استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 244

ص:265

ج: آیا می تواند برای قسمتی از جنایت طلب قصاص کرده و نسبت به بخش دیگر مصالحه کند؟

ج: باسمه جلت اسمائه

بلی می تواند، به همان نحو که در جواب سؤال نوشتم.

رعایت مماثلت نسبیه یا عرفیه در قصاص اطراف

440: در مورد قصاص اطراف بفرمایید:

الف: آیا ملاک، رعایت مماثلت نسبیه است یا عرفیه؟ معیار هر کدام چه می باشد؟

ج: باسمه جلت اسمائه

در قصاص اطراف تساوی در مساحت معتبر نیست، چون مقابله در آن موارد بین طبیعی چشم و چشم، و انف و انف و غیرهما و نظر به صغر و کبر نیست.

بلی در باب جروح که مقابله بین جرح و مماثل آن است، لا محاله مساحت معتبر است.

ب: در کدام صورت، قصاص تبدیل به دیه می شود؟

ج: باسمه جلت اسمائه

در صورتی که مساحت جراحت در عضو مجنی علیه، تمام عضو جانی را می گیرد و زیاده هم دارد - به واسطه صغر عضو جانی - قصاص از عضو دیگر جایز نیست، بلکه به مقداری که عضو جانی تحمّل دارد قصاص می شود و در زاید، دیه متعین است و در قصاص اطراف هم چنان چه احتمال سرایت قطع عضو به جان جانی برود، قصاص مبدّل به دیه می شود.

ج: آیا بین طول، عرض و عمق در اجرای قصاص تفاوتی هست؟

مثلاً: اگر جانی لاغر و مجنی علیه چاق است و نیمی از بازوی مجنی علیه - به عمق 3 سانتی متر - بریده شده است. آیا در قصاص باید نیمی از بازوی جانی لاغر را برید که 2 سانتی متر است؟ یا باید همان 3 سانتی متر بریده شود، اگر چه بیش از نصف بازو باشد؟