استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 193
- یادداشت 1
- اشاره 3
- شرط وصف خاص در متولّی وقف 5
- نقش امین در صورت خیانت متولّی وقف 5
- 1 - وقف و تولیت در وقف 5
- کِبَر سنّ متولی موقوفه 6
- عدم امکان بیع زمین وقفی 7
- عدم بطلان وقف در فرض مانع شدن از عمل به وقف 8
- ایجاد وقف نامه متعارض با وقف نامه اول 8
- قرار دادن تولیت برای فرزندان به صورت متوالی 9
- قبول تولیت پس از ردّ ابتدایی آن 9
- قرار دادن تولیت برای چند نسل متوالی 10
- مبیع قرار گرفتن حقوق 11
- 2 - بیع واحکام معاملات 11
- قبول تولیت به صورت مشروط 11
- بیع کالی به کالی 11
- کفایت علم به متعارف بودن در بلد برای صحت معامله 12
- مزایده معاملات عمده دولتی و عدم شرط صحت 12
- عدم امکان اضافه نمودن اجرت کار به رأس المال در بیع مرابحه 13
- ایجاب نبودن اعلان مزایده در عقد بیع 13
- لزوم ذکر هزینه های اضافی در بیع مرابحه 13
- حکم بیع فضولی توسط بعضی از وراث 14
- لزوم پرداخت قیمت حین المعامله در ردّ معامله فضولی 15
- فروش یک ملک به صورت زمانی به چند نفر 15
- عدم ربوی بودن معامله در صورت خرید نقد به مبلغ کمتر از فروش نسیه ای و قبل از تحویل 16
- احکام معاملات در شرکت های هرمی 17
- اختصاص امضا بر همان معامله 19
- مفهوم اجحاف در معاملات 20
- شک در تحقق شرایط متعاقدین یا عوضین 20
- امتزاج اموال با یکدیگر 20
- اضرار به مالک با پرداخت مؤجل ثمن 21
- منوطکردن صحت بعض عقود به گذراندن مراحل خاص توسط دولت اسلامی 22
- جلوگیری شهرداری از تصرف خریدار در زمین 22
- اشتراط ضمان در مال معین به نحو تقیید 23
- ادعای عدم تبرّع 24
- حکم معامله با عدم صدق عقود معیّن بر آن 24
- عدم لزوم موجود بودن مبیع در حین عقد 25
- انشاء به نحو تعلیق در منشأ به نحو شرط مقارن (در پیش فروش مکان های تجاری) 25
- لزوم دارا بودن صفات خاص نمونه در بیع از روی نمونه 26
- مالکیت بیع و ثمن در بیع معلّق 26
- اختلاف در مکان تسلیم مبیع و ثمن 26
- بطلان معامله در صورت عدم وجود خارجی ثمن المعامله 27
- بیع به شرط آزمایش 27
- شرط تأخیر در انتقال مالکیت 27
- حق مطالبه باقی مانده ثمن المعامله به قیمت عادلانه در بیع منجّز و بلاقید و شرط 28
- صحت شرط فروش دوباره به بایع 29
- تصرف در مبیع از سوی مشتری جاهل به بیع فضولی 29
- عدم صحت فروش چک نقدی به چک مدت دار 29
- عدم امکان مطالبۀ مازاد از اجرت المثل در صورت عدم تعیین اجرت در فروش سرقفلی 30
- معلوم شدن اضافه مساحت ملک پس از بیع 31
- حکم خرید و فروش پول 32
- فروش یک قطعه زمین از مجموعه زمین به صورت مشاع با حدود معین 32
- عدم ضمان دیرکرد در معامله 32
- شرط خسارت در صورت فسخ معامله بدون تعیین مدت 33
- شرط ابتدایی خارج از عقد 34
- معامله اشیاء با منع قانونی 34
- واقع شدن عقود و ایقاعات به وسیله تلفن و اینترنت 35
- انجام معامله صوری در مورد ملکی که بابت تضمین گرفته شده 36
- فروش مبیعی که هنوز خریداری نشده است 36
- فروش مبیع با ثمن نقد به مبلغ زیادتر 38
- خرید و فروش چک 38
- عدم بطلان معامله به سبب اضطرار 40
- ضمان در معاملات مغشوش 43
- 3 - خیارات و حق فسخ 44
- حق فسخ بایع در صورت تخلف از شرط مشتری 44
- بطلان تصرفات منافی با خیار در بیع شرط 46
- فسخ معامله معیوب توسط وراث 47
- قابلیت نقل اختیاری خیارات 47
- قابل اسقاط بودن خیارات 48
- غرامت گرفتن از بایع در صورت رجوع مالک اصلی به مشتری 48
- فوریت خیار فسخ در عقود 49
- عذر محسوب شدن جهل و نسیان در خیارات 49
- اسقاط بخشی از خیارات قابل انتقال 50
- تقدم فسخ در صورت تعارض فسخ و امضا 50
- تلف مال در زمان خیار 51
- تلف مبیع در زمان خیار 52
- اختلاف نظر مشتریان متعدّد در مورد مبیع معیوب 53
