استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 319

ص:340

ج: باسمه جلت اسمائه

ضمان خسارت در این گونه موارد، به عهدۀ هیچ کس نیست، چون خسارت منتسب به کسی نیست. نظیر این مسأله را فقها متعرضند و روایاتی هم که دال بر این مطلب است متعرضند و آن مسأله این که باد شدیدی، وزیدن گرفت از بالا شخصی را به روی کسی انداخت، یکی از این دو نفر بمیرند یا هر دو، فرموده اند ضمان بر عهدۀ هیچ کس نیست. چون موت منتسب به کسی نیست و روایاتی هم دال بر این مطلب است. از همین وجه و روایات حکم مقام هم استفاده می شود به همان گونه که بیان شد. والله العالم.

ضمان پزشک در تشخیص اشتباه

569: پزشکی بر اثر سوابق طولانی که در طب داشته به خود مغرور شده و با یک نگاه سطحی چرک لوزه را با دیفتری اشتباه گرفته که در نتیجه موجب ایجاد روماتیسم قلبی و عمل قلبی و خسارات عمده ای شده است، آیا ضمان همۀ آن مخارج به عهده او است؟

ج: باسمه جلت اسمائه

پزشک در مقام معالجه، اگر از مریض برائت ذمه بگیرد، کما این که الآن متداول است، ضامن نیست. والا اگر مباشره به مریض دوا می خوراند، یا عملی انجام می دهد ضامن است و اگر فقط نسخه می نویسد و مباشره عملی انجام نمی دهد، به مقتضای قواعد باب ضمان باید بگوییم ضامن نیست. ولی یک روایت (در وسائل باب 24 از ابواب موجبات الضمان کتاب دیات) دلالت بر ضمان می کند. لذا برخلاف جمعی از فقها، حقیر فتوا به ضمان داده ام. والله العالم.

سهل انگاری در عمل جراحی

570: اگر پزشک جراح پس از عمل جراحی بعضی از لوازم خود را در شکم مریض جا گذاشته و در اثر سهل انگاری ضایعات و خسارتی از قبیل عمل مجدد متوجه بیمار شود، آیا پزشک ضامن آن خواهد بود؟