استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 331

ص:352

عدم مراعات جوانب ایمنی در تصادف

596: هرگاه شخصی در حین رانندگی مراعات جوانب ایمنی را ننماید (مثلاً از کمربند ایمنی استفاده نکند) در صورت وقوع تصادف، با فرض اینکه در وقوع اصل تصادف هیچ گونه تقصیری نداشته باشد، لیکن در بروز صدمات یا تشدید آن، عدم رعایت احتیاطهای لازم، مؤثر باشد (به گونه ای که اگر کمربند ایمنی را می بست یا اصلاً صدمه نمی دید یا صدمه کمتری می دید) بفرمایید:

آیا می توان تمام یا بخشی از دیه او را از باب قاعده اقدام، هدر دانست؟

ج: باسمه جلت اسمائه

در صورت علم به عدم ورود صدمه هیچ گونه ضمانی بر راننده نیست، ولی احتمال تعزیر یا دیه به اختلاف صدمه بر او است.

بطلان شرط ضمان امین در صورت عدم تعدّی و برعکس

597: آیا شرط ضمان امین در فرض عدم تعدی و شرط عدم ضمان او در فرض تعدی صحیح است؟

ج: باسمه جلت اسمائه

شرط ضمان در مورد اول و عدم ضمان در مورد ثانی، خلاف کتاب و سنّت است و شرعی نیست.

ضمان شخصی که وظیفۀ نجات جان و مال دیگران را دارد

598: کسی که وظیفه اش نجات جان اشخاص یا دفع خطر از جان و مال دیگران است (مانند مأمورین آتش نشانی) اگر در حین انجام وظیفه موجب خسارت جانی یا مالی به شخصی که در معرض خطر واقع شده گردد، و این صدمه از آسیبی که شخص در معرض آن بوده شدیدتر باشد، آیا این عمل موجب ضمان است؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، ضمان بر عهده چه کسی است؟ شخص مأمور یا