- حادث شدن عیب جدید در نتیجۀ عیب قدیم 53
- احکام عیوب حادث در مبیع یا ثمن 54
- تخلّف شرط در بیع مشروط 55
- احکام تدلیس در مبیع 55
- مبدأ محاسبۀ فوریت 56
- حق فسخ مطلق با توجه به مادۀ 385 قانون مدنی 57
- شک در فوریت خیار غبن 58
- اسقاط خیار عیب با هبه مبیع معیوب 58
- زایل شدن عیب حادث بعد از عقد بیع 58
- 4 - دین ومستثنیات دین 59
- خیار رؤیت به تخلّف وصف 59
- احکام مربوط به ضمان مطلق 59
- نبودن منزل جزء مستثنیات دین در صورت خریداری برای فرار از دین 60
- اجبار بدهکار به فروش مستثنیات دین 61
- احکام مربوط به مستثنیات دین 61
- دیون فاقد ضمانت اجرا در تعهدات طبیعی 62
- اجاره با اخذ مبلغی به عنوان سرقفلی از مستأجر 63
- 5 - اجاره 63
- تفاوت فوق العاده قیمت ها در بدهی های سابق نقدی 63
- حکم اجاره ملک برای رهن گذاشتن در فروعات مختلف 64
- شرط ضمن عقد اجاره با عنوان قرض الحسنه 66
- اجاره به شرط تملیک برای تخلّص از ربای قرضی 66
- ضمان مستأجر در اجاره دادن ملک به دیگری 67
- عدم دریافت سرقفلی در اجاره دادن ملک 67
- درخواست رفع تصرّف مالک به وسیلۀ غیر مالک 68
- اجاره مجدّد به شخص دیگر پس از بستن قرارداد اجاره اول 69
- شرط تعمیر محل اجاره 70
- ایجاد خسارت توسط مستأجر در مال الاجاره 70
- اجاره طلا و دریافت وجه نقد به صورت ماهیانه در برابر هر گرم 71
- لزوم در اختیارِ موجر قرار دادن عین مستأجره پس از انقضای اجاره 71
- استیفای منفعت پس از انقضای اجاره 71
- لزوم پرداخت اجرت المثل در ضمانت بها در صورت بطلان عقد 72
- صحّت ضمانت نسبت به بازگرداندن عین مستأجره پس از انقضای مدت 72
- معیوب بودن عین مستأجره در اجاره به نحو کلی 73
- اجاره ملک وقفی با فوت موجر و مستأجر 74
- مطالبه مخارج هزینه شده با وجود ثبوت انفساخ اجاره 74
- پیش پرداخت رهن و معافیت از اجاره 75
- خیار در اجاره 75
- تغییر میزان سود پس از عمل در مضاربه 76
- فسخ قهری مضاربه 76
- 6 - مضاربه 76
- حقوق امین هنگام استرداد مال ودیعه 77
- ضمان امین در صورت افراط یا تفریط یا امتناع از ردّ ودیعه 77
- جایز بودن عقد مضاربه 77
- 7 - ودیعه 77
- 8 - عاریه 78
- عاریه و ودیعۀ مال کلّی در معین یا کلّی در ذمه 78
- عدم ضمان در عاریه جواهرات غیر از طلا و نقره بدون شرط ضمان 78
- قبض عین در عاریه 79
- عاریۀ ماشین معیوب 79
- شرایط مستعیر 79
- تعمیر کالا به وسیله قطعات غیراصلی در عاریه مضمونه 80
- تلف عین معاره بر اثر عیب سابق 80
- عدم ضمان در عاریه فاسد 80
- شرط قیمت روزِ پرداخت در قرض 81
- 9 - قرض و ربا 81
- قرض برای مصرف معین 81
- شرط زیادی در قرض 82
- کاهش ارزش پول در قرض 82
- گرفتن وام از بانک تحت عنوان مضاربه 83
- اخذ زیاده به ازاء تأجیل دین در قرض 83
- قراردادن أجل در مقابل زیادی در قرض 84
- رهن منزل بدون ارتکاب ربا 84
- اجاره کمتر از قیمت حقیقی و شرط مبلغی به عنوان قرض 84
- عدم حرمت ربای حکمی 85
- احکام مربوط به عقد وکالت 86
- فسخ وکالت در اثناء عمل 87
- عدم اطلاع وکیل در مورد عزل 87
- تابع وکالت بودن اذن در تصرّف 88
- حجر موقت یا دائم وکیل در عقد وکالت 88
- ضمان موکّل در صورت عدم پرداخت حق الوکاله 90
- آموزش مطالب متناقض به متهم توسط وکیل 90
- وکالت یکی از سهام داران شرکت در فروع مختلف 91
- اهمال کفیل متمکّن از احضار مکفول 92
- 11 - کفالت 92
- 12 - رهن 93
- شرط ضمان در صورت تعدّی و تفریط و بالعکس 93
- تلف شدن عین مرهونه توسط مرتهن 94
- رهن کالای ممنوع الفروش موقت 94
- تبدیل مال جدید به رهن در صورت تراضی 95
- لزوم استقرار دین در ذمّه در مورد رهن 95
- رهن دین و منفعت 95
- امکان فسخ هبه قبل از به قبض دادن آن 96
- 13 - هبه 96
- عدم ضمان ضامن در صورت هبه دین توسط طلبکار 97
