استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 288

ص:309

چگونگی محاسبه ثلث در قتل خطایی در صورت تعذّر از اعیان شش گانه

511: در مواردی نظیر قتل خطای محض که بنابر قول مشهور، دیه ظرف 3 سال و هر سال ثلث آن باید پرداخت شود؛ با عنایت به این که بر اساس فتوای تعداد زیادی از فقهای عظام، ملاک محاسبه قیمت یوم الاداء می باشد؛ بفرمایید:

در محاسبه ثلث در صورت تعذّر از اعیان شش گانه، چگونه باید عمل کرد؟ (آیا از ابتدا قیمت کل دیه بر اساس نرخ روز محاسبه می شود و جانی در هر سال ملزم به پرداخت ثلث همان قیمت است؛ یا این که در پرداخت هر ثلث، قیمت یوم الاداء همان ثلث ملاک است، یعنی در هر سال باید با توجه به قیمت سوقیه همان سال، ثلث دیه را محاسبه و پرداخت نماید؟)

ج: باسمه جلت اسمائه

چون در باب ضمان و ما شابهه نفس عین در عهده مدیون است. بنابراین، در هر سال ثلث اعیان شش گانه در عهده است. پس باید قیمت یوم الاداء محاسبه شود.

عدم تداخل دیه در شکستگی چند نقطه از یک استخوان

512: چنان چه در اثر ضربۀ مستوجب دیه چند نقطه از یک استخوان (مانند استخوان ساق پا) دچار شکستگی شود؛ بفرمایید:

الف: آیا هر شکستگی، دیۀ جداگانه دارد؟ یا پرداخت یک دیه برای همۀ آنها کافی است؟

ج: باسمه جلت اسمائه

مقتضای ادله این است که هر شکستگی یک دیه دارد و تداخل، خلاف اصل است.

ب: در این فرض، آیا ایجاد چند شکستگی در اثر یک یا چند ضربه با هم تفاوت دارد؟