استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 40

ص:61

افزایش قیمت مال مستحق للغیر

69: بنده در سال 1369 اقدام به خرید زمینی نموده که با انقضاء چندین سال، مبیع مستحق الغیر در آمده است. به طوری که استحضار کامل دارید، این نوع اموال غیرمنقول دارای ارزش افزوده درخور و چشم گیری است که هر لحظه با گذشت زمان ارزش اراضی رو به افزایش است. با در نظر گرفتن زمان معامله، ثمن پرداختی به میزان فاحشی تغییر یافته است که مستقیماً در آن زمان، با فروش یک دستگاه آپارتمان نوساز، کارسازی می شده است؛ حال با مراجعت به فروشنده وی مدعی است که صرف مبلغ پرداختی را به این جانب مسترد نماید؛ در حالی که گذشت چندین سال و افزایش بهای مال غیرمنقول، ضرر قابل توجه به این جانب متصور گردیده. سوال از حضرتعالی این است که افزایش قیمت اموال غیرمنقول که مستحق الغیر درآمدن مبیع متوجه این جانب گردیده است. مشمول غرامت مندرج در متن ماده 391 قانون مدنی که برگرفته از متون فقهی است می باشد یا خیر؟

ج: باسمه جلت اسمائه

ترقّی قیمت زمین چون مال شما نبوده است مشمول دلیل غرامت نیست، ولی مسأله دیگری در این موارد است و آن اینکه آن مقدار پولی که در آن موقع داده اید و فروشنده زمین، از شما ظلماً و غصباً گرفته است و در این مدت نزد او مانده است، در آن موقع حساب کنید چند مثقال طلا می دادند، حال باید قیمت آن چند مثقال طلا را به شما بدهند و چون این مسأله هم پر پیچ است، از این رو مصالحه کنید که حلال و طیب قطعی باشد.

عدم بطلان معامله به سبب اضطرار

70: مورد معامله: تمامی یک باب خانه و حیاط آن به مساحت 900 متر مربع که حدود اربعه جغرافیایی آن شمالا به کوچه، جنوباً به منزل، غرباً به منزل ورثه مرحوم و شرقاً به کوچه منتهی می شود و تجهیزات و منضمات آن، آب و برق و چند اصله نخل می باشد.