای رهن گذاشتن در فروعات مختلف 64
- شرط ضمن عقد اجاره با عنوان قرض الحسنه 66
- اجاره به شرط تملیک برای تخلّص از ربای قرضی 66
- ضمان مستأجر در اجاره دادن ملک به دیگری 67
- عدم دریافت سرقفلی در اجاره دادن ملک 67
- درخواست رفع تصرّف مالک به وسیلۀ غیر مالک 68
- اجاره مجدّد به شخص دیگر پس از بستن قرارداد اجاره اول 69
- شرط تعمیر محل اجاره 70
- ایجاد خسارت توسط مستأجر در مال الاجاره 70
- اجاره طلا و دریافت وجه نقد به صورت ماهیانه در برابر هر گرم 71
- لزوم در اختیارِ موجر قرار دادن عین مستأجره پس از انقضای اجاره 71
- استیفای منفعت پس از انقضای اجاره 71
- صحّت ضمانت نسبت به بازگرداندن عین مستأجره پس از انقضای مدت 72
- لزوم پرداخت اجرت المثل در ضمانت بها در صورت بطلان عقد 72
- معیوب بودن عین مستأجره در اجاره به نحو کلی 73
- اجاره ملک وقفی با فوت موجر و مستأجر 74
- مطالبه مخارج هزینه شده با وجود ثبوت انفساخ اجاره 74
- خیار در اجاره 75
- پیش پرداخت رهن و معافیت از اجاره 75
- فسخ قهری مضاربه 76
- تغییر میزان سود پس از عمل در مضاربه 76
- 6 - مضاربه 76
- ضمان امین در صورت افراط یا تفریط یا امتناع از ردّ ودیعه 77
- جایز بودن عقد مضاربه 77
- 7 - ودیعه 77
- حقوق امین هنگام استرداد مال ودیعه 77
- عاریه و ودیعۀ مال کلّی در معین یا کلّی در ذمه 78
- 8 - عاریه 78
- عدم ضمان در عاریه جواهرات غیر از طلا و نقره بدون شرط ضمان 78
- قبض عین در عاریه 79
- شرایط مستعیر 79
- عاریۀ ماشین معیوب 79
- عدم ضمان در عاریه فاسد 80
- تعمیر کالا به وسیله قطعات غیراصلی در عاریه مضمونه 80
- تلف عین معاره بر اثر عیب سابق 80
- 9 - قرض و ربا 81
- قرض برای مصرف معین 81
- شرط قیمت روزِ پرداخت در قرض 81
- شرط زیادی در قرض 82
- کاهش ارزش پول در قرض 82
- گرفتن وام از بانک تحت عنوان مضاربه 83
- اخذ زیاده به ازاء تأجیل دین در قرض 83
- قراردادن أجل در مقابل زیادی در قرض 84
- اجاره کمتر از قیمت حقیقی و شرط مبلغی به عنوان قرض 84
- رهن منزل بدون ارتکاب ربا 84
- عدم حرمت ربای حکمی 85
- احکام مربوط به عقد وکالت 86
- فسخ وکالت در اثناء عمل 87
- عدم اطلاع وکیل در مورد عزل 87
- حجر موقت یا دائم وکیل در عقد وکالت 88
- تابع وکالت بودن اذن در تصرّف 88
- ضمان موکّل در صورت عدم پرداخت حق الوکاله 90
- آموزش مطالب متناقض به متهم توسط وکیل 90
- وکالت یکی از سهام داران شرکت در فروع مختلف 91
- اهمال کفیل متمکّن از احضار مکفول 92
- 11 - کفالت 92
- شرط ضمان در صورت تعدّی و تفریط و بالعکس 93
- 12 - رهن 93
- تلف شدن عین مرهونه توسط مرتهن 94
- رهن کالای ممنوع الفروش موقت 94
- لزوم استقرار دین در ذمّه در مورد رهن 95
- تبدیل مال جدید به رهن در صورت تراضی 95
- رهن دین و منفعت 95
- امکان فسخ هبه قبل از به قبض دادن آن 96
- 13 - هبه 96
- تعارض ادّعای انتقال ملک با هبه و انتقال آن به عنوان مهریه 97
- عدم ضمان ضامن در صورت هبه دین توسط طلبکار 97
- رجوع از هبه در مورد پدر و پسر 98
- لازم شدن هبه مشروط در صورت موت یکی از طرفین قبل از تحقق شرط 99
- هبه مشروط به عدم فروش آن 99
