استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 281

ص:302

ب: آیا پیوند عضو مقطوع در میزان دیه تأثیر دارد یا خیر؟ (در صورتی که انگشت یا دست شخصی در اثر جنایت قطع شود، اگر به موقع اقدام گردد می توان عضو مقطوع را پیوند زد).

ج: باسمه جلت اسمائه

در مورد پیوند عضو مقطوع، چون در مواردی فقها تصریح کرده اند به عدم تغییر دیه و عدم سقوط آن و استدلال نموده اند به اطلاق ادله، بنابراین می توان فتوا داد به این که پیوند عضو مقطوع تغییری در دیه نمی دهد ولی به نظر ما، بر خلاف مشهور بین فقها، اظهر سقوط قصاص است.

هزینه درمان جراحاتی که با بهبودی، دیۀ متغیر دارند

501: الف: در مواردی که بر اساس دستور شارع مقدس، خوب شدن جراحت یا نقص عضو، میزان دیه را تغییر می دهد، مخارج و هزینه های درمان به عهده جانی است یا مجنی علیه؟

ج: باسمه جلت اسمائه

ظاهر از روایات این است که خود آن جرح یا نقص عضو تا مدت معین خوب شود، که آن کاشف است از مقدار واقعی اثر آن جنایت.

بنابراین موردی که با هزینه و درمان خوب شود یا همان دیه ثابت است و یا مراجعه به حکومت و ارش می شود، در آن موقع حاکم مقدار ضرر و مجنی علیه را حساب نموده و همه را از جانی می گیرد.

ب: در مواردی نظیر شکستگی ستون فقرات که دیه کامل دارد، طبق فتوای فقها اگر این شکستگی به گونه ای معالجه شود که اثری از جنایت باقی نماند، جانی باید یکصد دینار بپردازد. در این گونه موارد فعلیت درمان و اصلاح ملاک است یا قابلیت آن؟

به این معنی که اگر فعلیت ملاک باشد از ابتدا دیه کامل به عهده جانی قرار می گیرد و جانی یا موظف به پرداخت تمام دیه می باشد - که پس از اصلاح و خوب شدن،