استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 279
- یادداشت 1
- اشاره 3
- 1 - وقف و تولیت در وقف 5
- شرط وصف خاص در متولّی وقف 5
- نقش امین در صورت خیانت متولّی وقف 5
- کِبَر سنّ متولی موقوفه 6
- عدم امکان بیع زمین وقفی 7
- عدم بطلان وقف در فرض مانع شدن از عمل به وقف 8
- ایجاد وقف نامه متعارض با وقف نامه اول 8
- قبول تولیت پس از ردّ ابتدایی آن 9
- قرار دادن تولیت برای فرزندان به صورت متوالی 9
- قرار دادن تولیت برای چند نسل متوالی 10
- 2 - بیع واحکام معاملات 11
- مبیع قرار گرفتن حقوق 11
- قبول تولیت به صورت مشروط 11
- بیع کالی به کالی 11
- مزایده معاملات عمده دولتی و عدم شرط صحت 12
- کفایت علم به متعارف بودن در بلد برای صحت معامله 12
- ایجاب نبودن اعلان مزایده در عقد بیع 13
- عدم امکان اضافه نمودن اجرت کار به رأس المال در بیع مرابحه 13
- لزوم ذکر هزینه های اضافی در بیع مرابحه 13
- حکم بیع فضولی توسط بعضی از وراث 14
- لزوم پرداخت قیمت حین المعامله در ردّ معامله فضولی 15
- فروش یک ملک به صورت زمانی به چند نفر 15
- عدم ربوی بودن معامله در صورت خرید نقد به مبلغ کمتر از فروش نسیه ای و قبل از تحویل 16
- احکام معاملات در شرکت های هرمی 17
- اختصاص امضا بر همان معامله 19
- شک در تحقق شرایط متعاقدین یا عوضین 20
- امتزاج اموال با یکدیگر 20
- مفهوم اجحاف در معاملات 20
- اضرار به مالک با پرداخت مؤجل ثمن 21
- منوطکردن صحت بعض عقود به گذراندن مراحل خاص توسط دولت اسلامی 22
- جلوگیری شهرداری از تصرف خریدار در زمین 22
- اشتراط ضمان در مال معین به نحو تقیید 23
- حکم معامله با عدم صدق عقود معیّن بر آن 24
- ادعای عدم تبرّع 24
- عدم لزوم موجود بودن مبیع در حین عقد 25
- انشاء به نحو تعلیق در منشأ به نحو شرط مقارن (در پیش فروش مکان های تجاری) 25
- مالکیت بیع و ثمن در بیع معلّق 26
- اختلاف در مکان تسلیم مبیع و ثمن 26
- لزوم دارا بودن صفات خاص نمونه در بیع از روی نمونه 26
- بطلان معامله در صورت عدم وجود خارجی ثمن المعامله 27
- بیع به شرط آزمایش 27
- شرط تأخیر در انتقال مالکیت 27
- حق مطالبه باقی مانده ثمن المعامله به قیمت عادلانه در بیع منجّز و بلاقید و شرط 28
- تصرف در مبیع از سوی مشتری جاهل به بیع فضولی 29
- صحت شرط فروش دوباره به بایع 29
- عدم صحت فروش چک نقدی به چک مدت دار 29
- عدم امکان مطالبۀ مازاد از اجرت المثل در صورت عدم تعیین اجرت در فروش سرقفلی 30
- معلوم شدن اضافه مساحت ملک پس از بیع 31
- حکم خرید و فروش پول 32
- فروش یک قطعه زمین از مجموعه زمین به صورت مشاع با حدود معین 32
- عدم ضمان دیرکرد در معامله 32
- شرط خسارت در صورت فسخ معامله بدون تعیین مدت 33
- معامله اشیاء با منع قانونی 34
- شرط ابتدایی خارج از عقد 34
- واقع شدن عقود و ایقاعات به وسیله تلفن و اینترنت 35
- انجام معامله صوری در مورد ملکی که بابت تضمین گرفته شده 36
- فروش مبیعی که هنوز خریداری نشده است 36
- خرید و فروش چک 38
- فروش مبیع با ثمن نقد به مبلغ زیادتر 38
- عدم بطلان معامله به سبب اضطرار 40
- ضمان در معاملات مغشوش 43
- 3 - خیارات و حق فسخ 44
- حق فسخ بایع در صورت تخلف از شرط مشتری 44
- بطلان تصرفات منافی با خیار در بیع شرط 46
- فسخ معامله معیوب توسط وراث 47
- قابلیت نقل اختیاری خیارات 47
- غرامت گرفتن از بایع در صورت رجوع مالک اصلی به مشتری 48
- قابل اسقاط بودن خیارات 48
- فوریت خیار فسخ در عقود 49
- عذر محسوب شدن جهل و نسیان در خیارات 49
- تقدم فسخ در صورت تعارض فسخ و امضا 50
- اسقاط بخشی از خیارات قابل انتقال 50
- تلف مال در زمان خیار 51
- تلف مبیع در زمان خیار 52
- اختلاف نظر مشتریان متعدّد در مورد مبیع معیوب 53
