استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 311
- یادداشت 1
- اشاره 3
- 1 - وقف و تولیت در وقف 5
- شرط وصف خاص در متولّی وقف 5
- نقش امین در صورت خیانت متولّی وقف 5
- کِبَر سنّ متولی موقوفه 6
- عدم امکان بیع زمین وقفی 7
- عدم بطلان وقف در فرض مانع شدن از عمل به وقف 8
- ایجاد وقف نامه متعارض با وقف نامه اول 8
- قرار دادن تولیت برای فرزندان به صورت متوالی 9
- قبول تولیت پس از ردّ ابتدایی آن 9
- قرار دادن تولیت برای چند نسل متوالی 10
- 2 - بیع واحکام معاملات 11
- مبیع قرار گرفتن حقوق 11
- قبول تولیت به صورت مشروط 11
- بیع کالی به کالی 11
- مزایده معاملات عمده دولتی و عدم شرط صحت 12
- کفایت علم به متعارف بودن در بلد برای صحت معامله 12
- لزوم ذکر هزینه های اضافی در بیع مرابحه 13
- ایجاب نبودن اعلان مزایده در عقد بیع 13
- عدم امکان اضافه نمودن اجرت کار به رأس المال در بیع مرابحه 13
- حکم بیع فضولی توسط بعضی از وراث 14
- فروش یک ملک به صورت زمانی به چند نفر 15
- لزوم پرداخت قیمت حین المعامله در ردّ معامله فضولی 15
- عدم ربوی بودن معامله در صورت خرید نقد به مبلغ کمتر از فروش نسیه ای و قبل از تحویل 16
- احکام معاملات در شرکت های هرمی 17
- اختصاص امضا بر همان معامله 19
- مفهوم اجحاف در معاملات 20
- شک در تحقق شرایط متعاقدین یا عوضین 20
- امتزاج اموال با یکدیگر 20
- اضرار به مالک با پرداخت مؤجل ثمن 21
- منوطکردن صحت بعض عقود به گذراندن مراحل خاص توسط دولت اسلامی 22
- جلوگیری شهرداری از تصرف خریدار در زمین 22
- اشتراط ضمان در مال معین به نحو تقیید 23
- ادعای عدم تبرّع 24
- حکم معامله با عدم صدق عقود معیّن بر آن 24
- عدم لزوم موجود بودن مبیع در حین عقد 25
- انشاء به نحو تعلیق در منشأ به نحو شرط مقارن (در پیش فروش مکان های تجاری) 25
- مالکیت بیع و ثمن در بیع معلّق 26
- لزوم دارا بودن صفات خاص نمونه در بیع از روی نمونه 26
- اختلاف در مکان تسلیم مبیع و ثمن 26
- بطلان معامله در صورت عدم وجود خارجی ثمن المعامله 27
- شرط تأخیر در انتقال مالکیت 27
- بیع به شرط آزمایش 27
- حق مطالبه باقی مانده ثمن المعامله به قیمت عادلانه در بیع منجّز و بلاقید و شرط 28
- تصرف در مبیع از سوی مشتری جاهل به بیع فضولی 29
- عدم صحت فروش چک نقدی به چک مدت دار 29
- صحت شرط فروش دوباره به بایع 29
- عدم امکان مطالبۀ مازاد از اجرت المثل در صورت عدم تعیین اجرت در فروش سرقفلی 30
- معلوم شدن اضافه مساحت ملک پس از بیع 31
- فروش یک قطعه زمین از مجموعه زمین به صورت مشاع با حدود معین 32
- حکم خرید و فروش پول 32
- عدم ضمان دیرکرد در معامله 32
- شرط خسارت در صورت فسخ معامله بدون تعیین مدت 33
- شرط ابتدایی خارج از عقد 34
- معامله اشیاء با منع قانونی 34
- واقع شدن عقود و ایقاعات به وسیله تلفن و اینترنت 35
- انجام معامله صوری در مورد ملکی که بابت تضمین گرفته شده 36
- فروش مبیعی که هنوز خریداری نشده است 36
- فروش مبیع با ثمن نقد به مبلغ زیادتر 38
- خرید و فروش چک 38
- عدم بطلان معامله به سبب اضطرار 40
- ضمان در معاملات مغشوش 43
- 3 - خیارات و حق فسخ 44
- حق فسخ بایع در صورت تخلف از شرط مشتری 44
- بطلان تصرفات منافی با خیار در بیع شرط 46
- فسخ معامله معیوب توسط وراث 47
- قابلیت نقل اختیاری خیارات 47
- قابل اسقاط بودن خیارات 48
- غرامت گرفتن از بایع در صورت رجوع مالک اصلی به مشتری 48
- عذر محسوب شدن جهل و نسیان در خیارات 49
- فوریت خیار فسخ در عقود 49
- تقدم فسخ در صورت تعارض فسخ و امضا 50
- اسقاط بخشی از خیارات قابل انتقال 50
- تلف مال در زمان خیار 51
- تلف مبیع در زمان خیار 52
- اختلاف نظر مشتریان متعدّد در مورد مبیع معیوب 53
- حادث شدن عیب جدید در نتیجۀ عیب قدیم 53