- جواز رجوع از وصیت حقوق 100
- رهن دادن موصی به پس از وصیت 100
- رجوع از وصیت 100
- وصیت به محرومیت از ارث تک فرزند 101
- وصیت به سهم الارث یکسان فرزندان دختر و پسر 102
- حق متوفّی نسبت به املاک، بعد از وفات 103
- عدم امکان تصرّف در ثلث اموال میت 103
- ارتقاء قیمت موصی به 105
- خیانت وصی در مال موصی به 105
- 15 - ارث 105
- قابلیت انتقال حقوق به ورثه 105
- عدم ضمان اداره بیمه در تقسیم نامساوی ارث 106
- سهم الارث اولاد ورثه (امی - أبوینی یا أبی) 106
- عدم ارث بری برادر و خواهر أبی با وجود برادر و خواهر أبوینی 107
- حق ارث نوه با وجود پسر ناتنی 107
- تعیین سهم الارث هر یک از ورّاث 108
- مسلمان شدن تنها وارث میت 108
- ارث اموال تحت تصرّف ثالث 109
- انحصار ورثه در زوجه 109
- ماهیت حساب های بانکی از نظر اسلام 110
- اخذ سود توسط بانک با اشکال در بازپرداخت اقساط وام ها 110
- احکام مضاربه بانک های داخلی 112
- ضمان بانک در صورت عدم قدرت پرداخت ضامن 112
- عدم اطلاع یکی از طرفین از برخی شرایط در بیمه 113
- سپرده گذاری به شرط گرفتن مضاربه از بانک 113
- نقش واسطه ای بانک در معاملات 114
- وکالت در عقد 117
- 17 - نکاح (دائم و موقّت) و موانع آن 117
- احکام شروط ضمن عقد ازدواج 117
- صحّت عقد با ادعای زوجه مبنی بر افاقۀ زوج 118
- شرط بکارت درعقد 119
- بیماری عنن در زوج 120
- نزدیکی در زمان عده طلاق یا قبل از آن 121
- نکاح با خواهرزن پس از ایام عدّه 122
- نکاح مرد سنّی با دختر شیعه 122
- اذن پدر در ازدواج دختر بالغ 122
- معین نبودن حدّ نکاح موقت در کثرت و قلت 123
- بخشیدن مهریه به شرط عدم ازدواج مجدّد شوهر 123
- شرط نبودن اجازه زن اول برای ازدواج مجدد 123
- عدم جواز ازدواج مرد مسیحی با زن مسلمان 124
- عدم جواز نکاح با کفّار غیرکتابی 124
- انکشاف رابطه محرمیّت پس از ارتباط زناشویی 124
- لزوم نگه داشتن عده با وجود علم قطعی بر عدم حمل 125
- شرط توارث در نکاح موقت 125
- شرط عدم نفقه در نکاح 125
- عدم ایجاد حرمت ابدی در زنا با زن شوهردار 126
- حکم نکاح معاطاتی 126
- عدم تأثیر قصد باطنی در نکاح 126
- نکاح دختر شیعه با پسری از فرقۀ علی اللهی 127
- شرط ریاست زن در خانواده 128
- امکان رجوع به مرجع دیگر در احتیاط واجب اذن پدر در نکاح 128
- شرط تنصیف دارایی در نکاح 128
- وکالت در بذل مدّت در نکاح موقت 129
- ذکر مدّت مجهول در نکاح موقت 129
- تأثیر مراتب جنون در فسخ نکاح 129
- عدم ایجاد حق حبس در صورت تمکین زوجه 130
- 18 - مهر، نفقه و حق حبس 130
- تخلّف از شرط ضمن عقد 130
- استحقاق مهرالمثل در زنای به اکراه 132
- لزوم پرداخت نفقه و مهرالمسمّی در نکاح فاسد 132
- مهریه قرار دادن ملک غیر معین 133
- عدم امکان افزایش مهر المسمّی 134
- عدم صحّت توافق بر سلب مطالبه مهریه 135
- ابراء مهریه قبل از دخول 135
- عدم تمکین در برابر عدم دریافت مهریه 136
- قابل مطالبه بودن نفقۀ گذشتۀ زن 138
- صحت شرط نتیجه و شرط فعل در مهریه 138
- وجوب پرداخت نفقۀ اولاد 139
- برداشتن نفقه از مال شوهر 140
- عدم امکان الزام والدین به پرداخت هزینه تحصیلی پس از 18 سالگی طبق قانون 140