- حادث شدن عیب جدید در نتیجۀ عیب قدیم 53
- احکام عیوب حادث در مبیع یا ثمن 54
- احکام تدلیس در مبیع 55
- تخلّف شرط در بیع مشروط 55
- مبدأ محاسبۀ فوریت 56
- حق فسخ مطلق با توجه به مادۀ 385 قانون مدنی 57
- اسقاط خیار عیب با هبه مبیع معیوب 58
- شک در فوریت خیار غبن 58
- زایل شدن عیب حادث بعد از عقد بیع 58
- 4 - دین ومستثنیات دین 59
- احکام مربوط به ضمان مطلق 59
- خیار رؤیت به تخلّف وصف 59
- نبودن منزل جزء مستثنیات دین در صورت خریداری برای فرار از دین 60
- احکام مربوط به مستثنیات دین 61
- اجبار بدهکار به فروش مستثنیات دین 61
- دیون فاقد ضمانت اجرا در تعهدات طبیعی 62
- اجاره با اخذ مبلغی به عنوان سرقفلی از مستأجر 63
- 5 - اجاره 63
- تفاوت فوق العاده قیمت ها در بدهی های سابق نقدی 63
- حکم اجاره ملک برای رهن گذاشتن در فروعات مختلف 64
- شرط ضمن عقد اجاره با عنوان قرض الحسنه 66
- اجاره به شرط تملیک برای تخلّص از ربای قرضی 66
- ضمان مستأجر در اجاره دادن ملک به دیگری 67
- عدم دریافت سرقفلی در اجاره دادن ملک 67
- درخواست رفع تصرّف مالک به وسیلۀ غیر مالک 68
- اجاره مجدّد به شخص دیگر پس از بستن قرارداد اجاره اول 69
- ایجاد خسارت توسط مستأجر در مال الاجاره 70
- شرط تعمیر محل اجاره 70
- لزوم در اختیارِ موجر قرار دادن عین مستأجره پس از انقضای اجاره 71
- اجاره طلا و دریافت وجه نقد به صورت ماهیانه در برابر هر گرم 71
- استیفای منفعت پس از انقضای اجاره 71
- لزوم پرداخت اجرت المثل در ضمانت بها در صورت بطلان عقد 72
- صحّت ضمانت نسبت به بازگرداندن عین مستأجره پس از انقضای مدت 72
- معیوب بودن عین مستأجره در اجاره به نحو کلی 73
- مطالبه مخارج هزینه شده با وجود ثبوت انفساخ اجاره 74
- اجاره ملک وقفی با فوت موجر و مستأجر 74
- خیار در اجاره 75
- پیش پرداخت رهن و معافیت از اجاره 75
- فسخ قهری مضاربه 76
- تغییر میزان سود پس از عمل در مضاربه 76
- 6 - مضاربه 76
- حقوق امین هنگام استرداد مال ودیعه 77
- 7 - ودیعه 77
- ضمان امین در صورت افراط یا تفریط یا امتناع از ردّ ودیعه 77
- جایز بودن عقد مضاربه 77
- 8 - عاریه 78
- عاریه و ودیعۀ مال کلّی در معین یا کلّی در ذمه 78
- عدم ضمان در عاریه جواهرات غیر از طلا و نقره بدون شرط ضمان 78
- عاریۀ ماشین معیوب 79
- شرایط مستعیر 79
- قبض عین در عاریه 79
- تلف عین معاره بر اثر عیب سابق 80
- تعمیر کالا به وسیله قطعات غیراصلی در عاریه مضمونه 80
- عدم ضمان در عاریه فاسد 80
- 9 - قرض و ربا 81
- شرط قیمت روزِ پرداخت در قرض 81
- قرض برای مصرف معین 81
- کاهش ارزش پول در قرض 82
- شرط زیادی در قرض 82
- گرفتن وام از بانک تحت عنوان مضاربه 83
- اخذ زیاده به ازاء تأجیل دین در قرض 83
- قراردادن أجل در مقابل زیادی در قرض 84
- رهن منزل بدون ارتکاب ربا 84
- اجاره کمتر از قیمت حقیقی و شرط مبلغی به عنوان قرض 84
- عدم حرمت ربای حکمی 85
- احکام مربوط به عقد وکالت 86
- فسخ وکالت در اثناء عمل 87
- عدم اطلاع وکیل در مورد عزل 87
- تابع وکالت بودن اذن در تصرّف 88
- حجر موقت یا دائم وکیل در عقد وکالت 88
- ضمان موکّل در صورت عدم پرداخت حق الوکاله 90
- آموزش مطالب متناقض به متهم توسط وکیل 90
- وکالت یکی از سهام داران شرکت در فروع مختلف 91
- اهمال کفیل متمکّن از احضار مکفول 92
- 11 - کفالت 92
- شرط ضمان در صورت تعدّی و تفریط و بالعکس 93
- 12 - رهن 93
- تلف شدن عین مرهونه توسط مرتهن 94
- رهن کالای ممنوع الفروش موقت 94
- لزوم استقرار دین در ذمّه در مورد رهن 95
- رهن دین و منفعت 95
- تبدیل مال جدید به رهن در صورت تراضی 95
- امکان فسخ هبه قبل از به قبض دادن آن 96
- 13 - هبه 96