- احکام عیوب حادث در مبیع یا ثمن 54
- تخلّف شرط در بیع مشروط 55
- احکام تدلیس در مبیع 55
- مبدأ محاسبۀ فوریت 56
- حق فسخ مطلق با توجه به مادۀ 385 قانون مدنی 57
- زایل شدن عیب حادث بعد از عقد بیع 58
- شک در فوریت خیار غبن 58
- اسقاط خیار عیب با هبه مبیع معیوب 58
- خیار رؤیت به تخلّف وصف 59
- 4 - دین ومستثنیات دین 59
- احکام مربوط به ضمان مطلق 59
- نبودن منزل جزء مستثنیات دین در صورت خریداری برای فرار از دین 60
- اجبار بدهکار به فروش مستثنیات دین 61
- احکام مربوط به مستثنیات دین 61
- دیون فاقد ضمانت اجرا در تعهدات طبیعی 62
- اجاره با اخذ مبلغی به عنوان سرقفلی از مستأجر 63
- تفاوت فوق العاده قیمت ها در بدهی های سابق نقدی 63
- 5 - اجاره 63
- حکم اجاره ملک برای رهن گذاشتن در فروعات مختلف 64
- شرط ضمن عقد اجاره با عنوان قرض الحسنه 66
- اجاره به شرط تملیک برای تخلّص از ربای قرضی 66
- عدم دریافت سرقفلی در اجاره دادن ملک 67
- ضمان مستأجر در اجاره دادن ملک به دیگری 67
- درخواست رفع تصرّف مالک به وسیلۀ غیر مالک 68
- اجاره مجدّد به شخص دیگر پس از بستن قرارداد اجاره اول 69
- شرط تعمیر محل اجاره 70
- ایجاد خسارت توسط مستأجر در مال الاجاره 70
- استیفای منفعت پس از انقضای اجاره 71
- لزوم در اختیارِ موجر قرار دادن عین مستأجره پس از انقضای اجاره 71
- اجاره طلا و دریافت وجه نقد به صورت ماهیانه در برابر هر گرم 71
- لزوم پرداخت اجرت المثل در ضمانت بها در صورت بطلان عقد 72
- صحّت ضمانت نسبت به بازگرداندن عین مستأجره پس از انقضای مدت 72
- معیوب بودن عین مستأجره در اجاره به نحو کلی 73
- اجاره ملک وقفی با فوت موجر و مستأجر 74
- مطالبه مخارج هزینه شده با وجود ثبوت انفساخ اجاره 74
- پیش پرداخت رهن و معافیت از اجاره 75
- خیار در اجاره 75
- تغییر میزان سود پس از عمل در مضاربه 76
- فسخ قهری مضاربه 76
- 6 - مضاربه 76
- ضمان امین در صورت افراط یا تفریط یا امتناع از ردّ ودیعه 77
- حقوق امین هنگام استرداد مال ودیعه 77
- 7 - ودیعه 77
- جایز بودن عقد مضاربه 77
- 8 - عاریه 78
- عاریه و ودیعۀ مال کلّی در معین یا کلّی در ذمه 78
- عدم ضمان در عاریه جواهرات غیر از طلا و نقره بدون شرط ضمان 78
- شرایط مستعیر 79
- قبض عین در عاریه 79
- عاریۀ ماشین معیوب 79
- عدم ضمان در عاریه فاسد 80
- تعمیر کالا به وسیله قطعات غیراصلی در عاریه مضمونه 80
- تلف عین معاره بر اثر عیب سابق 80
- شرط قیمت روزِ پرداخت در قرض 81
- قرض برای مصرف معین 81
- 9 - قرض و ربا 81
- شرط زیادی در قرض 82
- کاهش ارزش پول در قرض 82
- اخذ زیاده به ازاء تأجیل دین در قرض 83
- گرفتن وام از بانک تحت عنوان مضاربه 83
- رهن منزل بدون ارتکاب ربا 84
- اجاره کمتر از قیمت حقیقی و شرط مبلغی به عنوان قرض 84
- قراردادن أجل در مقابل زیادی در قرض 84
- عدم حرمت ربای حکمی 85
- احکام مربوط به عقد وکالت 86
- عدم اطلاع وکیل در مورد عزل 87
- فسخ وکالت در اثناء عمل 87
- حجر موقت یا دائم وکیل در عقد وکالت 88
- تابع وکالت بودن اذن در تصرّف 88
- آموزش مطالب متناقض به متهم توسط وکیل 90
- ضمان موکّل در صورت عدم پرداخت حق الوکاله 90
- وکالت یکی از سهام داران شرکت در فروع مختلف 91
- اهمال کفیل متمکّن از احضار مکفول 92
- 11 - کفالت 92
- شرط ضمان در صورت تعدّی و تفریط و بالعکس 93
- 12 - رهن 93
- تلف شدن عین مرهونه توسط مرتهن 94
- رهن کالای ممنوع الفروش موقت 94
- لزوم استقرار دین در ذمّه در مورد رهن 95
- تبدیل مال جدید به رهن در صورت تراضی 95
- رهن دین و منفعت 95
- امکان فسخ هبه قبل از به قبض دادن آن 96
- 13 - هبه 96
- عدم ضمان ضامن در صورت هبه دین توسط طلبکار 97
- تعارض ادّعای انتقال ملک با هبه و انتقال آن به عنوان مهریه 97