- اسقاط حق حبس معلّق به وطی 141
- عدم امکان درخواست مطالبه وجه نقد به عنوان نفقه (با وجود فراهم بودن تمام مصادیق انفاق) 142
- لزوم پرداخت نصف مهریه با شک در دخول 143
- تمکین شرط نفقه است یا نشوز مانع نفقه 143
- عدم امکان موکول نمودن تمکین مجدّد به دریافت کامل مهریه (با وجود تمکین قبلی) 144
- حق حبس در صورت اعسار زوج 145
- مطالبه مهریه در زمان استطاعت نسبت به کلّ مهر (در مهریه عندالاستطاعه) 146
- معلّق نمودن پرداخت مهریه معین و مشخص 146
- حق حبس در صورت رضایت زوج مبنی بر معجّل شدن مهر مؤجّل 146
- رجوع از بذل مهر قبل از طلاق 147
- باقی ماندن وکالت در طلاق پس از رجوع 147
- 19 - طلاق، فسخ نکاح، نشوز 147
- عدم اعتبار وکالت طلاق برای زوجه در صورت نشوز 147
- عدّه زن پس از طلاق 148
- حق فسخ در بیماری مقاربتی 148
- عدم ایجاد حق فسخ در بیماری های مسری نسبت به فرزند 148
- اطلاق حق فسخ نکاح به واسطه عیوب 149
- عدم خیار فسخ قبل از تحقق بیماری موجب فسخ 149
- اطلاق افضا و ایجاد حق فسخ 149
- وکالت طلاق بلاعزل ضمن عقد خارج لازم 150
- طلاق حاکم از ناحیه عسر و حرج زن 150
- امکان درمان عیوب موجب حق فسخ 150
- عدم امکان رجوع به بذل از ناحیۀ غیر مدخول بها 151
- عدم امکان اجبار زوج به طلاق 152
- مفارقت جسمانی زوجه به دلیل عدم تمکین وی 153
- استرداد درخواست طلاق از ناحیه زوج 153
- حکم نشوز زن در ایام عقد بستگی 154
- کفایت سماع صیغه طلاق 155
- تلازم ادّعای رجوع زن و عدم رجوع مرد در عدّه رجعیه 156
- امکان صدور حکم نشوز مرد 156
- طلاق زن با وجود عقد در زمان عده نکاح اول 157
- صحّت طلاق در فرض عدم تمایل قلبی زوج 157
- عدم اثر رجوع شوهر بدون رجوع زوجه به بذل 158
- عدم امکان رجوع زن به بذل (پس از سه طلاق) 158
- طلاق فضولی و اکراهی 159
- نسخ قبل از دخول یا پس از آن 159
- ادّعای زوجه مبنی بر اکراهی بودن طلاق 160
- انتقال نطفه زوج به رحم زن پس از مرگ زوج 160
- 20 - اهدای نطفه و حضانت 160
- اهدای جنین به طریق شرعی 161
- حضانت پس از مرگ پدر و مادر 164
- رسیدن حضانت به مادر با وجود حیات پدربزرگ 164
- عدم نفوذ معاملات در زوال عقل منجر به حدّ جنون یا سفه 164
- 21 - حجر 164
- حکم معامله قیّم قبل از اخذ سمت 165
- بقای ولایت ولی قهری تا اثبات رشد 166
- حدوث حجر در عقود لازم 166
- تأثیر جنون در امور کیفری و مدنی 167
- حق گذشت اولیای صغار و مجانین در ضرب و جرح و توهین 167
- محدودیت حجر معسر به امور مالی 168
- غیر قابل عزل بودن ولی قهری 168
- اقرار مفلس به دین در ذمه 169
- حالّ نشدن دیون مؤجل مفلس 169
- ادّعای اعسار 169
- 22 - قسم، اقرار و انکار، شهادت 171
- حجیّت ادلّه اثبات جرم منحصر به نظر کارشناس 171
- استناد به اسناد ایجاد شده توسط دستگاه های مدرن در حکم 171
- استناد به سند رسمی در دعوای بر میت 172
- حاضر نشدن مدّعی علیه مدعوّ در محکمه 173
- حجّت بودن سوگند 174
- اقرار و انکار (در حدود و امور مالی) 176
- ردّ قسم منکر به مدعی 176
- شرایط پذیرش شهادت صغیر ممیز 177
- شهادت 177
- کفایت حسن الظاهر در شاهد 177
- اشاره 179