- عدم ضمان ضامن در صورت هبه دین توسط طلبکار 97
- تعارض ادّعای انتقال ملک با هبه و انتقال آن به عنوان مهریه 97
- رجوع از هبه در مورد پدر و پسر 98
- هبه مشروط به عدم فروش آن 99
- لازم شدن هبه مشروط در صورت موت یکی از طرفین قبل از تحقق شرط 99
- جواز رجوع از وصیت حقوق 100
- رجوع از وصیت 100
- رهن دادن موصی به پس از وصیت 100
- وصیت به محرومیت از ارث تک فرزند 101
- وصیت به سهم الارث یکسان فرزندان دختر و پسر 102
- حق متوفّی نسبت به املاک، بعد از وفات 103
- عدم امکان تصرّف در ثلث اموال میت 103
- قابلیت انتقال حقوق به ورثه 105
- 15 - ارث 105
- ارتقاء قیمت موصی به 105
- خیانت وصی در مال موصی به 105
- سهم الارث اولاد ورثه (امی - أبوینی یا أبی) 106
- عدم ضمان اداره بیمه در تقسیم نامساوی ارث 106
- حق ارث نوه با وجود پسر ناتنی 107
- عدم ارث بری برادر و خواهر أبی با وجود برادر و خواهر أبوینی 107
- مسلمان شدن تنها وارث میت 108
- تعیین سهم الارث هر یک از ورّاث 108
- انحصار ورثه در زوجه 109
- ارث اموال تحت تصرّف ثالث 109
- اخذ سود توسط بانک با اشکال در بازپرداخت اقساط وام ها 110
- ماهیت حساب های بانکی از نظر اسلام 110
- احکام مضاربه بانک های داخلی 112
- ضمان بانک در صورت عدم قدرت پرداخت ضامن 112
- سپرده گذاری به شرط گرفتن مضاربه از بانک 113
- عدم اطلاع یکی از طرفین از برخی شرایط در بیمه 113
- نقش واسطه ای بانک در معاملات 114
- وکالت در عقد 117
- احکام شروط ضمن عقد ازدواج 117
- 17 - نکاح (دائم و موقّت) و موانع آن 117
- صحّت عقد با ادعای زوجه مبنی بر افاقۀ زوج 118
- شرط بکارت درعقد 119
- بیماری عنن در زوج 120
- نزدیکی در زمان عده طلاق یا قبل از آن 121
- نکاح با خواهرزن پس از ایام عدّه 122
- اذن پدر در ازدواج دختر بالغ 122
- نکاح مرد سنّی با دختر شیعه 122
- بخشیدن مهریه به شرط عدم ازدواج مجدّد شوهر 123
- شرط نبودن اجازه زن اول برای ازدواج مجدد 123
- معین نبودن حدّ نکاح موقت در کثرت و قلت 123
- عدم جواز نکاح با کفّار غیرکتابی 124
- عدم جواز ازدواج مرد مسیحی با زن مسلمان 124
- انکشاف رابطه محرمیّت پس از ارتباط زناشویی 124
- شرط توارث در نکاح موقت 125
- لزوم نگه داشتن عده با وجود علم قطعی بر عدم حمل 125
- شرط عدم نفقه در نکاح 125
- عدم ایجاد حرمت ابدی در زنا با زن شوهردار 126
- حکم نکاح معاطاتی 126
- عدم تأثیر قصد باطنی در نکاح 126
- نکاح دختر شیعه با پسری از فرقۀ علی اللهی 127
- شرط ریاست زن در خانواده 128
- شرط تنصیف دارایی در نکاح 128
- امکان رجوع به مرجع دیگر در احتیاط واجب اذن پدر در نکاح 128
- وکالت در بذل مدّت در نکاح موقت 129
- تأثیر مراتب جنون در فسخ نکاح 129
- ذکر مدّت مجهول در نکاح موقت 129
- 18 - مهر، نفقه و حق حبس 130
- تخلّف از شرط ضمن عقد 130
- عدم ایجاد حق حبس در صورت تمکین زوجه 130
- لزوم پرداخت نفقه و مهرالمسمّی در نکاح فاسد 132
- استحقاق مهرالمثل در زنای به اکراه 132
- مهریه قرار دادن ملک غیر معین 133
- عدم امکان افزایش مهر المسمّی 134
- عدم صحّت توافق بر سلب مطالبه مهریه 135
- ابراء مهریه قبل از دخول 135
- عدم تمکین در برابر عدم دریافت مهریه 136
- قابل مطالبه بودن نفقۀ گذشتۀ زن 138
- صحت شرط نتیجه و شرط فعل در مهریه 138
- وجوب پرداخت نفقۀ اولاد 139
- برداشتن نفقه از مال شوهر 140
- عدم امکان الزام والدین به پرداخت هزینه تحصیلی پس از 18 سالگی طبق قانون 140
- اسقاط حق حبس معلّق به وطی 141
- عدم امکان درخواست مطالبه وجه نقد به عنوان نفقه (با وجود فراهم بودن تمام مصادیق انفاق) 142
- لزوم پرداخت نصف مهریه با شک در دخول 143
- تمکین شرط نفقه است یا نشوز مانع نفقه 143