- رجوع از هبه در مورد پدر و پسر 98
- لازم شدن هبه مشروط در صورت موت یکی از طرفین قبل از تحقق شرط 99
- هبه مشروط به عدم فروش آن 99
- رهن دادن موصی به پس از وصیت 100
- رجوع از وصیت 100
- جواز رجوع از وصیت حقوق 100
- وصیت به محرومیت از ارث تک فرزند 101
- وصیت به سهم الارث یکسان فرزندان دختر و پسر 102
- عدم امکان تصرّف در ثلث اموال میت 103
- حق متوفّی نسبت به املاک، بعد از وفات 103
- قابلیت انتقال حقوق به ورثه 105
- خیانت وصی در مال موصی به 105
- 15 - ارث 105
- ارتقاء قیمت موصی به 105
- سهم الارث اولاد ورثه (امی - أبوینی یا أبی) 106
- عدم ضمان اداره بیمه در تقسیم نامساوی ارث 106
- عدم ارث بری برادر و خواهر أبی با وجود برادر و خواهر أبوینی 107
- حق ارث نوه با وجود پسر ناتنی 107
- تعیین سهم الارث هر یک از ورّاث 108
- مسلمان شدن تنها وارث میت 108
- انحصار ورثه در زوجه 109
- ارث اموال تحت تصرّف ثالث 109
- ماهیت حساب های بانکی از نظر اسلام 110
- اخذ سود توسط بانک با اشکال در بازپرداخت اقساط وام ها 110
- ضمان بانک در صورت عدم قدرت پرداخت ضامن 112
- احکام مضاربه بانک های داخلی 112
- سپرده گذاری به شرط گرفتن مضاربه از بانک 113
- عدم اطلاع یکی از طرفین از برخی شرایط در بیمه 113
- نقش واسطه ای بانک در معاملات 114
- 17 - نکاح (دائم و موقّت) و موانع آن 117
- وکالت در عقد 117
- احکام شروط ضمن عقد ازدواج 117
- صحّت عقد با ادعای زوجه مبنی بر افاقۀ زوج 118
- شرط بکارت درعقد 119
- بیماری عنن در زوج 120
- نزدیکی در زمان عده طلاق یا قبل از آن 121
- نکاح با خواهرزن پس از ایام عدّه 122
- اذن پدر در ازدواج دختر بالغ 122
- نکاح مرد سنّی با دختر شیعه 122
- شرط نبودن اجازه زن اول برای ازدواج مجدد 123
- معین نبودن حدّ نکاح موقت در کثرت و قلت 123
- بخشیدن مهریه به شرط عدم ازدواج مجدّد شوهر 123
- عدم جواز ازدواج مرد مسیحی با زن مسلمان 124
- عدم جواز نکاح با کفّار غیرکتابی 124
- انکشاف رابطه محرمیّت پس از ارتباط زناشویی 124
- شرط توارث در نکاح موقت 125
- شرط عدم نفقه در نکاح 125
- لزوم نگه داشتن عده با وجود علم قطعی بر عدم حمل 125
- عدم تأثیر قصد باطنی در نکاح 126
- عدم ایجاد حرمت ابدی در زنا با زن شوهردار 126
- حکم نکاح معاطاتی 126
- نکاح دختر شیعه با پسری از فرقۀ علی اللهی 127
- امکان رجوع به مرجع دیگر در احتیاط واجب اذن پدر در نکاح 128
- شرط ریاست زن در خانواده 128
- شرط تنصیف دارایی در نکاح 128
- وکالت در بذل مدّت در نکاح موقت 129
- تأثیر مراتب جنون در فسخ نکاح 129
- ذکر مدّت مجهول در نکاح موقت 129
- 18 - مهر، نفقه و حق حبس 130
- تخلّف از شرط ضمن عقد 130
- عدم ایجاد حق حبس در صورت تمکین زوجه 130
- استحقاق مهرالمثل در زنای به اکراه 132
- لزوم پرداخت نفقه و مهرالمسمّی در نکاح فاسد 132
- مهریه قرار دادن ملک غیر معین 133
- عدم امکان افزایش مهر المسمّی 134
- ابراء مهریه قبل از دخول 135
- عدم صحّت توافق بر سلب مطالبه مهریه 135
- عدم تمکین در برابر عدم دریافت مهریه 136
- قابل مطالبه بودن نفقۀ گذشتۀ زن 138
- صحت شرط نتیجه و شرط فعل در مهریه 138
- وجوب پرداخت نفقۀ اولاد 139
- عدم امکان الزام والدین به پرداخت هزینه تحصیلی پس از 18 سالگی طبق قانون 140
- برداشتن نفقه از مال شوهر 140
- اسقاط حق حبس معلّق به وطی 141
- عدم امکان درخواست مطالبه وجه نقد به عنوان نفقه (با وجود فراهم بودن تمام مصادیق انفاق) 142
- تمکین شرط نفقه است یا نشوز مانع نفقه 143
- لزوم پرداخت نصف مهریه با شک در دخول 143
- عدم امکان موکول نمودن تمکین مجدّد به دریافت کامل مهریه (با وجود تمکین قبلی) 144
- حق حبس در صورت اعسار زوج 145