- تعارض ادّعای انتقال ملک با هبه و انتقال آن به عنوان مهریه 97
- رجوع از هبه در مورد پدر و پسر 98
- لازم شدن هبه مشروط در صورت موت یکی از طرفین قبل از تحقق شرط 99
- هبه مشروط به عدم فروش آن 99
- جواز رجوع از وصیت حقوق 100
- رجوع از وصیت 100
- رهن دادن موصی به پس از وصیت 100
- وصیت به محرومیت از ارث تک فرزند 101
- وصیت به سهم الارث یکسان فرزندان دختر و پسر 102
- عدم امکان تصرّف در ثلث اموال میت 103
- حق متوفّی نسبت به املاک، بعد از وفات 103
- قابلیت انتقال حقوق به ورثه 105
- 15 - ارث 105
- ارتقاء قیمت موصی به 105
- خیانت وصی در مال موصی به 105
- سهم الارث اولاد ورثه (امی - أبوینی یا أبی) 106
- عدم ضمان اداره بیمه در تقسیم نامساوی ارث 106
- حق ارث نوه با وجود پسر ناتنی 107
- عدم ارث بری برادر و خواهر أبی با وجود برادر و خواهر أبوینی 107
- مسلمان شدن تنها وارث میت 108
- تعیین سهم الارث هر یک از ورّاث 108
- انحصار ورثه در زوجه 109
- ارث اموال تحت تصرّف ثالث 109
- اخذ سود توسط بانک با اشکال در بازپرداخت اقساط وام ها 110
- ماهیت حساب های بانکی از نظر اسلام 110
- احکام مضاربه بانک های داخلی 112
- ضمان بانک در صورت عدم قدرت پرداخت ضامن 112
- عدم اطلاع یکی از طرفین از برخی شرایط در بیمه 113
- سپرده گذاری به شرط گرفتن مضاربه از بانک 113
- نقش واسطه ای بانک در معاملات 114
- وکالت در عقد 117
- احکام شروط ضمن عقد ازدواج 117
- 17 - نکاح (دائم و موقّت) و موانع آن 117
- صحّت عقد با ادعای زوجه مبنی بر افاقۀ زوج 118
- شرط بکارت درعقد 119
- بیماری عنن در زوج 120
- نزدیکی در زمان عده طلاق یا قبل از آن 121
- نکاح با خواهرزن پس از ایام عدّه 122
- نکاح مرد سنّی با دختر شیعه 122
- اذن پدر در ازدواج دختر بالغ 122
- بخشیدن مهریه به شرط عدم ازدواج مجدّد شوهر 123
- شرط نبودن اجازه زن اول برای ازدواج مجدد 123
- معین نبودن حدّ نکاح موقت در کثرت و قلت 123
- عدم جواز ازدواج مرد مسیحی با زن مسلمان 124
- عدم جواز نکاح با کفّار غیرکتابی 124
- انکشاف رابطه محرمیّت پس از ارتباط زناشویی 124
- لزوم نگه داشتن عده با وجود علم قطعی بر عدم حمل 125
- شرط توارث در نکاح موقت 125
- شرط عدم نفقه در نکاح 125
- عدم تأثیر قصد باطنی در نکاح 126
- عدم ایجاد حرمت ابدی در زنا با زن شوهردار 126
- حکم نکاح معاطاتی 126
- نکاح دختر شیعه با پسری از فرقۀ علی اللهی 127
- شرط ریاست زن در خانواده 128
- شرط تنصیف دارایی در نکاح 128
- امکان رجوع به مرجع دیگر در احتیاط واجب اذن پدر در نکاح 128
- وکالت در بذل مدّت در نکاح موقت 129
- ذکر مدّت مجهول در نکاح موقت 129
- تأثیر مراتب جنون در فسخ نکاح 129
- 18 - مهر، نفقه و حق حبس 130
- عدم ایجاد حق حبس در صورت تمکین زوجه 130
- تخلّف از شرط ضمن عقد 130
- لزوم پرداخت نفقه و مهرالمسمّی در نکاح فاسد 132
- استحقاق مهرالمثل در زنای به اکراه 132
- مهریه قرار دادن ملک غیر معین 133
- عدم امکان افزایش مهر المسمّی 134
- ابراء مهریه قبل از دخول 135
- عدم صحّت توافق بر سلب مطالبه مهریه 135
- عدم تمکین در برابر عدم دریافت مهریه 136
- قابل مطالبه بودن نفقۀ گذشتۀ زن 138
- صحت شرط نتیجه و شرط فعل در مهریه 138
- وجوب پرداخت نفقۀ اولاد 139
- عدم امکان الزام والدین به پرداخت هزینه تحصیلی پس از 18 سالگی طبق قانون 140
- برداشتن نفقه از مال شوهر 140
- اسقاط حق حبس معلّق به وطی 141
- عدم امکان درخواست مطالبه وجه نقد به عنوان نفقه (با وجود فراهم بودن تمام مصادیق انفاق) 142
- لزوم پرداخت نصف مهریه با شک در دخول 143
- تمکین شرط نفقه است یا نشوز مانع نفقه 143
- عدم امکان موکول نمودن تمکین مجدّد به دریافت کامل مهریه (با وجود تمکین قبلی) 144