- عدم امکان موکول نمودن تمکین مجدّد به دریافت کامل مهریه (با وجود تمکین قبلی) 144
- حق حبس در صورت اعسار زوج 145
- حق حبس در صورت رضایت زوج مبنی بر معجّل شدن مهر مؤجّل 146
- معلّق نمودن پرداخت مهریه معین و مشخص 146
- مطالبه مهریه در زمان استطاعت نسبت به کلّ مهر (در مهریه عندالاستطاعه) 146
- رجوع از بذل مهر قبل از طلاق 147
- 19 - طلاق، فسخ نکاح، نشوز 147
- عدم اعتبار وکالت طلاق برای زوجه در صورت نشوز 147
- باقی ماندن وکالت در طلاق پس از رجوع 147
- عدّه زن پس از طلاق 148
- حق فسخ در بیماری مقاربتی 148
- عدم ایجاد حق فسخ در بیماری های مسری نسبت به فرزند 148
- عدم خیار فسخ قبل از تحقق بیماری موجب فسخ 149
- اطلاق افضا و ایجاد حق فسخ 149
- اطلاق حق فسخ نکاح به واسطه عیوب 149
- وکالت طلاق بلاعزل ضمن عقد خارج لازم 150
- امکان درمان عیوب موجب حق فسخ 150
- طلاق حاکم از ناحیه عسر و حرج زن 150
- عدم امکان رجوع به بذل از ناحیۀ غیر مدخول بها 151
- عدم امکان اجبار زوج به طلاق 152
- مفارقت جسمانی زوجه به دلیل عدم تمکین وی 153
- استرداد درخواست طلاق از ناحیه زوج 153
- حکم نشوز زن در ایام عقد بستگی 154
- کفایت سماع صیغه طلاق 155
- تلازم ادّعای رجوع زن و عدم رجوع مرد در عدّه رجعیه 156
- امکان صدور حکم نشوز مرد 156
- صحّت طلاق در فرض عدم تمایل قلبی زوج 157
- طلاق زن با وجود عقد در زمان عده نکاح اول 157
- عدم امکان رجوع زن به بذل (پس از سه طلاق) 158
- عدم اثر رجوع شوهر بدون رجوع زوجه به بذل 158
- طلاق فضولی و اکراهی 159
- نسخ قبل از دخول یا پس از آن 159
- انتقال نطفه زوج به رحم زن پس از مرگ زوج 160
- 20 - اهدای نطفه و حضانت 160
- ادّعای زوجه مبنی بر اکراهی بودن طلاق 160
- اهدای جنین به طریق شرعی 161
- 21 - حجر 164
- عدم نفوذ معاملات در زوال عقل منجر به حدّ جنون یا سفه 164
- حضانت پس از مرگ پدر و مادر 164
- رسیدن حضانت به مادر با وجود حیات پدربزرگ 164
- حکم معامله قیّم قبل از اخذ سمت 165
- حدوث حجر در عقود لازم 166
- بقای ولایت ولی قهری تا اثبات رشد 166
- تأثیر جنون در امور کیفری و مدنی 167
- حق گذشت اولیای صغار و مجانین در ضرب و جرح و توهین 167
- محدودیت حجر معسر به امور مالی 168
- غیر قابل عزل بودن ولی قهری 168
- ادّعای اعسار 169
- اقرار مفلس به دین در ذمه 169
- حالّ نشدن دیون مؤجل مفلس 169
- حجیّت ادلّه اثبات جرم منحصر به نظر کارشناس 171
- استناد به اسناد ایجاد شده توسط دستگاه های مدرن در حکم 171
- 22 - قسم، اقرار و انکار، شهادت 171
- استناد به سند رسمی در دعوای بر میت 172
- حاضر نشدن مدّعی علیه مدعوّ در محکمه 173
- حجّت بودن سوگند 174
- ردّ قسم منکر به مدعی 176
- اقرار و انکار (در حدود و امور مالی) 176
- شرایط پذیرش شهادت صغیر ممیز 177
- شهادت 177
- کفایت حسن الظاهر در شاهد 177
- اشاره 179
- 1 - زنا، لواط و تجاوز به عنف 181
- رضایت حین عمل یا پس از آن در زنای به عنف 181
- جاری شدن احکام لواط بر بالغ و مختار 181
- اثبات اصل زنا در صورت عدم اثبات اکراه 182
- لزوم اثبات احصان برای اجرای حکم زنای محصنه 182
- شمول احصان در شرایط لازم حد قتل در لواط 183
- تجاوز به عنف 183
- عدم الحاق ولدالزنا به زانی 184
- حکم فرد لواط کننده 185
- شهادت به حدود در دادسرا 186
- 2 - اجرای حدود 186
- اختصاص قاعده درء به حدود و قصاص 186
- سقوط حدّ با احتمال صدق ادّعای نکاح معاطاتی در زنا 187
- در حکم حدود بودن تعزیرات منصوص 188
- عدم جواز تبدیل حکم رجم به انواع دیگری از قتل 189
- بی حس نمودن عضو در اجرای حدّ 189
- فرار مجرم از حفره در اجرای حکم رجم 190
- عدم جواز صرف نظر نمودن از حدود و تعزیرات اثبات شدۀ اقلّ از قتل 191
- لزوم تأخیر اجرای حدّ یا قصاص زن شیرده 192