- معلّق نمودن پرداخت مهریه معین و مشخص 146
- حق حبس در صورت رضایت زوج مبنی بر معجّل شدن مهر مؤجّل 146
- مطالبه مهریه در زمان استطاعت نسبت به کلّ مهر (در مهریه عندالاستطاعه) 146
- رجوع از بذل مهر قبل از طلاق 147
- باقی ماندن وکالت در طلاق پس از رجوع 147
- 19 - طلاق، فسخ نکاح، نشوز 147
- عدم اعتبار وکالت طلاق برای زوجه در صورت نشوز 147
- عدّه زن پس از طلاق 148
- عدم ایجاد حق فسخ در بیماری های مسری نسبت به فرزند 148
- حق فسخ در بیماری مقاربتی 148
- اطلاق افضا و ایجاد حق فسخ 149
- عدم خیار فسخ قبل از تحقق بیماری موجب فسخ 149
- اطلاق حق فسخ نکاح به واسطه عیوب 149
- امکان درمان عیوب موجب حق فسخ 150
- وکالت طلاق بلاعزل ضمن عقد خارج لازم 150
- طلاق حاکم از ناحیه عسر و حرج زن 150
- عدم امکان رجوع به بذل از ناحیۀ غیر مدخول بها 151
- عدم امکان اجبار زوج به طلاق 152
- مفارقت جسمانی زوجه به دلیل عدم تمکین وی 153
- استرداد درخواست طلاق از ناحیه زوج 153
- حکم نشوز زن در ایام عقد بستگی 154
- کفایت سماع صیغه طلاق 155
- امکان صدور حکم نشوز مرد 156
- تلازم ادّعای رجوع زن و عدم رجوع مرد در عدّه رجعیه 156
- طلاق زن با وجود عقد در زمان عده نکاح اول 157
- صحّت طلاق در فرض عدم تمایل قلبی زوج 157
- عدم اثر رجوع شوهر بدون رجوع زوجه به بذل 158
- عدم امکان رجوع زن به بذل (پس از سه طلاق) 158
- نسخ قبل از دخول یا پس از آن 159
- طلاق فضولی و اکراهی 159
- ادّعای زوجه مبنی بر اکراهی بودن طلاق 160
- 20 - اهدای نطفه و حضانت 160
- انتقال نطفه زوج به رحم زن پس از مرگ زوج 160
- اهدای جنین به طریق شرعی 161
- 21 - حجر 164
- عدم نفوذ معاملات در زوال عقل منجر به حدّ جنون یا سفه 164
- حضانت پس از مرگ پدر و مادر 164
- رسیدن حضانت به مادر با وجود حیات پدربزرگ 164
- حکم معامله قیّم قبل از اخذ سمت 165
- حدوث حجر در عقود لازم 166
- بقای ولایت ولی قهری تا اثبات رشد 166
- حق گذشت اولیای صغار و مجانین در ضرب و جرح و توهین 167
- تأثیر جنون در امور کیفری و مدنی 167
- غیر قابل عزل بودن ولی قهری 168
- محدودیت حجر معسر به امور مالی 168
- ادّعای اعسار 169
- حالّ نشدن دیون مؤجل مفلس 169
- اقرار مفلس به دین در ذمه 169
- استناد به اسناد ایجاد شده توسط دستگاه های مدرن در حکم 171
- 22 - قسم، اقرار و انکار، شهادت 171
- حجیّت ادلّه اثبات جرم منحصر به نظر کارشناس 171
- استناد به سند رسمی در دعوای بر میت 172
- حاضر نشدن مدّعی علیه مدعوّ در محکمه 173
- حجّت بودن سوگند 174
- اقرار و انکار (در حدود و امور مالی) 176
- ردّ قسم منکر به مدعی 176
- شرایط پذیرش شهادت صغیر ممیز 177
- شهادت 177
- کفایت حسن الظاهر در شاهد 177
- اشاره 179
- جاری شدن احکام لواط بر بالغ و مختار 181
- رضایت حین عمل یا پس از آن در زنای به عنف 181
- 1 - زنا، لواط و تجاوز به عنف 181
- اثبات اصل زنا در صورت عدم اثبات اکراه 182
- لزوم اثبات احصان برای اجرای حکم زنای محصنه 182
- شمول احصان در شرایط لازم حد قتل در لواط 183
- تجاوز به عنف 183
- عدم الحاق ولدالزنا به زانی 184
- حکم فرد لواط کننده 185
- 2 - اجرای حدود 186
- اختصاص قاعده درء به حدود و قصاص 186
- شهادت به حدود در دادسرا 186
- سقوط حدّ با احتمال صدق ادّعای نکاح معاطاتی در زنا 187
- در حکم حدود بودن تعزیرات منصوص 188
- بی حس نمودن عضو در اجرای حدّ 189
- عدم جواز تبدیل حکم رجم به انواع دیگری از قتل 189
- فرار مجرم از حفره در اجرای حکم رجم 190
- عدم جواز صرف نظر نمودن از حدود و تعزیرات اثبات شدۀ اقلّ از قتل 191
- لزوم تأخیر اجرای حدّ یا قصاص زن شیرده 192
- توبۀ مسقط حدّ 192
- اجرای مجدّد رجم در صورت زنده ماندن پس از اجرای حکم 193
- تسرّی حکم تأخیر حدّ شلاّق به سایر حدود 194