- حق حبس در صورت اعسار زوج 145
- حق حبس در صورت رضایت زوج مبنی بر معجّل شدن مهر مؤجّل 146
- معلّق نمودن پرداخت مهریه معین و مشخص 146
- مطالبه مهریه در زمان استطاعت نسبت به کلّ مهر (در مهریه عندالاستطاعه) 146
- عدم اعتبار وکالت طلاق برای زوجه در صورت نشوز 147
- رجوع از بذل مهر قبل از طلاق 147
- باقی ماندن وکالت در طلاق پس از رجوع 147
- 19 - طلاق، فسخ نکاح، نشوز 147
- عدّه زن پس از طلاق 148
- حق فسخ در بیماری مقاربتی 148
- عدم ایجاد حق فسخ در بیماری های مسری نسبت به فرزند 148
- اطلاق افضا و ایجاد حق فسخ 149
- عدم خیار فسخ قبل از تحقق بیماری موجب فسخ 149
- اطلاق حق فسخ نکاح به واسطه عیوب 149
- امکان درمان عیوب موجب حق فسخ 150
- وکالت طلاق بلاعزل ضمن عقد خارج لازم 150
- طلاق حاکم از ناحیه عسر و حرج زن 150
- عدم امکان رجوع به بذل از ناحیۀ غیر مدخول بها 151
- عدم امکان اجبار زوج به طلاق 152
- مفارقت جسمانی زوجه به دلیل عدم تمکین وی 153
- استرداد درخواست طلاق از ناحیه زوج 153
- حکم نشوز زن در ایام عقد بستگی 154
- کفایت سماع صیغه طلاق 155
- تلازم ادّعای رجوع زن و عدم رجوع مرد در عدّه رجعیه 156
- امکان صدور حکم نشوز مرد 156
- صحّت طلاق در فرض عدم تمایل قلبی زوج 157
- طلاق زن با وجود عقد در زمان عده نکاح اول 157
- عدم امکان رجوع زن به بذل (پس از سه طلاق) 158
- عدم اثر رجوع شوهر بدون رجوع زوجه به بذل 158
- طلاق فضولی و اکراهی 159
- نسخ قبل از دخول یا پس از آن 159
- انتقال نطفه زوج به رحم زن پس از مرگ زوج 160
- 20 - اهدای نطفه و حضانت 160
- ادّعای زوجه مبنی بر اکراهی بودن طلاق 160
- اهدای جنین به طریق شرعی 161
- عدم نفوذ معاملات در زوال عقل منجر به حدّ جنون یا سفه 164
- 21 - حجر 164
- حضانت پس از مرگ پدر و مادر 164
- رسیدن حضانت به مادر با وجود حیات پدربزرگ 164
- حکم معامله قیّم قبل از اخذ سمت 165
- بقای ولایت ولی قهری تا اثبات رشد 166
- حدوث حجر در عقود لازم 166
- حق گذشت اولیای صغار و مجانین در ضرب و جرح و توهین 167
- تأثیر جنون در امور کیفری و مدنی 167
- غیر قابل عزل بودن ولی قهری 168
- محدودیت حجر معسر به امور مالی 168
- ادّعای اعسار 169
- اقرار مفلس به دین در ذمه 169
- حالّ نشدن دیون مؤجل مفلس 169
- 22 - قسم، اقرار و انکار، شهادت 171
- استناد به اسناد ایجاد شده توسط دستگاه های مدرن در حکم 171
- حجیّت ادلّه اثبات جرم منحصر به نظر کارشناس 171
- استناد به سند رسمی در دعوای بر میت 172
- حاضر نشدن مدّعی علیه مدعوّ در محکمه 173
- حجّت بودن سوگند 174
- ردّ قسم منکر به مدعی 176
- اقرار و انکار (در حدود و امور مالی) 176
- شرایط پذیرش شهادت صغیر ممیز 177
- کفایت حسن الظاهر در شاهد 177
- شهادت 177
- اشاره 179
- 1 - زنا، لواط و تجاوز به عنف 181
- رضایت حین عمل یا پس از آن در زنای به عنف 181
- جاری شدن احکام لواط بر بالغ و مختار 181
- اثبات اصل زنا در صورت عدم اثبات اکراه 182
- لزوم اثبات احصان برای اجرای حکم زنای محصنه 182
- تجاوز به عنف 183
- شمول احصان در شرایط لازم حد قتل در لواط 183
- عدم الحاق ولدالزنا به زانی 184
- حکم فرد لواط کننده 185
- شهادت به حدود در دادسرا 186
- 2 - اجرای حدود 186
- اختصاص قاعده درء به حدود و قصاص 186
- سقوط حدّ با احتمال صدق ادّعای نکاح معاطاتی در زنا 187
- در حکم حدود بودن تعزیرات منصوص 188
- بی حس نمودن عضو در اجرای حدّ 189
- عدم جواز تبدیل حکم رجم به انواع دیگری از قتل 189
- فرار مجرم از حفره در اجرای حکم رجم 190
- عدم جواز صرف نظر نمودن از حدود و تعزیرات اثبات شدۀ اقلّ از قتل 191
- توبۀ مسقط حدّ 192
- لزوم تأخیر اجرای حدّ یا قصاص زن شیرده 192