- 1 - زنا، لواط و تجاوز به عنف 181
- رضایت حین عمل یا پس از آن در زنای به عنف 181
- جاری شدن احکام لواط بر بالغ و مختار 181
- اثبات اصل زنا در صورت عدم اثبات اکراه 182
- لزوم اثبات احصان برای اجرای حکم زنای محصنه 182
- شمول احصان در شرایط لازم حد قتل در لواط 183
- تجاوز به عنف 183
- عدم الحاق ولدالزنا به زانی 184
- حکم فرد لواط کننده 185
- اختصاص قاعده درء به حدود و قصاص 186
- 2 - اجرای حدود 186
- شهادت به حدود در دادسرا 186
- سقوط حدّ با احتمال صدق ادّعای نکاح معاطاتی در زنا 187
- در حکم حدود بودن تعزیرات منصوص 188
- عدم جواز تبدیل حکم رجم به انواع دیگری از قتل 189
- بی حس نمودن عضو در اجرای حدّ 189
- فرار مجرم از حفره در اجرای حکم رجم 190
- عدم جواز صرف نظر نمودن از حدود و تعزیرات اثبات شدۀ اقلّ از قتل 191
- لزوم تأخیر اجرای حدّ یا قصاص زن شیرده 192
- توبۀ مسقط حدّ 192
- اجرای مجدّد رجم در صورت زنده ماندن پس از اجرای حکم 193
- تسرّی حکم تأخیر حدّ شلاّق به سایر حدود 194
- اثبات حدّ به وسیله تجسّس حرام 195
- دایره شمول صدق عنوان محارب 195
- عدم اعتبار قصد اعلان و افشا در قذف 196
- منظور از نفی بلد 197
- اصل عدم تعدّد مسبّبات به تعدّد اسباب 197
- فرار محارب از محل تبعید 198
- تبدیل تبعید به حبس 198
- عدم امکان اجرای متناوب تبعید 199
- نفی بلد در زانی بکر 199
- هزینه های مدّت تبعید 199
- موضوعیت مجازات های منصوص در حدود و قصاص 200
- اعتبار اقرار نزد غیر حاکم (دادیار - بازپرس) 200
- شهادت بر شهادت در حدود 201
- بی حس نمودن یا بیهوش کردن فرد در اجرای مجازات 201
- موضوعیت شیوه های خاص تعیین شده اجرای مجازات توسط شارع 203
- جواز قرار دادن محکوم در ملأ عام قبل و بعد از اجرای حکم به منظور عبرت عموم 204
- اجرای احکام برای مجرمین زیر 18 سال 205
- امکان بازداشت مجرم و اجرای حدّ در مکّه 207
- هزینه های درمان در اجرای حدود 208
- سرقت از عابر بانک 211
- 3 - سرقت 211
- عدم تشخیص میزان مال ربوده شده توسط هر سارق 211
- سرقت اطلاعات رمز دار و شماره های موبایل 212
- مسؤولیت تضامنی سارقین در ردّ مال مسروق 212
- عدم تحقّق سرقت در ربایش مال مجهول المالک 212
- اجرای حدّ در صورت عفو سارق توسط مسروق منه 213
- لزوم اجرای حدّ پس از شکایت مسروق منه 213
- عدم امکان اجرای حدّ بدون مرافعۀ مال باخته 214
- سقوط حدّ و تعزیر در صورت بازگرداندن مال مسروقه قبل از شکایت مسروق منه 214
- سرقت اموال فرزند توسط پدر 215
- قطع دست سارق بدون اذن قاضی 215
- سرقت مدارک و یادگاری هایی با ارزش انحصاری برای مالک 216
- ممانعت ثالث در درمان مجروح 217
- 4 - قتل 217
- تسبیب در قتل خطایی 218
- راه های اثبات اعتقاد مهدور الدم بودن مقتول 218
- انکار، پس از اقرار به قتل و پیدا نشدن جسد و آثار آن 219
- حکم وقوع قتل های ناموسی در برخی از مناطق 220
- اکراه در قتل 222
- تقاضای عفو قاتل در صورت عدم مصلحت سیاسی - اجتماعی 223
- عدم تعمیم حکم امر به قتل به اجیر نمودن قاتل 223
- قابل گذشت بودن مجازات معاونت قتل عمد 224
- عدم امکان استفاده از قرعه برای تشخیص قاتل در بین افراد محدود 226