- دایره شمول صدق عنوان محارب 195
- اثبات حدّ به وسیله تجسّس حرام 195
- عدم اعتبار قصد اعلان و افشا در قذف 196
- منظور از نفی بلد 197
- اصل عدم تعدّد مسبّبات به تعدّد اسباب 197
- تبدیل تبعید به حبس 198
- فرار محارب از محل تبعید 198
- عدم امکان اجرای متناوب تبعید 199
- هزینه های مدّت تبعید 199
- نفی بلد در زانی بکر 199
- موضوعیت مجازات های منصوص در حدود و قصاص 200
- اعتبار اقرار نزد غیر حاکم (دادیار - بازپرس) 200
- شهادت بر شهادت در حدود 201
- بی حس نمودن یا بیهوش کردن فرد در اجرای مجازات 201
- موضوعیت شیوه های خاص تعیین شده اجرای مجازات توسط شارع 203
- جواز قرار دادن محکوم در ملأ عام قبل و بعد از اجرای حکم به منظور عبرت عموم 204
- اجرای احکام برای مجرمین زیر 18 سال 205
- امکان بازداشت مجرم و اجرای حدّ در مکّه 207
- هزینه های درمان در اجرای حدود 208
- سرقت از عابر بانک 211
- 3 - سرقت 211
- عدم تشخیص میزان مال ربوده شده توسط هر سارق 211
- سرقت اطلاعات رمز دار و شماره های موبایل 212
- عدم تحقّق سرقت در ربایش مال مجهول المالک 212
- مسؤولیت تضامنی سارقین در ردّ مال مسروق 212
- لزوم اجرای حدّ پس از شکایت مسروق منه 213
- اجرای حدّ در صورت عفو سارق توسط مسروق منه 213
- عدم امکان اجرای حدّ بدون مرافعۀ مال باخته 214
- سقوط حدّ و تعزیر در صورت بازگرداندن مال مسروقه قبل از شکایت مسروق منه 214
- قطع دست سارق بدون اذن قاضی 215
- سرقت اموال فرزند توسط پدر 215
- سرقت مدارک و یادگاری هایی با ارزش انحصاری برای مالک 216
- 4 - قتل 217
- ممانعت ثالث در درمان مجروح 217
- راه های اثبات اعتقاد مهدور الدم بودن مقتول 218
- تسبیب در قتل خطایی 218
- انکار، پس از اقرار به قتل و پیدا نشدن جسد و آثار آن 219
- حکم وقوع قتل های ناموسی در برخی از مناطق 220
- اکراه در قتل 222
- تقاضای عفو قاتل در صورت عدم مصلحت سیاسی - اجتماعی 223
- عدم تعمیم حکم امر به قتل به اجیر نمودن قاتل 223
- قابل گذشت بودن مجازات معاونت قتل عمد 224
- حکم قتل زانی با مطلّقه رجعیه توسط شوهر 226
- عدم امکان استفاده از قرعه برای تشخیص قاتل در بین افراد محدود 226
- رها کردن عمدی شخص در حال غرق 227
- قتل با اجتماع اسباب 227
- عدم تعزیر در صورت شروع به قتل و جنایت بر عضو 228
- شرکت در قتل به وسیله ضربات متعدد با مرور زمان 228
- اقسام قتل در فروض مختلف 229
- قتل به سبب حوادث غیر مترقّبه در فرض علم و جهل به پیشامد 230
- قتل به وسیلۀ ایجاد هیجان ناشی از دعوا 231
- قتل از سوی مأمور دولتی در حین عملیات 231
- صغیر بودن اولیای دم 232
- 5 - قصاص نفس و عضو 232
- اعتراف پس از تبدّل قصاص به پرداخت دیه از بیت المال 233
- جواز استفاده از مواد بیهوشی در قصاص 234
- حبس طولانی مدت محکوم به قصاص تا اجرای حکم 235
- عدم وجود عضو مماثل در جانی 236
- عدم جواز مطالبه قصاص یا عفو بلاعوض به وسیلۀ ولی ورثه صغیر 237
- حکم قصاص در مورد اعضای زوج بدن انسان 237
- عفو یا توقّف و یا تبدیل قصاص قاتلی که با اجرای حکم هنوز جان نسپرده 238
- عدم امکان تبدیل قصاص نفس به دیه توسط ولی امر 239
- تداخل قصاص طرف در قصاص نفس و دیه عضو در دیۀ نفس 239
- امکان به تأخیر انداختن قصاص نفس یا عضو بدون عذر 240
- قصاص و دیۀ قتل در ماه حرام 241
- اجرای مجدّد حکم اعدام پس از مشاهده علائم حیاتی 242
- امکان قصاص یک بخش و عفو (یا طلب دیه یا مصالحه) بخش دیگر در جنایت بر اعضا 243
- رعایت مماثلت نسبیه یا عرفیه در قصاص اطراف 244
- عدم امکان تبعیض در قصاص 245
- عدم حق عفو برای حاکم 246
- شرایط لازم برای اولیای دم 247
- دایره شمول استیذان در قصاص 248
- کشتن فرزند توسط مادر 249
- حق قصاص پس از زوال جنون 249
- عدم امکان قصاص در ضرب 250