- اجرای مجدّد رجم در صورت زنده ماندن پس از اجرای حکم 193
- تسرّی حکم تأخیر حدّ شلاّق به سایر حدود 194
- اثبات حدّ به وسیله تجسّس حرام 195
- دایره شمول صدق عنوان محارب 195
- عدم اعتبار قصد اعلان و افشا در قذف 196
- منظور از نفی بلد 197
- اصل عدم تعدّد مسبّبات به تعدّد اسباب 197
- تبدیل تبعید به حبس 198
- فرار محارب از محل تبعید 198
- عدم امکان اجرای متناوب تبعید 199
- نفی بلد در زانی بکر 199
- هزینه های مدّت تبعید 199
- موضوعیت مجازات های منصوص در حدود و قصاص 200
- اعتبار اقرار نزد غیر حاکم (دادیار - بازپرس) 200
- بی حس نمودن یا بیهوش کردن فرد در اجرای مجازات 201
- شهادت بر شهادت در حدود 201
- موضوعیت شیوه های خاص تعیین شده اجرای مجازات توسط شارع 203
- جواز قرار دادن محکوم در ملأ عام قبل و بعد از اجرای حکم به منظور عبرت عموم 204
- اجرای احکام برای مجرمین زیر 18 سال 205
- امکان بازداشت مجرم و اجرای حدّ در مکّه 207
- هزینه های درمان در اجرای حدود 208
- سرقت از عابر بانک 211
- 3 - سرقت 211
- عدم تشخیص میزان مال ربوده شده توسط هر سارق 211
- مسؤولیت تضامنی سارقین در ردّ مال مسروق 212
- عدم تحقّق سرقت در ربایش مال مجهول المالک 212
- سرقت اطلاعات رمز دار و شماره های موبایل 212
- لزوم اجرای حدّ پس از شکایت مسروق منه 213
- اجرای حدّ در صورت عفو سارق توسط مسروق منه 213
- سقوط حدّ و تعزیر در صورت بازگرداندن مال مسروقه قبل از شکایت مسروق منه 214
- عدم امکان اجرای حدّ بدون مرافعۀ مال باخته 214
- قطع دست سارق بدون اذن قاضی 215
- سرقت اموال فرزند توسط پدر 215
- سرقت مدارک و یادگاری هایی با ارزش انحصاری برای مالک 216
- 4 - قتل 217
- ممانعت ثالث در درمان مجروح 217
- راه های اثبات اعتقاد مهدور الدم بودن مقتول 218
- تسبیب در قتل خطایی 218
- انکار، پس از اقرار به قتل و پیدا نشدن جسد و آثار آن 219
- حکم وقوع قتل های ناموسی در برخی از مناطق 220
- اکراه در قتل 222
- عدم تعمیم حکم امر به قتل به اجیر نمودن قاتل 223
- تقاضای عفو قاتل در صورت عدم مصلحت سیاسی - اجتماعی 223
- قابل گذشت بودن مجازات معاونت قتل عمد 224
- حکم قتل زانی با مطلّقه رجعیه توسط شوهر 226
- عدم امکان استفاده از قرعه برای تشخیص قاتل در بین افراد محدود 226
- قتل با اجتماع اسباب 227
- رها کردن عمدی شخص در حال غرق 227
- شرکت در قتل به وسیله ضربات متعدد با مرور زمان 228
- عدم تعزیر در صورت شروع به قتل و جنایت بر عضو 228
- اقسام قتل در فروض مختلف 229
- قتل به سبب حوادث غیر مترقّبه در فرض علم و جهل به پیشامد 230
- قتل به وسیلۀ ایجاد هیجان ناشی از دعوا 231
- قتل از سوی مأمور دولتی در حین عملیات 231
- صغیر بودن اولیای دم 232
- 5 - قصاص نفس و عضو 232
- اعتراف پس از تبدّل قصاص به پرداخت دیه از بیت المال 233
- جواز استفاده از مواد بیهوشی در قصاص 234
- حبس طولانی مدت محکوم به قصاص تا اجرای حکم 235
- عدم وجود عضو مماثل در جانی 236
- عدم جواز مطالبه قصاص یا عفو بلاعوض به وسیلۀ ولی ورثه صغیر 237
- حکم قصاص در مورد اعضای زوج بدن انسان 237
- عفو یا توقّف و یا تبدیل قصاص قاتلی که با اجرای حکم هنوز جان نسپرده 238
- عدم امکان تبدیل قصاص نفس به دیه توسط ولی امر 239
- تداخل قصاص طرف در قصاص نفس و دیه عضو در دیۀ نفس 239
- امکان به تأخیر انداختن قصاص نفس یا عضو بدون عذر 240
- قصاص و دیۀ قتل در ماه حرام 241
- اجرای مجدّد حکم اعدام پس از مشاهده علائم حیاتی 242
- امکان قصاص یک بخش و عفو (یا طلب دیه یا مصالحه) بخش دیگر در جنایت بر اعضا 243
- رعایت مماثلت نسبیه یا عرفیه در قصاص اطراف 244
- عدم امکان تبعیض در قصاص 245
- عدم حق عفو برای حاکم 246
- شرایط لازم برای اولیای دم 247