- حکم قتل زانی با مطلّقه رجعیه توسط شوهر 226
- رها کردن عمدی شخص در حال غرق 227
- قتل با اجتماع اسباب 227
- عدم تعزیر در صورت شروع به قتل و جنایت بر عضو 228
- شرکت در قتل به وسیله ضربات متعدد با مرور زمان 228
- اقسام قتل در فروض مختلف 229
- قتل به سبب حوادث غیر مترقّبه در فرض علم و جهل به پیشامد 230
- قتل به وسیلۀ ایجاد هیجان ناشی از دعوا 231
- قتل از سوی مأمور دولتی در حین عملیات 231
- 5 - قصاص نفس و عضو 232
- صغیر بودن اولیای دم 232
- اعتراف پس از تبدّل قصاص به پرداخت دیه از بیت المال 233
- جواز استفاده از مواد بیهوشی در قصاص 234
- حبس طولانی مدت محکوم به قصاص تا اجرای حکم 235
- عدم وجود عضو مماثل در جانی 236
- حکم قصاص در مورد اعضای زوج بدن انسان 237
- عدم جواز مطالبه قصاص یا عفو بلاعوض به وسیلۀ ولی ورثه صغیر 237
- عفو یا توقّف و یا تبدیل قصاص قاتلی که با اجرای حکم هنوز جان نسپرده 238
- تداخل قصاص طرف در قصاص نفس و دیه عضو در دیۀ نفس 239
- عدم امکان تبدیل قصاص نفس به دیه توسط ولی امر 239
- امکان به تأخیر انداختن قصاص نفس یا عضو بدون عذر 240
- قصاص و دیۀ قتل در ماه حرام 241
- اجرای مجدّد حکم اعدام پس از مشاهده علائم حیاتی 242
- امکان قصاص یک بخش و عفو (یا طلب دیه یا مصالحه) بخش دیگر در جنایت بر اعضا 243
- رعایت مماثلت نسبیه یا عرفیه در قصاص اطراف 244
- عدم امکان تبعیض در قصاص 245
- عدم حق عفو برای حاکم 246
- شرایط لازم برای اولیای دم 247
- دایره شمول استیذان در قصاص 248
- کشتن فرزند توسط مادر 249
- حق قصاص پس از زوال جنون 249
- عدم امکان قصاص در ضرب 250
- عدم امکان مطالبه دیه پس از قصاص 250
- حق قصاص وارث مفقودالاثر پس از پیدا شدن 250
- اجتماع قصاص و دیه در یک فرد 251
- شرط تبدیل قصاص به دیه 251
- قتل قبل از بلوغ 251
- قصاص با وجود مرتد شدن مجنی علیه قبل از مرگ 252
- لزوم محقون الدم بودن مجنی علیه هنگام تحقّق قتل 252
- ثبوت قصاص در صورت ایراد جنایت بر مهدورالدم نسبت به قاتل 253
- قطع عمدی عضو مهدور الدم مطلق 253
- حکم مضروبی که قبل از کشته شدن قاتل خود را می کشد 253
- قتل جانی قبل از مرگ مجنی علیه توسط ولی دم 254
- عدم نفوذ اقرار سفیه در قطع 254
- عدم ثبوت قسامه در مورد ضرب بدون جراحت 255
- سؤالات مختلف مربوط به قسامه 255
- صحت قسامه در صورت بیش از پنجاه نفر بودن قسم خوردگان 255
- عدم ثبوت قصاص با قسامه در جنایت عمدی بر اطراف 256
- امکان ادای سوگند در صورت بلوغ یا عقل حادث در زمان اجرای قسامه 257
- تعداد قسم ها در از بین رفتن منافع متعدد 258
- بودن مدّعی زن جزء قسم خورندگان در قسامه اعضا 258
- ایجاد لوث در قاتل بودن فرد نامعین در بین گروه معین 259
- ادّعای انحصار قاتل با وجود لوث بر اشتراک قاتلین 259
- قسامه با وجود ادّعای نابالغ بودن قاتل در زمان قتل 260
- 7 - دیه، ارش و ارش البکاره 263
- ضمان عدم درمان منجر به مرگ 263
- عنین کردن شوهر در اثر خوراندن دارو 264
- دیه انسان کامل در مورد جنین پس از ولوج روح 264
- امتناع ولی دم از گرفتن دیه در صورت تبدیل قصاص به دیه با فرار قاتل 265