- توبۀ مسقط حدّ 192
- اجرای مجدّد رجم در صورت زنده ماندن پس از اجرای حکم 193
- تسرّی حکم تأخیر حدّ شلاّق به سایر حدود 194
- دایره شمول صدق عنوان محارب 195
- اثبات حدّ به وسیله تجسّس حرام 195
- عدم اعتبار قصد اعلان و افشا در قذف 196
- اصل عدم تعدّد مسبّبات به تعدّد اسباب 197
- منظور از نفی بلد 197
- فرار محارب از محل تبعید 198
- تبدیل تبعید به حبس 198
- عدم امکان اجرای متناوب تبعید 199
- نفی بلد در زانی بکر 199
- هزینه های مدّت تبعید 199
- اعتبار اقرار نزد غیر حاکم (دادیار - بازپرس) 200
- موضوعیت مجازات های منصوص در حدود و قصاص 200
- شهادت بر شهادت در حدود 201
- بی حس نمودن یا بیهوش کردن فرد در اجرای مجازات 201
- موضوعیت شیوه های خاص تعیین شده اجرای مجازات توسط شارع 203
- جواز قرار دادن محکوم در ملأ عام قبل و بعد از اجرای حکم به منظور عبرت عموم 204
- اجرای احکام برای مجرمین زیر 18 سال 205
- امکان بازداشت مجرم و اجرای حدّ در مکّه 207
- هزینه های درمان در اجرای حدود 208
- عدم تشخیص میزان مال ربوده شده توسط هر سارق 211
- سرقت از عابر بانک 211
- 3 - سرقت 211
- سرقت اطلاعات رمز دار و شماره های موبایل 212
- مسؤولیت تضامنی سارقین در ردّ مال مسروق 212
- عدم تحقّق سرقت در ربایش مال مجهول المالک 212
- لزوم اجرای حدّ پس از شکایت مسروق منه 213
- اجرای حدّ در صورت عفو سارق توسط مسروق منه 213
- عدم امکان اجرای حدّ بدون مرافعۀ مال باخته 214
- سقوط حدّ و تعزیر در صورت بازگرداندن مال مسروقه قبل از شکایت مسروق منه 214
- سرقت اموال فرزند توسط پدر 215
- قطع دست سارق بدون اذن قاضی 215
- سرقت مدارک و یادگاری هایی با ارزش انحصاری برای مالک 216
- ممانعت ثالث در درمان مجروح 217
- 4 - قتل 217
- راه های اثبات اعتقاد مهدور الدم بودن مقتول 218
- تسبیب در قتل خطایی 218
- انکار، پس از اقرار به قتل و پیدا نشدن جسد و آثار آن 219
- حکم وقوع قتل های ناموسی در برخی از مناطق 220
- اکراه در قتل 222
- عدم تعمیم حکم امر به قتل به اجیر نمودن قاتل 223
- تقاضای عفو قاتل در صورت عدم مصلحت سیاسی - اجتماعی 223
- قابل گذشت بودن مجازات معاونت قتل عمد 224
- حکم قتل زانی با مطلّقه رجعیه توسط شوهر 226
- عدم امکان استفاده از قرعه برای تشخیص قاتل در بین افراد محدود 226
- رها کردن عمدی شخص در حال غرق 227
- قتل با اجتماع اسباب 227
- شرکت در قتل به وسیله ضربات متعدد با مرور زمان 228
- عدم تعزیر در صورت شروع به قتل و جنایت بر عضو 228
- اقسام قتل در فروض مختلف 229
- قتل به سبب حوادث غیر مترقّبه در فرض علم و جهل به پیشامد 230
- قتل به وسیلۀ ایجاد هیجان ناشی از دعوا 231
- قتل از سوی مأمور دولتی در حین عملیات 231
- صغیر بودن اولیای دم 232
- 5 - قصاص نفس و عضو 232
- اعتراف پس از تبدّل قصاص به پرداخت دیه از بیت المال 233
- جواز استفاده از مواد بیهوشی در قصاص 234
- حبس طولانی مدت محکوم به قصاص تا اجرای حکم 235
- عدم وجود عضو مماثل در جانی 236
- حکم قصاص در مورد اعضای زوج بدن انسان 237
- عدم جواز مطالبه قصاص یا عفو بلاعوض به وسیلۀ ولی ورثه صغیر 237
- عفو یا توقّف و یا تبدیل قصاص قاتلی که با اجرای حکم هنوز جان نسپرده 238
- تداخل قصاص طرف در قصاص نفس و دیه عضو در دیۀ نفس 239
- عدم امکان تبدیل قصاص نفس به دیه توسط ولی امر 239
- امکان به تأخیر انداختن قصاص نفس یا عضو بدون عذر 240
- قصاص و دیۀ قتل در ماه حرام 241
- اجرای مجدّد حکم اعدام پس از مشاهده علائم حیاتی 242
- امکان قصاص یک بخش و عفو (یا طلب دیه یا مصالحه) بخش دیگر در جنایت بر اعضا 243
- رعایت مماثلت نسبیه یا عرفیه در قصاص اطراف 244
- عدم امکان تبعیض در قصاص 245
