استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 21

ص:42

مشتری مشترک است در صورتی که قابل انفصال نباشد و اگر قابل انفصال باشد، زیادی، مالِ مشتری است و این مسأله شقوق متعددی دارد که در این مختصر نمی گنجد. من در ج 2 منهاج الصالحین مفصل نوشته ام، مراجعه بفرمایید.

ب: در صور بالا آیا بین عمد و سهو (غیر عمد) فرقی وجود دارد یا نه؟

ج: باسمه جلت اسمائه

خیر، فرقی ندارد.

ج: آیا عدم اعلام عیب (اعم از خفی و جلی) تدلیس محسوب می شود یا نه؟ و در صورتی که تدلیس محسوب شود، آیا وجوب اعلام تنها یک حکم تکلیفی است یا عدم اعلام حق فسخ می آورد؟

ج: باسمه جلت اسمائه

بلی تدلیس محسوب می شود، به اعتبار اینکه بیع ظاهر است در صحت مبیع. عدم اعلام عیب (تدلیس)، موجب خیار زاید بر خیار عیب نمی شود.

د: آیا فروشنده می تواند نسبت به تدلیس در معامله نیز تبری کند؟ (یعنی بگوید حتی اگر تدلیس کرده باشد نیز حاضر به فسخ نخواهم بود.)

ج: باسمه جلت اسمائه

بلی می تواند تبری کند و با تبری صدق تدلیس و غش نمی کند.

اضرار به مالک با پرداخت مؤجل ثمن

31: مالکی شرعاً مکلف به واگذاری ملک خود به شخصی در قالب عقد بیع، به قیمت سوقیه می گردد. علیرغم اینکه تبادر عرفیه مقتضای صحت عقد، پرداخت کامل و حالِّ ثمن است؛ خریدار، بدون رضایت مالک و با وصف ملائت مالی و عدم اعسار برای پرداخت بعد از تملک، تنها نیمی از ثمن را می پردازد و علی رغم مخالفت فروشنده، پرداخت نیمۀ دوم را به چند سال بعد موکول می نماید و این امر موجب ازدیاد فاحش قیمت سوقیه و منتهی به خسارت و ضرر به مالک می گردد. این همه در حالی است که شرعاً خریدار حق فسخ نداشته است.