- عدم امکان مطالبه زائد بر دیه 266
- پرداخت دیه در صورت تردید بین دو طائفه 267
- ثبوت دیه در اثر مرگ به سبب استرس ناشی از مشاجره 267
- مطالبۀ خسارت برای نقص زیبایی 268
- فساد بینی با شکستن یا سوزاندن آن 269
- مدت انتظار برای ثبوت میزان دیه در برخی جنایات 270
- لزوم پرداخت ارش به قیمت روز صدور حکم 270
- محاسبۀ دیه با فوت یکی از قاتلین 270
- حدّ قطع نخاع برای تعیین ارش 271
- لزوم پرداخت ارش با ممانعت از تغییر رنگ دندان 272
- منظور از جنایت دارای دیه یا ارش 273
- موارد شمول جراحت نافذه 273
- احکام تغلیظ دیه قتل در ماه حرام 274
- دیه قطع یا جرح آلت تناسلی در صورت های مختلف 274
- لزوم پرداخت دیۀ افراد کشته شده مازاد بر ظرفیت خودرو توسط راننده 275
- دیۀ گوش به صورت مستقل از سر و صورت 276
- انتخاب نوع دیه مقتول 276
- ارش البکاره در زنا 277
- لزوم پرداخت دیه در صورت عدم شناسایی قاتل و مقتول 278
- تقاضای مبلغ مازاد بر دیه در مصالحۀ قصاص 279
- تأثیر درمان جراحات وارده در میزان گرفتن دیه 280
- مهلت پرداخت دیه در قتل و جراحات شبه عمد 280
- هزینه درمان جراحاتی که با بهبودی، دیۀ متغیر دارند 281
- تفاوت دیه انگشتان 282
- عدم لزوم پرداخت دیه به وسیله اولیای دو زن برای قصاص یک مرد 284
- عدم ثبوت دیه برای مقتول بهایی 284
- تغلیظ دیه در ماه حرام 285
- ماهیت دیه به عنوان مجازات یا جبران خسارت 286
- وجوب تنصیف ارش زن در موارد مازاد بر ثُلْث کلّ دیه 286
- میزان دیۀ اقلیت زرتشتی 287
- امکان اخذ ارش در شکستگی دندان 287
- عدم تداخل دیه در شکستگی چند نقطه از یک استخوان 288
- تکلیف دیه در موارد اختلاف بین قاتل و اولیای دم در نوع قتل 289
- عدم توانایی پرداخت تفاضل دیه 290
- تقسیم دیه بین اولیای دم دو مقتول مردّد 292
- دیۀ کشته شدن کارگر بر اثر برق گرفتگی 293
- پرداخت دیه و تفاضل آن به قیمت سوقیه 294
- خسارت زاید بر دیه 295
- حجیّت تنصیف دیه زن 296
- وجوب درمان جراحت متلاحمه منجر به فلج عضو 296
- تفاضل دیه در شرکت در قتل 297
- عدم امکان رجوع عاقله به جانی برای وصول دیه پرداختی 297
- تعلّق ارش به غدّه تیروئید 297
- دیه اشخاص در اماکن عمومی 298
- دیه شخص مأمور در حال انجام مأموریت 298
- به دست آوردن سرمایه از طریق حفاری غیرقانونی 299
- 8 - حفاری غیر قانونی 299
- به دست آوردن عتیقه در حفاری های غیر قانونی 299
- دستور مصادره اشیای عتیقه توسط قاضی 300
- رشوه جهت اختبار و کشف حقیقت 300
- 9 - رشوه 300
- نشر اتهامات واهی توسط روزنامه نگاران 301
- 10 - توهین 301
- ابتدایی و ارتجاعی بودن در توهین 301
- قابلیت مجازات جرم محال 302
- 11 - اجرای مجازات 302
- اجتماع دو مجازات حدّی و تعزیری 302
- عدم امکان تعزیر قبل از انجام عمل حرام 303
- میزان حدّاقلی تعزیرات 303
- عدم امکان تعزیر در خودکشی 304
- اعدام به عنوان مجازات تعزیری 304
- تعزیر اقرار کننده به قتل عمد در فروض مختلف 305
- اشاره 307
- عدم ضمان پزشک در صورت عدم درمان منجر به مرگ 309
- مسؤولیت پزشک در صورت عدم اخذ برائت 309
- ضمان والدین در کوتاهی از حفظ جان فرزند 310
- ضمان در شهادت کذب 310