- حق قصاص وارث مفقودالاثر پس از پیدا شدن 250
- عدم امکان مطالبه دیه پس از قصاص 250
- شرط تبدیل قصاص به دیه 251
- اجتماع قصاص و دیه در یک فرد 251
- قتل قبل از بلوغ 251
- لزوم محقون الدم بودن مجنی علیه هنگام تحقّق قتل 252
- قصاص با وجود مرتد شدن مجنی علیه قبل از مرگ 252
- قطع عمدی عضو مهدور الدم مطلق 253
- حکم مضروبی که قبل از کشته شدن قاتل خود را می کشد 253
- ثبوت قصاص در صورت ایراد جنایت بر مهدورالدم نسبت به قاتل 253
- عدم نفوذ اقرار سفیه در قطع 254
- قتل جانی قبل از مرگ مجنی علیه توسط ولی دم 254
- سؤالات مختلف مربوط به قسامه 255
- صحت قسامه در صورت بیش از پنجاه نفر بودن قسم خوردگان 255
- عدم ثبوت قسامه در مورد ضرب بدون جراحت 255
- عدم ثبوت قصاص با قسامه در جنایت عمدی بر اطراف 256
- امکان ادای سوگند در صورت بلوغ یا عقل حادث در زمان اجرای قسامه 257
- بودن مدّعی زن جزء قسم خورندگان در قسامه اعضا 258
- تعداد قسم ها در از بین رفتن منافع متعدد 258
- ایجاد لوث در قاتل بودن فرد نامعین در بین گروه معین 259
- ادّعای انحصار قاتل با وجود لوث بر اشتراک قاتلین 259
- قسامه با وجود ادّعای نابالغ بودن قاتل در زمان قتل 260
- 7 - دیه، ارش و ارش البکاره 263
- ضمان عدم درمان منجر به مرگ 263
- عنین کردن شوهر در اثر خوراندن دارو 264
- دیه انسان کامل در مورد جنین پس از ولوج روح 264
- امتناع ولی دم از گرفتن دیه در صورت تبدیل قصاص به دیه با فرار قاتل 265
- عدم امکان مطالبه زائد بر دیه 266
- ثبوت دیه در اثر مرگ به سبب استرس ناشی از مشاجره 267
- پرداخت دیه در صورت تردید بین دو طائفه 267
- مطالبۀ خسارت برای نقص زیبایی 268
- فساد بینی با شکستن یا سوزاندن آن 269
- لزوم پرداخت ارش به قیمت روز صدور حکم 270
- محاسبۀ دیه با فوت یکی از قاتلین 270
- مدت انتظار برای ثبوت میزان دیه در برخی جنایات 270
- حدّ قطع نخاع برای تعیین ارش 271
- لزوم پرداخت ارش با ممانعت از تغییر رنگ دندان 272
- موارد شمول جراحت نافذه 273
- منظور از جنایت دارای دیه یا ارش 273
- دیه قطع یا جرح آلت تناسلی در صورت های مختلف 274
- احکام تغلیظ دیه قتل در ماه حرام 274
- لزوم پرداخت دیۀ افراد کشته شده مازاد بر ظرفیت خودرو توسط راننده 275
- انتخاب نوع دیه مقتول 276
- دیۀ گوش به صورت مستقل از سر و صورت 276
- ارش البکاره در زنا 277
- لزوم پرداخت دیه در صورت عدم شناسایی قاتل و مقتول 278
- تقاضای مبلغ مازاد بر دیه در مصالحۀ قصاص 279
- تأثیر درمان جراحات وارده در میزان گرفتن دیه 280
- مهلت پرداخت دیه در قتل و جراحات شبه عمد 280
- هزینه درمان جراحاتی که با بهبودی، دیۀ متغیر دارند 281
- تفاوت دیه انگشتان 282
- عدم لزوم پرداخت دیه به وسیله اولیای دو زن برای قصاص یک مرد 284
- عدم ثبوت دیه برای مقتول بهایی 284
- تغلیظ دیه در ماه حرام 285
- ماهیت دیه به عنوان مجازات یا جبران خسارت 286
- وجوب تنصیف ارش زن در موارد مازاد بر ثُلْث کلّ دیه 286
- امکان اخذ ارش در شکستگی دندان 287
- میزان دیۀ اقلیت زرتشتی 287
- عدم تداخل دیه در شکستگی چند نقطه از یک استخوان 288
- تکلیف دیه در موارد اختلاف بین قاتل و اولیای دم در نوع قتل 289
- عدم توانایی پرداخت تفاضل دیه 290
- تقسیم دیه بین اولیای دم دو مقتول مردّد 292
- دیۀ کشته شدن کارگر بر اثر برق گرفتگی 293
- پرداخت دیه و تفاضل آن به قیمت سوقیه 294
- خسارت زاید بر دیه 295
- حجیّت تنصیف دیه زن 296
- وجوب درمان جراحت متلاحمه منجر به فلج عضو 296
- تعلّق ارش به غدّه تیروئید 297
- عدم امکان رجوع عاقله به جانی برای وصول دیه پرداختی 297
- تفاضل دیه در شرکت در قتل 297
- دیه اشخاص در اماکن عمومی 298
- دیه شخص مأمور در حال انجام مأموریت 298
- 8 - حفاری غیر قانونی 299