- دایره شمول استیذان در قصاص 248
- حق قصاص پس از زوال جنون 249
- کشتن فرزند توسط مادر 249
- عدم امکان قصاص در ضرب 250
- حق قصاص وارث مفقودالاثر پس از پیدا شدن 250
- عدم امکان مطالبه دیه پس از قصاص 250
- اجتماع قصاص و دیه در یک فرد 251
- شرط تبدیل قصاص به دیه 251
- قتل قبل از بلوغ 251
- لزوم محقون الدم بودن مجنی علیه هنگام تحقّق قتل 252
- قصاص با وجود مرتد شدن مجنی علیه قبل از مرگ 252
- ثبوت قصاص در صورت ایراد جنایت بر مهدورالدم نسبت به قاتل 253
- قطع عمدی عضو مهدور الدم مطلق 253
- حکم مضروبی که قبل از کشته شدن قاتل خود را می کشد 253
- عدم نفوذ اقرار سفیه در قطع 254
- قتل جانی قبل از مرگ مجنی علیه توسط ولی دم 254
- صحت قسامه در صورت بیش از پنجاه نفر بودن قسم خوردگان 255
- عدم ثبوت قسامه در مورد ضرب بدون جراحت 255
- سؤالات مختلف مربوط به قسامه 255
- عدم ثبوت قصاص با قسامه در جنایت عمدی بر اطراف 256
- امکان ادای سوگند در صورت بلوغ یا عقل حادث در زمان اجرای قسامه 257
- بودن مدّعی زن جزء قسم خورندگان در قسامه اعضا 258
- تعداد قسم ها در از بین رفتن منافع متعدد 258
- ایجاد لوث در قاتل بودن فرد نامعین در بین گروه معین 259
- ادّعای انحصار قاتل با وجود لوث بر اشتراک قاتلین 259
- قسامه با وجود ادّعای نابالغ بودن قاتل در زمان قتل 260
- ضمان عدم درمان منجر به مرگ 263
- 7 - دیه، ارش و ارش البکاره 263
- دیه انسان کامل در مورد جنین پس از ولوج روح 264
- عنین کردن شوهر در اثر خوراندن دارو 264
- امتناع ولی دم از گرفتن دیه در صورت تبدیل قصاص به دیه با فرار قاتل 265
- عدم امکان مطالبه زائد بر دیه 266
- ثبوت دیه در اثر مرگ به سبب استرس ناشی از مشاجره 267
- پرداخت دیه در صورت تردید بین دو طائفه 267
- مطالبۀ خسارت برای نقص زیبایی 268
- فساد بینی با شکستن یا سوزاندن آن 269
- محاسبۀ دیه با فوت یکی از قاتلین 270
- لزوم پرداخت ارش به قیمت روز صدور حکم 270
- مدت انتظار برای ثبوت میزان دیه در برخی جنایات 270
- حدّ قطع نخاع برای تعیین ارش 271
- لزوم پرداخت ارش با ممانعت از تغییر رنگ دندان 272
- منظور از جنایت دارای دیه یا ارش 273
- موارد شمول جراحت نافذه 273
- دیه قطع یا جرح آلت تناسلی در صورت های مختلف 274
- احکام تغلیظ دیه قتل در ماه حرام 274
- لزوم پرداخت دیۀ افراد کشته شده مازاد بر ظرفیت خودرو توسط راننده 275
- دیۀ گوش به صورت مستقل از سر و صورت 276
- انتخاب نوع دیه مقتول 276
- ارش البکاره در زنا 277
- لزوم پرداخت دیه در صورت عدم شناسایی قاتل و مقتول 278
- تقاضای مبلغ مازاد بر دیه در مصالحۀ قصاص 279
- تأثیر درمان جراحات وارده در میزان گرفتن دیه 280
- مهلت پرداخت دیه در قتل و جراحات شبه عمد 280
- هزینه درمان جراحاتی که با بهبودی، دیۀ متغیر دارند 281
- تفاوت دیه انگشتان 282
- عدم ثبوت دیه برای مقتول بهایی 284
- عدم لزوم پرداخت دیه به وسیله اولیای دو زن برای قصاص یک مرد 284
- تغلیظ دیه در ماه حرام 285
- وجوب تنصیف ارش زن در موارد مازاد بر ثُلْث کلّ دیه 286
- ماهیت دیه به عنوان مجازات یا جبران خسارت 286
- امکان اخذ ارش در شکستگی دندان 287
- میزان دیۀ اقلیت زرتشتی 287
- عدم تداخل دیه در شکستگی چند نقطه از یک استخوان 288
- تکلیف دیه در موارد اختلاف بین قاتل و اولیای دم در نوع قتل 289
- عدم توانایی پرداخت تفاضل دیه 290
- تقسیم دیه بین اولیای دم دو مقتول مردّد 292
- دیۀ کشته شدن کارگر بر اثر برق گرفتگی 293
- پرداخت دیه و تفاضل آن به قیمت سوقیه 294
- خسارت زاید بر دیه 295
- وجوب درمان جراحت متلاحمه منجر به فلج عضو 296
- حجیّت تنصیف دیه زن 296
- تعلّق ارش به غدّه تیروئید 297
