استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 280

ص:301

ج: باسمه جلت اسمائه

در صورتی که مقتول دارای ورثه صغیر باشد، می شود تا زمان بلوغ، قصاص را تأخیر انداخت، در این کار نه تنها جریمه نیست، بلکه حفظ حیات اوست در این مدت و این به نفع اوست و مسلماً به این کار راضی است و این خدمت است نه جریمه.

مهلت پرداخت دیه در قتل و جراحات شبه عمد

499: بر اساس دستور شارع مقدس، مهلت پرداخت دیه در قتل و جراحات شبه عمد (مانند جراحات یا تلفات ناشی از تصادفات رانندگی) 2 سال می باشد؛ آیا تقاضای اعسار جانی قبل از انقضای مهلت مقرر، مسموع می باشد یا خیر؟

ج: باسمه جلت اسمائه

تقاضای اعسار تنها مسموع نیست، بلکه چهار شرط یا پنج شرط باید باشد تا حاکم متقاضی را حجر کند. یکی از آنها حلول دین است. پس دین مؤجّل برای سماع دعوی کافی نیست.

تأثیر درمان جراحات وارده در میزان گرفتن دیه

500: همان گونه که مستحضرید بر اساس برخی روایات وارده در باب دیات، خوب شدن بعضی جراحات یا نقص عضوها (نظیر شکستگی استخوان در اعضایی که دیه مقدره دارد یا شکافتن لب) میزان دیه را تغییر می دهد. با توجه به این که امروزه به خاطر پیشرفت علم پزشکی تعداد قابل ملاحظه ای از جراحات و نقص عضوها قابل درمان می باشد؛ بفرمایید:

الف: آیا تأثیر درمان در میزان دیه را به غیر موارد مطرح در فقه نیز می توان تعمیم داد؟

ج: باسمه جلت اسمائه

چون موارد تغییر میزان دیه زیاد است، می توان از آنها استفاده کبری کلیه نمود. غایه الامر در مواردی که تصریح شده است به مقدار تغییر، کلامی نیست. در مواردی که تصریح نشده، تعیین مقدار با نظر حاکم است.