- به دست آوردن سرمایه از طریق حفاری غیرقانونی 299
- به دست آوردن عتیقه در حفاری های غیر قانونی 299
- 9 - رشوه 300
- رشوه جهت اختبار و کشف حقیقت 300
- دستور مصادره اشیای عتیقه توسط قاضی 300
- نشر اتهامات واهی توسط روزنامه نگاران 301
- 10 - توهین 301
- ابتدایی و ارتجاعی بودن در توهین 301
- اجتماع دو مجازات حدّی و تعزیری 302
- 11 - اجرای مجازات 302
- قابلیت مجازات جرم محال 302
- عدم امکان تعزیر قبل از انجام عمل حرام 303
- میزان حدّاقلی تعزیرات 303
- عدم امکان تعزیر در خودکشی 304
- اعدام به عنوان مجازات تعزیری 304
- تعزیر اقرار کننده به قتل عمد در فروض مختلف 305
- اشاره 307
- عدم ضمان پزشک در صورت عدم درمان منجر به مرگ 309
- مسؤولیت پزشک در صورت عدم اخذ برائت 309
- ضمان والدین در کوتاهی از حفظ جان فرزند 310
- ضمان در شهادت کذب 310
- جبران خسارت های وارده در اعتراض های عمومی 311
- عدم ضمان در صورت تلف با زلزله 312
- تلف مواد اولیه سپرده شده به صاحبان حرف 312
- ضمان کشور بیگانه در صورت مفقودالاثر شدن در آن 312
- ضمان سرپرست صغیر یا مجنون در تصرّفات 313
- اقامه دعوی علیه پزشک سهل انگار در خارج از کشور 313
- عدم ضمان در صورت عدم اهمال راننده 314
- حمل بار اضافی بدون اذن مالک 314
- مانع شدن ثالث در تحویل مال الاجاره 314
- ضمان اجیر در شیر دادن به نوزاد 315
- ضمان در صورت خسارت به صنایع ملی 315
- عدم ضمان در اشتباه هدف قرار دادن نیروی خودی 316
- خسارت در اراضی در اثر آزمایشات ارتش 316
- ضمان مربی در صورت افراط در تعلیم 316
- خسارت به ثالث با اعتراف دیگری 317
- ضمان مأمورین دولتی در مرگ با ترس 317
- عدم ضمان سازندگان اشیاء و مواد ممنوعه 318
- عدم ضمان شهرداری در بروز اتفاقات ناگهانی 318
- عدم ضمان امین 318
- ضمان پزشک در تشخیص اشتباه 319
- سهل انگاری در عمل جراحی 319
- اهمال پزشکی قانونی 320
- عمل جراحی بر اثر تشخیص اشتباه 320
- ضمان دامپزشک در صورت عدم توصیۀ مراقبتی 320
- ضمان خسارت وارد آمده به بار 321
- ضمان در انجام عمل برخلاف تعهد 321
- دفع حملۀ دیوانه 321
- ضمان رانندۀ بی اطلاع از نواقص اتومبیل 322
- عدم ضمان راننده در صورت بروز حادثه برای کمک راننده 322
- عدم ضمان در جنگ های مطابق موازین اسلامی 323
- ضمان در صورت متعهد نبودن سران یک کشور به کنوانسیون ها 323
- ضمان مربی تعلیم رانندگی در صورت نقص اتومبیل 323
- عدم ضمان پلیس در تهاجم به اجتماعات غیرقانونی 324
- ضمان انتقال بیماری آمیزشی به همسر 324
- کندن چاه در زمینی که جزو معابر عمومی نیست 325
- خسارات ناشی از حفّاری های معابر 325
- ضمان عبور دهندگان قاچاقی افراد از مرزها 326
- ضمان غاصب در صورت تحمیل خسارت در حقوق معنوی 326
- ضمان خسارات وارده در ورزش 327
- ضمان در ایجاد تصادف به وسیلۀ اطفال 327
- ایجاد برق گرفتگی توسط طفل نابالغ 327
- ضمان دیه نقص عضو، در ورزش دوچرخه سواری 328
- ضمان خسارات بر نوآموزان هنگام آموزش کارهای خطرناک 328
- خسارت وارد کردن بر آثار باستانی 329
- ضمان در گزارش خلاف واقع ناظر بانکی 329
- پاره شدن سیم جرثقیلی هنگام جابه جایی محموله 330
- ضمان شخصی که وظیفۀ نجات جان و مال دیگران را دارد 331
- عدم مراعات جوانب ایمنی در تصادف 331
- بطلان شرط ضمان امین در صورت عدم تعدّی و برعکس 331
- عدم ضمان در صورت ایجاد پیشامد غیر مترقّبه 332
- عدم ضمان در صورت عدم انتساب تصادف به رانندگان دو خودرو 333
- اسباب ضمان 334
- تفاوت نظریه کارشناس بیمه با واقعیت 335
- ضمانت درآمدهای روزانه اشخاص ربوده شده 335
- ضمانت حقوق افراد در قبال تخصّص آن ها 336
- ضمان خریدار در معاملات شفاهی 336
- ضمانت مالک اسب در سقوط افراد از روی حیوان 337