- عدم حق عفو برای حاکم 246
- شرایط لازم برای اولیای دم 247
- دایره شمول استیذان در قصاص 248
- حق قصاص پس از زوال جنون 249
- کشتن فرزند توسط مادر 249
- حق قصاص وارث مفقودالاثر پس از پیدا شدن 250
- عدم امکان قصاص در ضرب 250
- عدم امکان مطالبه دیه پس از قصاص 250
- اجتماع قصاص و دیه در یک فرد 251
- قتل قبل از بلوغ 251
- شرط تبدیل قصاص به دیه 251
- قصاص با وجود مرتد شدن مجنی علیه قبل از مرگ 252
- لزوم محقون الدم بودن مجنی علیه هنگام تحقّق قتل 252
- حکم مضروبی که قبل از کشته شدن قاتل خود را می کشد 253
- ثبوت قصاص در صورت ایراد جنایت بر مهدورالدم نسبت به قاتل 253
- قطع عمدی عضو مهدور الدم مطلق 253
- عدم نفوذ اقرار سفیه در قطع 254
- قتل جانی قبل از مرگ مجنی علیه توسط ولی دم 254
- صحت قسامه در صورت بیش از پنجاه نفر بودن قسم خوردگان 255
- عدم ثبوت قسامه در مورد ضرب بدون جراحت 255
- سؤالات مختلف مربوط به قسامه 255
- عدم ثبوت قصاص با قسامه در جنایت عمدی بر اطراف 256
- امکان ادای سوگند در صورت بلوغ یا عقل حادث در زمان اجرای قسامه 257
- بودن مدّعی زن جزء قسم خورندگان در قسامه اعضا 258
- تعداد قسم ها در از بین رفتن منافع متعدد 258
- ایجاد لوث در قاتل بودن فرد نامعین در بین گروه معین 259
- ادّعای انحصار قاتل با وجود لوث بر اشتراک قاتلین 259
- قسامه با وجود ادّعای نابالغ بودن قاتل در زمان قتل 260
- 7 - دیه، ارش و ارش البکاره 263
- ضمان عدم درمان منجر به مرگ 263
- دیه انسان کامل در مورد جنین پس از ولوج روح 264
- عنین کردن شوهر در اثر خوراندن دارو 264
- امتناع ولی دم از گرفتن دیه در صورت تبدیل قصاص به دیه با فرار قاتل 265
- عدم امکان مطالبه زائد بر دیه 266
- ثبوت دیه در اثر مرگ به سبب استرس ناشی از مشاجره 267
- پرداخت دیه در صورت تردید بین دو طائفه 267
- مطالبۀ خسارت برای نقص زیبایی 268
- فساد بینی با شکستن یا سوزاندن آن 269
- محاسبۀ دیه با فوت یکی از قاتلین 270
- مدت انتظار برای ثبوت میزان دیه در برخی جنایات 270
- لزوم پرداخت ارش به قیمت روز صدور حکم 270
- حدّ قطع نخاع برای تعیین ارش 271
- لزوم پرداخت ارش با ممانعت از تغییر رنگ دندان 272
- موارد شمول جراحت نافذه 273
- منظور از جنایت دارای دیه یا ارش 273
- احکام تغلیظ دیه قتل در ماه حرام 274
- دیه قطع یا جرح آلت تناسلی در صورت های مختلف 274
- لزوم پرداخت دیۀ افراد کشته شده مازاد بر ظرفیت خودرو توسط راننده 275
- دیۀ گوش به صورت مستقل از سر و صورت 276
- انتخاب نوع دیه مقتول 276
- ارش البکاره در زنا 277
- لزوم پرداخت دیه در صورت عدم شناسایی قاتل و مقتول 278
- تقاضای مبلغ مازاد بر دیه در مصالحۀ قصاص 279
- مهلت پرداخت دیه در قتل و جراحات شبه عمد 280
- تأثیر درمان جراحات وارده در میزان گرفتن دیه 280
- هزینه درمان جراحاتی که با بهبودی، دیۀ متغیر دارند 281
- تفاوت دیه انگشتان 282
- عدم ثبوت دیه برای مقتول بهایی 284
- عدم لزوم پرداخت دیه به وسیله اولیای دو زن برای قصاص یک مرد 284
- تغلیظ دیه در ماه حرام 285
- ماهیت دیه به عنوان مجازات یا جبران خسارت 286
- وجوب تنصیف ارش زن در موارد مازاد بر ثُلْث کلّ دیه 286
- میزان دیۀ اقلیت زرتشتی 287
- امکان اخذ ارش در شکستگی دندان 287
- عدم تداخل دیه در شکستگی چند نقطه از یک استخوان 288
- تکلیف دیه در موارد اختلاف بین قاتل و اولیای دم در نوع قتل 289
- عدم توانایی پرداخت تفاضل دیه 290
- تقسیم دیه بین اولیای دم دو مقتول مردّد 292
- دیۀ کشته شدن کارگر بر اثر برق گرفتگی 293
- پرداخت دیه و تفاضل آن به قیمت سوقیه 294
- خسارت زاید بر دیه 295
- حجیّت تنصیف دیه زن 296
- وجوب درمان جراحت متلاحمه منجر به فلج عضو 296