- عدم امکان رجوع عاقله به جانی برای وصول دیه پرداختی 297
- تفاضل دیه در شرکت در قتل 297
- دیه اشخاص در اماکن عمومی 298
- دیه شخص مأمور در حال انجام مأموریت 298
- 8 - حفاری غیر قانونی 299
- به دست آوردن سرمایه از طریق حفاری غیرقانونی 299
- به دست آوردن عتیقه در حفاری های غیر قانونی 299
- دستور مصادره اشیای عتیقه توسط قاضی 300
- رشوه جهت اختبار و کشف حقیقت 300
- 9 - رشوه 300
- نشر اتهامات واهی توسط روزنامه نگاران 301
- ابتدایی و ارتجاعی بودن در توهین 301
- 10 - توهین 301
- 11 - اجرای مجازات 302
- قابلیت مجازات جرم محال 302
- اجتماع دو مجازات حدّی و تعزیری 302
- عدم امکان تعزیر قبل از انجام عمل حرام 303
- میزان حدّاقلی تعزیرات 303
- عدم امکان تعزیر در خودکشی 304
- اعدام به عنوان مجازات تعزیری 304
- تعزیر اقرار کننده به قتل عمد در فروض مختلف 305
- اشاره 307
- مسؤولیت پزشک در صورت عدم اخذ برائت 309
- عدم ضمان پزشک در صورت عدم درمان منجر به مرگ 309
- ضمان در شهادت کذب 310
- ضمان والدین در کوتاهی از حفظ جان فرزند 310
- جبران خسارت های وارده در اعتراض های عمومی 311
- عدم ضمان در صورت تلف با زلزله 312
- تلف مواد اولیه سپرده شده به صاحبان حرف 312
- ضمان کشور بیگانه در صورت مفقودالاثر شدن در آن 312
- ضمان سرپرست صغیر یا مجنون در تصرّفات 313
- اقامه دعوی علیه پزشک سهل انگار در خارج از کشور 313
- مانع شدن ثالث در تحویل مال الاجاره 314
- عدم ضمان در صورت عدم اهمال راننده 314
- حمل بار اضافی بدون اذن مالک 314
- ضمان اجیر در شیر دادن به نوزاد 315
- ضمان در صورت خسارت به صنایع ملی 315
- عدم ضمان در اشتباه هدف قرار دادن نیروی خودی 316
- خسارت در اراضی در اثر آزمایشات ارتش 316
- ضمان مربی در صورت افراط در تعلیم 316
- خسارت به ثالث با اعتراف دیگری 317
- ضمان مأمورین دولتی در مرگ با ترس 317
- عدم ضمان سازندگان اشیاء و مواد ممنوعه 318
- عدم ضمان شهرداری در بروز اتفاقات ناگهانی 318
- عدم ضمان امین 318
- ضمان پزشک در تشخیص اشتباه 319
- سهل انگاری در عمل جراحی 319
- عمل جراحی بر اثر تشخیص اشتباه 320
- ضمان دامپزشک در صورت عدم توصیۀ مراقبتی 320
- اهمال پزشکی قانونی 320
- ضمان در انجام عمل برخلاف تعهد 321
- دفع حملۀ دیوانه 321
- ضمان خسارت وارد آمده به بار 321
- ضمان رانندۀ بی اطلاع از نواقص اتومبیل 322
- عدم ضمان راننده در صورت بروز حادثه برای کمک راننده 322
- ضمان مربی تعلیم رانندگی در صورت نقص اتومبیل 323
- ضمان در صورت متعهد نبودن سران یک کشور به کنوانسیون ها 323
- عدم ضمان در جنگ های مطابق موازین اسلامی 323
- عدم ضمان پلیس در تهاجم به اجتماعات غیرقانونی 324
- ضمان انتقال بیماری آمیزشی به همسر 324
- کندن چاه در زمینی که جزو معابر عمومی نیست 325
- خسارات ناشی از حفّاری های معابر 325
- ضمان غاصب در صورت تحمیل خسارت در حقوق معنوی 326
- ضمان عبور دهندگان قاچاقی افراد از مرزها 326
- ضمان در ایجاد تصادف به وسیلۀ اطفال 327
- ضمان خسارات وارده در ورزش 327
- ایجاد برق گرفتگی توسط طفل نابالغ 327
- ضمان خسارات بر نوآموزان هنگام آموزش کارهای خطرناک 328
- ضمان دیه نقص عضو، در ورزش دوچرخه سواری 328
- ضمان در گزارش خلاف واقع ناظر بانکی 329
- خسارت وارد کردن بر آثار باستانی 329
- پاره شدن سیم جرثقیلی هنگام جابه جایی محموله 330
- عدم مراعات جوانب ایمنی در تصادف 331
- ضمان شخصی که وظیفۀ نجات جان و مال دیگران را دارد 331
- بطلان شرط ضمان امین در صورت عدم تعدّی و برعکس 331
- عدم ضمان در صورت ایجاد پیشامد غیر مترقّبه 332
- عدم ضمان در صورت عدم انتساب تصادف به رانندگان دو خودرو 333
- اسباب ضمان 334
- ضمانت درآمدهای روزانه اشخاص ربوده شده 335
