استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 296

ص:317

د: آیا بین انواع خسارت ها مثل خسارت هزینۀ درمان یا از کارافتادگی (مانند فلج شدن دائمی دست خطاط) تفاوتی وجود دارد یا خیر؟

ج: باسمه جلت اسمائه

برای خسارت هایی چون فلج شدن، دیه تعیین شده که زاید بر دیه جنایت بر اعضا باید داده شود و هزینه درمان غیر از آن است.

وجوب درمان جراحت متلاحمه منجر به فلج عضو

523: در مورد جراحت متلاحمه ای که به فلج عضو می انجامد و با درمان می توان از فلج شدن پیش گیری کرد، بفرمایید:

الف: آیا بر شخص مجروح واجب است خود را درمان نماید؟

ج: باسمه جلت اسمائه

در کلمات فقها تصریح به وجوب درمان ندیدم، ولی بعید نیست در مورد علم به این که مداوا موجب پیش گیری از فلج؛ و عدم آن موجب فلج می شود، درمان لازم باشد. نظیر اضرار به نفس که ما به قول مطلق حرام نمی دانیم - مگر در مورد ضرر موجب هلاکت یا فلج عضوی از اعضای رئیسه که مبغوضیت شرعیه آن معلوم است. در مورد سؤال هم می توان چنین گفت که درمان لازم باشد.

ب: در صورت درمان، آیا می توان هزینه های افزون بر مقدار دیه را از جانی گرفت؟

ج: باسمه جلت اسمائه

راجع به هزینه درمان، بعضی روایات ظهور دارد در وجوب آن بر جانی اضافۀ بر دیه. ولی فقها ادّعای اجماع بر عدم وجوب نموده اند. به واسطه اجماع، روایت، بر استحباب حمل می شود.

حجیّت تنصیف دیه زن

524: آیا دیه زن که نصف مرد است مثل آیه قران بر ما حجت است؟