- جبران خسارت های وارده در اعتراض های عمومی 311
- تلف مواد اولیه سپرده شده به صاحبان حرف 312
- ضمان کشور بیگانه در صورت مفقودالاثر شدن در آن 312
- عدم ضمان در صورت تلف با زلزله 312
- ضمان سرپرست صغیر یا مجنون در تصرّفات 313
- اقامه دعوی علیه پزشک سهل انگار در خارج از کشور 313
- مانع شدن ثالث در تحویل مال الاجاره 314
- عدم ضمان در صورت عدم اهمال راننده 314
- حمل بار اضافی بدون اذن مالک 314
- ضمان اجیر در شیر دادن به نوزاد 315
- ضمان در صورت خسارت به صنایع ملی 315
- عدم ضمان در اشتباه هدف قرار دادن نیروی خودی 316
- ضمان مربی در صورت افراط در تعلیم 316
- خسارت در اراضی در اثر آزمایشات ارتش 316
- ضمان مأمورین دولتی در مرگ با ترس 317
- خسارت به ثالث با اعتراف دیگری 317
- عدم ضمان سازندگان اشیاء و مواد ممنوعه 318
- عدم ضمان امین 318
- عدم ضمان شهرداری در بروز اتفاقات ناگهانی 318
- ضمان پزشک در تشخیص اشتباه 319
- سهل انگاری در عمل جراحی 319
- ضمان دامپزشک در صورت عدم توصیۀ مراقبتی 320
- اهمال پزشکی قانونی 320
- عمل جراحی بر اثر تشخیص اشتباه 320
- دفع حملۀ دیوانه 321
- ضمان در انجام عمل برخلاف تعهد 321
- ضمان خسارت وارد آمده به بار 321
- عدم ضمان راننده در صورت بروز حادثه برای کمک راننده 322
- ضمان رانندۀ بی اطلاع از نواقص اتومبیل 322
- ضمان در صورت متعهد نبودن سران یک کشور به کنوانسیون ها 323
- عدم ضمان در جنگ های مطابق موازین اسلامی 323
- ضمان مربی تعلیم رانندگی در صورت نقص اتومبیل 323
- عدم ضمان پلیس در تهاجم به اجتماعات غیرقانونی 324
- ضمان انتقال بیماری آمیزشی به همسر 324
- کندن چاه در زمینی که جزو معابر عمومی نیست 325
- خسارات ناشی از حفّاری های معابر 325
- ضمان عبور دهندگان قاچاقی افراد از مرزها 326
- ضمان غاصب در صورت تحمیل خسارت در حقوق معنوی 326
- ضمان خسارات وارده در ورزش 327
- ایجاد برق گرفتگی توسط طفل نابالغ 327
- ضمان در ایجاد تصادف به وسیلۀ اطفال 327
- ضمان دیه نقص عضو، در ورزش دوچرخه سواری 328
- ضمان خسارات بر نوآموزان هنگام آموزش کارهای خطرناک 328
- ضمان در گزارش خلاف واقع ناظر بانکی 329
- خسارت وارد کردن بر آثار باستانی 329
- پاره شدن سیم جرثقیلی هنگام جابه جایی محموله 330
- عدم مراعات جوانب ایمنی در تصادف 331
- ضمان شخصی که وظیفۀ نجات جان و مال دیگران را دارد 331
- بطلان شرط ضمان امین در صورت عدم تعدّی و برعکس 331
- عدم ضمان در صورت ایجاد پیشامد غیر مترقّبه 332
- عدم ضمان در صورت عدم انتساب تصادف به رانندگان دو خودرو 333
- اسباب ضمان 334
- تفاوت نظریه کارشناس بیمه با واقعیت 335
- ضمانت درآمدهای روزانه اشخاص ربوده شده 335
- ضمان خریدار در معاملات شفاهی 336
- ضمانت حقوق افراد در قبال تخصّص آن ها 336
- ضمانت مالک اسب در سقوط افراد از روی حیوان 337
- ضمانت فرمانده در عملیات انتحاری 337
- ضمانت پستچی 337
- ضمانت در فرض تصادف اتومبیل های اورژانس و آتش نشانی 338
- ضمان شرکت مسافربری در صورت نرسیدن مسافر به مقصد 338
- ضمان خسارت وارد شده به وسیله درختان خیابان 339
- خسارات وارد بر شوهر در اثر طلاق همسر زانیه اش 339