- تفاوت نظریه کارشناس بیمه با واقعیت 335
- ضمان خریدار در معاملات شفاهی 336
- ضمانت حقوق افراد در قبال تخصّص آن ها 336
- ضمانت فرمانده در عملیات انتحاری 337
- ضمانت مالک اسب در سقوط افراد از روی حیوان 337
- ضمانت پستچی 337
- ضمانت در فرض تصادف اتومبیل های اورژانس و آتش نشانی 338
- ضمان شرکت مسافربری در صورت نرسیدن مسافر به مقصد 338
- خسارات وارد بر شوهر در اثر طلاق همسر زانیه اش 339
- ضمان خسارت وارد شده به وسیله درختان خیابان 339
- ضمان خسارات ناشی از سدّ معبر 339
- ضمان ناشی از شکار غیر قانونی حیوانات وحشی 340
- مسدود شدن حساب بانکی بدون تشکیل پرونده قضایی 341
- کوتاهی مأموران دولتی در انجام وظیفه 341
- تکدّی گری 342
- ضمان مأمور حفاظت فرودگاه در صورت کشتن کبوتران 342
- ضمانت دامدار نسبت به بهای دام در صورت چرای غیرقانونی 342
- 13 - احکام قضاوت 343
- حجیّت علم قاضی و تأثیر حضور هیأت منصفه در تشخیص حکم 343
- الحاق علم قاضی به اقرار یا بیّنه یا طرق دیگر 346
- خودداری قاضی از احراز امور قضایی 346
- ذکوریت به عنوان شرط لازم برای تصدّی امر قضا 347
- صدور حکم غیر عادلانه از سوی قاضی 348
- تکلیف به تنفیذ احکام صادره قبلی توسط قاضی جدید 349
- صدور حکم اشتباه توسط قاضی در فروض مختلف 349
- اظهار علم قاضی به وقوع زنا قبل از اثبات زنا توسط ادله شرعیه 350
- احکام قضاوت در فروع مختلف 351
- اختلاف در احوال شخصیه متداعیین غیر شیعه 351
- احکام فرد خنثی 352
- 14 - احکام حقوقی و جزایی فرد خنثی 352
- ارتباط جنسی با خنثای مشکل 353
- اشاره 355
- توجیه حضور هیأت منصفه در دادگاه بر پایه آموزه های فقهی 357
- خرید با مبلغ کلاهبرداری شده 358
- تراضی بر تقسیم بدون تعدیل سهام 359
- دفاع در مقابل متجاوز برای دفع تجاوز 359
- فروش یا اهدای اعضای بدن برای جراحی و پیوند به دیگران 360
- تبادل زندانیان دو کشور با هم 361
- موارد اجرای قاعده قرعه 362
- استفاده از سکه و کارت های بهادار تقلبی 363
- استفاده از چک مخدوش 363
- حکم مالکیت، اجاره و وقف مدارهای ماهواره ای 364
- کسب درآمد از راه تکدّی گری سالمندان 364
- فروش پروانه به صورت غیرقانونی توسط دارندگان پروانه 364
ص:214
ج: باسمه جلت اسمائه
روایات دالّ بر تأخیر اجرای حدّ زن شیرده مختص است به مادر نسَبی، و دایه را نمی گیرد. ولی به واسطه عموم علّت در روایات قصاص و رجم، می توان بر تأخیر در دایه استدلال نمود، همان گونه که فقها در اجرای حدّ غیر رجم در صورت خوف تلف تمسّک به عموم علّت نموده اند بر تأخیر، تا یافتن دایه و یا جایگزین دیگر.
ب: در فرض شمول، بین امکان و عدم امکان جایگزینی دایه ای دیگر - یا شیر خشک یا شیر حیوان - تفاوتی وجود دارد؟
ج: باسمه جلت اسمائه
چون روایات مقید شده است به آن که جایگزین نباشد، قهراً در مورد سؤال نیز همین قید را می نماییم.
ج: در صورت امکان جایگزینی، یافتن دایه وظیفۀ حاکم شرع است یا ولی طفل؟
ج: باسمه جلت اسمائه
یافتن دایه یا جایگزین دیگر وظیفه ولی طفل است نه حاکم شرع.
اجرای مجدّد رجم در صورت زنده ماندن پس از اجرای حکم
363: در صورتی که پس از اجرای مجازات رجم، به زعم این که مجرم به قتل رسیده، جسد وی به سردخانه منتقل شود ولی بر حسب اتفاق علائم حیاتی در او مشاهده شود و پس از معالجه سلامت خود را باز یابد؛ بفرمایید:
الف: آیا صرف صدق عنوان رجم ولو به قتل محکوم نیانجامد کفایت می کند؟ (تا در نتیجه نیازی به اجرای مجدد حکم نباشد) یا چون قتل از طریق رجم موضوعیت دارد، باید مجدداً حکم رجم را در مورد وی به مرحلۀ اجرا گذاشت؟
ج: باسمه جلت اسمائه
در زنای اهل کتاب به مسلمه - و در زنا به محارم - و در لواط تصریح به قتل شده است. در زنای محصن و محصنه تصریح به قتل نشده