- تعلّق ارش به غدّه تیروئید 297
- عدم امکان رجوع عاقله به جانی برای وصول دیه پرداختی 297
- تفاضل دیه در شرکت در قتل 297
- دیه اشخاص در اماکن عمومی 298
- دیه شخص مأمور در حال انجام مأموریت 298
- به دست آوردن سرمایه از طریق حفاری غیرقانونی 299
- به دست آوردن عتیقه در حفاری های غیر قانونی 299
- 8 - حفاری غیر قانونی 299
- رشوه جهت اختبار و کشف حقیقت 300
- دستور مصادره اشیای عتیقه توسط قاضی 300
- 9 - رشوه 300
- نشر اتهامات واهی توسط روزنامه نگاران 301
- 10 - توهین 301
- ابتدایی و ارتجاعی بودن در توهین 301
- قابلیت مجازات جرم محال 302
- 11 - اجرای مجازات 302
- اجتماع دو مجازات حدّی و تعزیری 302
- عدم امکان تعزیر قبل از انجام عمل حرام 303
- میزان حدّاقلی تعزیرات 303
- عدم امکان تعزیر در خودکشی 304
- اعدام به عنوان مجازات تعزیری 304
- تعزیر اقرار کننده به قتل عمد در فروض مختلف 305
- اشاره 307
- عدم ضمان پزشک در صورت عدم درمان منجر به مرگ 309
- مسؤولیت پزشک در صورت عدم اخذ برائت 309
- ضمان والدین در کوتاهی از حفظ جان فرزند 310
- ضمان در شهادت کذب 310
- جبران خسارت های وارده در اعتراض های عمومی 311
- تلف مواد اولیه سپرده شده به صاحبان حرف 312
- عدم ضمان در صورت تلف با زلزله 312
- ضمان کشور بیگانه در صورت مفقودالاثر شدن در آن 312
- اقامه دعوی علیه پزشک سهل انگار در خارج از کشور 313
- ضمان سرپرست صغیر یا مجنون در تصرّفات 313
- مانع شدن ثالث در تحویل مال الاجاره 314
- حمل بار اضافی بدون اذن مالک 314
- عدم ضمان در صورت عدم اهمال راننده 314
- ضمان اجیر در شیر دادن به نوزاد 315
- ضمان در صورت خسارت به صنایع ملی 315
- ضمان مربی در صورت افراط در تعلیم 316
- عدم ضمان در اشتباه هدف قرار دادن نیروی خودی 316
- خسارت در اراضی در اثر آزمایشات ارتش 316
- خسارت به ثالث با اعتراف دیگری 317
- ضمان مأمورین دولتی در مرگ با ترس 317
- عدم ضمان امین 318
- عدم ضمان سازندگان اشیاء و مواد ممنوعه 318
- عدم ضمان شهرداری در بروز اتفاقات ناگهانی 318
- سهل انگاری در عمل جراحی 319
- ضمان پزشک در تشخیص اشتباه 319
- ضمان دامپزشک در صورت عدم توصیۀ مراقبتی 320
- عمل جراحی بر اثر تشخیص اشتباه 320
- اهمال پزشکی قانونی 320
- ضمان در انجام عمل برخلاف تعهد 321
- دفع حملۀ دیوانه 321
- ضمان خسارت وارد آمده به بار 321
- عدم ضمان راننده در صورت بروز حادثه برای کمک راننده 322
- ضمان رانندۀ بی اطلاع از نواقص اتومبیل 322
- عدم ضمان در جنگ های مطابق موازین اسلامی 323
- ضمان در صورت متعهد نبودن سران یک کشور به کنوانسیون ها 323
- ضمان مربی تعلیم رانندگی در صورت نقص اتومبیل 323
- عدم ضمان پلیس در تهاجم به اجتماعات غیرقانونی 324
- ضمان انتقال بیماری آمیزشی به همسر 324
- کندن چاه در زمینی که جزو معابر عمومی نیست 325
- خسارات ناشی از حفّاری های معابر 325
- ضمان عبور دهندگان قاچاقی افراد از مرزها 326
- ضمان غاصب در صورت تحمیل خسارت در حقوق معنوی 326
- ایجاد برق گرفتگی توسط طفل نابالغ 327
- ضمان خسارات وارده در ورزش 327
- ضمان در ایجاد تصادف به وسیلۀ اطفال 327
- ضمان خسارات بر نوآموزان هنگام آموزش کارهای خطرناک 328
- ضمان دیه نقص عضو، در ورزش دوچرخه سواری 328
- خسارت وارد کردن بر آثار باستانی 329
- ضمان در گزارش خلاف واقع ناظر بانکی 329
- پاره شدن سیم جرثقیلی هنگام جابه جایی محموله 330
- بطلان شرط ضمان امین در صورت عدم تعدّی و برعکس 331
- ضمان شخصی که وظیفۀ نجات جان و مال دیگران را دارد 331
- عدم مراعات جوانب ایمنی در تصادف 331
- عدم ضمان در صورت ایجاد پیشامد غیر مترقّبه 332
- عدم ضمان در صورت عدم انتساب تصادف به رانندگان دو خودرو 333
- اسباب ضمان 334