- ضمان خسارات ناشی از سدّ معبر 339
- ضمان ناشی از شکار غیر قانونی حیوانات وحشی 340
- مسدود شدن حساب بانکی بدون تشکیل پرونده قضایی 341
- کوتاهی مأموران دولتی در انجام وظیفه 341
- تکدّی گری 342
- ضمان مأمور حفاظت فرودگاه در صورت کشتن کبوتران 342
- ضمانت دامدار نسبت به بهای دام در صورت چرای غیرقانونی 342
- حجیّت علم قاضی و تأثیر حضور هیأت منصفه در تشخیص حکم 343
- 13 - احکام قضاوت 343
- خودداری قاضی از احراز امور قضایی 346
- الحاق علم قاضی به اقرار یا بیّنه یا طرق دیگر 346
- ذکوریت به عنوان شرط لازم برای تصدّی امر قضا 347
- صدور حکم غیر عادلانه از سوی قاضی 348
- تکلیف به تنفیذ احکام صادره قبلی توسط قاضی جدید 349
- صدور حکم اشتباه توسط قاضی در فروض مختلف 349
- اظهار علم قاضی به وقوع زنا قبل از اثبات زنا توسط ادله شرعیه 350
- اختلاف در احوال شخصیه متداعیین غیر شیعه 351
- احکام قضاوت در فروع مختلف 351
- احکام فرد خنثی 352
- 14 - احکام حقوقی و جزایی فرد خنثی 352
- ارتباط جنسی با خنثای مشکل 353
- اشاره 355
- توجیه حضور هیأت منصفه در دادگاه بر پایه آموزه های فقهی 357
- خرید با مبلغ کلاهبرداری شده 358
- دفاع در مقابل متجاوز برای دفع تجاوز 359
- تراضی بر تقسیم بدون تعدیل سهام 359
- فروش یا اهدای اعضای بدن برای جراحی و پیوند به دیگران 360
- تبادل زندانیان دو کشور با هم 361
- موارد اجرای قاعده قرعه 362
- استفاده از سکه و کارت های بهادار تقلبی 363
- استفاده از چک مخدوش 363
- حکم مالکیت، اجاره و وقف مدارهای ماهواره ای 364
- کسب درآمد از راه تکدّی گری سالمندان 364
- فروش پروانه به صورت غیرقانونی توسط دارندگان پروانه 364
ص:205
ج: باسمه جلت اسمائه
در مفعول احصان قطعاً شرط نیست. در فاعل تاکنون به عدم اشتراط مطمئن بودم، ولی فعلاً مختصر تردیدی پیدا شده است.
عدم الحاق ولدالزنا به زانی
347: چنان چه دختری پس از وضع حمل مدعی باشد که فلان شخص با وی زنا نموده است؛ اما متهم، منکر اتهام انتسابی باشد، بفرمایید:
الف: اگر پزشکی قانونی در نتیجه آزمایش های دقیق علمی طفل را به نام برده منتسب کند، آیا شرعاً این نظر حجیت دارد؟
ج: باسمه جلت اسمائه
ولو آزمایش ها موجب علم به انتساب با نام برده شود، بچه به او ملحق نمی شود، زیرا ولدالزنا ملحق به زانی نیست.
ب: در صورت حجیت، آیا می توان حدّ زنا را بر متهم جاری نمود؟
ج: باسمه جلت اسمائه
نمی شود حدّ زانی را بر متهم اجرا نمود، زیرا حدّ بدون بینه و چهار مرتبه اقرار اجرا نمی شود. بلی چنان چه موجب علم قاضی بود و قاضی بتواند به علم خود حدّ جاری کند، اجرای حدّ می شود.
ج: در فرض عدم اثبات اتهام انتسابی و تقاضای حدّ قذف از سوی مقذوف، آیا حدّ قذف بر مدّعی زنا جاری می گردد؟
ج: باسمه جلت اسمائه
چنان چه زن ادّعا کند که فلان شخص، بدون شبهه عالماً عامداً با او زنا کرده است، بلی حدّ قذف جاری می شود در صورت تحقّق شرایط قذف.
د: در صورت عدم تحقق شرایط قذف، آیا می توان مدعی را تعزیر کرد؟
ج: باسمه جلت اسمائه
اما در صورت عدم تحقّق شرایط قذف، ولو نمی توان مدّعی را حدّ زد، ولی می توان تعزیر نمود.