- ضمانت فرمانده در عملیات انتحاری 337
- ضمانت پستچی 337
- ضمانت در فرض تصادف اتومبیل های اورژانس و آتش نشانی 338
- ضمان شرکت مسافربری در صورت نرسیدن مسافر به مقصد 338
- خسارات وارد بر شوهر در اثر طلاق همسر زانیه اش 339
- ضمان خسارات ناشی از سدّ معبر 339
- ضمان خسارت وارد شده به وسیله درختان خیابان 339
- ضمان ناشی از شکار غیر قانونی حیوانات وحشی 340
- مسدود شدن حساب بانکی بدون تشکیل پرونده قضایی 341
- کوتاهی مأموران دولتی در انجام وظیفه 341
- ضمان مأمور حفاظت فرودگاه در صورت کشتن کبوتران 342
- ضمانت دامدار نسبت به بهای دام در صورت چرای غیرقانونی 342
- تکدّی گری 342
- 13 - احکام قضاوت 343
- حجیّت علم قاضی و تأثیر حضور هیأت منصفه در تشخیص حکم 343
- خودداری قاضی از احراز امور قضایی 346
- الحاق علم قاضی به اقرار یا بیّنه یا طرق دیگر 346
- ذکوریت به عنوان شرط لازم برای تصدّی امر قضا 347
- صدور حکم غیر عادلانه از سوی قاضی 348
- تکلیف به تنفیذ احکام صادره قبلی توسط قاضی جدید 349
- صدور حکم اشتباه توسط قاضی در فروض مختلف 349
- اظهار علم قاضی به وقوع زنا قبل از اثبات زنا توسط ادله شرعیه 350
- احکام قضاوت در فروع مختلف 351
- اختلاف در احوال شخصیه متداعیین غیر شیعه 351
- احکام فرد خنثی 352
- 14 - احکام حقوقی و جزایی فرد خنثی 352
- ارتباط جنسی با خنثای مشکل 353
- اشاره 355
- توجیه حضور هیأت منصفه در دادگاه بر پایه آموزه های فقهی 357
- خرید با مبلغ کلاهبرداری شده 358
- دفاع در مقابل متجاوز برای دفع تجاوز 359
- تراضی بر تقسیم بدون تعدیل سهام 359
- فروش یا اهدای اعضای بدن برای جراحی و پیوند به دیگران 360
- تبادل زندانیان دو کشور با هم 361
- موارد اجرای قاعده قرعه 362
- استفاده از سکه و کارت های بهادار تقلبی 363
- استفاده از چک مخدوش 363
- فروش پروانه به صورت غیرقانونی توسط دارندگان پروانه 364
- حکم مالکیت، اجاره و وقف مدارهای ماهواره ای 364
- کسب درآمد از راه تکدّی گری سالمندان 364
ص:332
1- (1) . ماده 616 قانون مجازات اسلامی: «در صورتی که قتل غیرعمد به واسطه بی احتیاطی یا بی مبالاتی یا اقدام به امری که مرتکب در آن مهارت نداشته است یا به سبب عدم رعایت نظامات واقع شود مسبب به حبس از یک تا سه سال و نیز به پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیای دم محکوم خواهد شد مگر این که خطای محض باشد.»
ج: باسمه جلت اسمائه
با قانون جعل شده که در ذیل صفحه ذکر شده است؛ اگر پدر یا مادر کوتاهی در حفظ جان بچه نموده اند ضامنند - نه به دیه بلکه مجازاتی که قوانین تعیین می کنند - و نسبت به پرداخت دیه بچه، باید قانون تعیین کند. اجمالاً این قانون مجعول شرعی نیست بلکه مجعول حکومت اسلامی است. باید ملاحظه کرد که به چه نحو جعل شده است.
جبران خسارت های وارده در اعتراض های عمومی
550: الف: در اعتراض های عمومی مانند انتخابات، اگر به اموال و اماکن شخصی خسارت وارد شود و خسارت زننده، شناسایی نشود؛ آیا حکومت اسلامی وظیفه ای در قبال جبران خسارت وارده دارد یا خیر؟
ج: باسمه جلت اسمائه
چنانچه اعتراض ها به دستور دولت و به دستور مؤسسات دولتی باشد؛ بلی وظیفه حکومت اسلامی جبران خسارت های وارده است.
ب: اگر این اعتراضات موجب تعطیلی یک فعالیت اقتصادی خرد یا کلان شود و یا موجب ضرر معنوی به اشخاص گردد و شخص خسارت زننده هم مشخص نباشد یا رابطه علیت بین اقدام شخص و ضرر وارده محرز نگردد؛ آیا ضرر، غیر قابل جبران باقی می ماند؟ آیا می توان دعوا را متوجه دعوت کنندگان به اعتراض یا جشن های عمومی دانست؟
ج: باسمه جلت اسمائه
اگر رابطه علیت بین اقدام شخص و ضرر وارده محرز نگردد؛ ظاهراً ضرر غیر قابل جبران باقی می ماند و نمی شود دعوا را متوجه دعوت کنندگان به اعتراض یا جشن های عمومی دانست.