- ضمانت درآمدهای روزانه اشخاص ربوده شده 335
- تفاوت نظریه کارشناس بیمه با واقعیت 335
- ضمانت حقوق افراد در قبال تخصّص آن ها 336
- ضمان خریدار در معاملات شفاهی 336
- ضمانت مالک اسب در سقوط افراد از روی حیوان 337
- ضمانت پستچی 337
- ضمانت فرمانده در عملیات انتحاری 337
- ضمان شرکت مسافربری در صورت نرسیدن مسافر به مقصد 338
- ضمانت در فرض تصادف اتومبیل های اورژانس و آتش نشانی 338
- ضمان خسارات ناشی از سدّ معبر 339
- خسارات وارد بر شوهر در اثر طلاق همسر زانیه اش 339
- ضمان خسارت وارد شده به وسیله درختان خیابان 339
- ضمان ناشی از شکار غیر قانونی حیوانات وحشی 340
- کوتاهی مأموران دولتی در انجام وظیفه 341
- مسدود شدن حساب بانکی بدون تشکیل پرونده قضایی 341
- ضمانت دامدار نسبت به بهای دام در صورت چرای غیرقانونی 342
- ضمان مأمور حفاظت فرودگاه در صورت کشتن کبوتران 342
- تکدّی گری 342
- حجیّت علم قاضی و تأثیر حضور هیأت منصفه در تشخیص حکم 343
- 13 - احکام قضاوت 343
- خودداری قاضی از احراز امور قضایی 346
- الحاق علم قاضی به اقرار یا بیّنه یا طرق دیگر 346
- ذکوریت به عنوان شرط لازم برای تصدّی امر قضا 347
- صدور حکم غیر عادلانه از سوی قاضی 348
- تکلیف به تنفیذ احکام صادره قبلی توسط قاضی جدید 349
- صدور حکم اشتباه توسط قاضی در فروض مختلف 349
- اظهار علم قاضی به وقوع زنا قبل از اثبات زنا توسط ادله شرعیه 350
- احکام قضاوت در فروع مختلف 351
- اختلاف در احوال شخصیه متداعیین غیر شیعه 351
- احکام فرد خنثی 352
- 14 - احکام حقوقی و جزایی فرد خنثی 352
- ارتباط جنسی با خنثای مشکل 353
- اشاره 355
- توجیه حضور هیأت منصفه در دادگاه بر پایه آموزه های فقهی 357
- خرید با مبلغ کلاهبرداری شده 358
- دفاع در مقابل متجاوز برای دفع تجاوز 359
- تراضی بر تقسیم بدون تعدیل سهام 359
- فروش یا اهدای اعضای بدن برای جراحی و پیوند به دیگران 360
- تبادل زندانیان دو کشور با هم 361
- موارد اجرای قاعده قرعه 362
- استفاده از سکه و کارت های بهادار تقلبی 363
- استفاده از چک مخدوش 363
- کسب درآمد از راه تکدّی گری سالمندان 364
- فروش پروانه به صورت غیرقانونی توسط دارندگان پروانه 364
- حکم مالکیت، اجاره و وقف مدارهای ماهواره ای 364
ص:300
ب: بر فرض ثبوت، پرداخت دیه به عهدۀ کیست و مورد مصرف آن کجاست؟
ج: باسمه جلت اسمائه
بنابراین در بعضی موارد دیه به عهده بیت المال است کما هو مورد سؤال و چنان چه اولیای مقتول پیدا شوند به آنها داده می شود؛ و الاّ مال امام است.
تقاضای مبلغ مازاد بر دیه در مصالحۀ قصاص
498: الف: چنان چه اولیای دم در مقام مصالحۀ قصاص با مبلغی زاید بر دیه، مقداری را تقاضا کردند که پرداخت آن برای قاتل میسر نیست؛ آیا دادگاه می تواند فرصت محدودی برای اجرای قصاص به اولیای دم بدهد و پس از انقضای مهلت مذکور و عدم تقاضای قصاص، محکوم را لااقل با اخذ وثیقه آزاد نماید؟
ج: باسمه جلت اسمائه
بلی دادگاه می تواند فرصت دهد؛ ولی پس از انقضای مهلت و عدم تقاضای قصاص باید آزاد گردد.
ب: در صورت مثبت بودن جواب، آیا باید او را بدون قید آزاد نمود یا با اخذ وثیقه و قید ضمانت؟
ج: باسمه جلت اسمائه
اگر کاشف از عفو باشد بدون وثیقه آزاد می شود والاّ با وثیقه، جمعاً بین الحقین.
ج: در صورتی که مقتول دارای ورثه صغیر و کبیر باشد، اگر ورثۀ کبیر خواهان قصاص بودند ولی برای استیفای قصاص قدرت تأمین سهم صغیر را نداشتند، آیا می توان قاتل را تا زمان بلوغ صغیر (اگرچه مدت طولانی) در زندان نگه داشت؟
در صورت مثبت بودن جواب، آیا تحمّل سال های متمادی در زندان (مثلاً 14 سال برای بلوغ فرزند صغیر مقتول) و بعد، اجرای حکم قصاص از مصادیق تحمیل دو جریمه به خاطر یک جرم نیست؟