استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 300

ص:321

ج: باسمه جلت اسمائه

نمی دانم این قانون موافق شرع است یا نه؟ یا این که اگر کسی بدون رعایت مقرارت استخراج کرد، مالک می شود یا نه؟ ضمان فرع عدم مالکیت است و فرقی بین حکومت غاصب و غیر غاصب نیست.

دستور مصادره اشیای عتیقه توسط قاضی

532: اگر قاضی با توجه به این که نگهداری اشیای عتیقه خلاف قانون است، بدون توجه به این که دارندۀ آن چیز، از راه مشروع؛ مثل ارث و خرید مالک شده یا از راه غیر مشروع، قصد خارج کردن از کشور را داشته یا نه، بدون آن که دستور پرداخت بهای آن را به مالک بدهد، حکم به مصادرۀ آن دهد، آیا قاضی ضامن است یا نه؟

ج: باسمه جلت اسمائه

با فرضی که شده است قاضی ضامن است.

9 - رشوه

رشوه جهت اختبار و کشف حقیقت

533: اگر کسی (قاضی یا کارمند) در محیط کاری خود متهم به رشوه خواری شود و مأمور امنیتی صرفاً جهت اختبار و کشف حقیقت، مالی را به عنوان رشوه به او بدهد و او هم بگیرد؛ بفرمایید:

آیا نسبت به فرد متهم عنوان اخذ رشوه محقق شده و عنوان مرتشی بر او صادق است؟

ج: باسمه جلت اسمائه

این مسأله یکی از موارد تجرّی است که در آن، چند امر مورد بحث است: الف - استحقاق عقاب، ب - قبح عقلی فعل متجرّی به، ج - حرمت آن فعل به عنوان تجرّی؛ و هر کدام از این 3 امر مورد بحث است و حق این است که استحقاق عقاب دارد، ولی قبح ندارد و حرمت آن هم غیر ثابت است.