استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 56

ص:77

حق فسخ در تخلّف از شرط

97: اگر بانک ضمن فروش مقداری ارز خارجی با مشتری خود شرطی را قرار دهد و خریدار شرط را پذیرفته و پس از دریافت ارز برخلاف تعهد عمل نموده و از این راه سودی حاصل کرده باشد، آیا ضامن کلیۀ وجوه به دست آمده و در حق بانک می باشد؟

ج: باسمه جلت اسمائه

مورد از موارد تخلف شرط است، در این موارد بایع خیار فسخ دارد. اگر فسخ نکند مشتری ضامن نیست. اگر فسخ کند کلیۀ وجوه به دست آمده مال بانک است.

مبدأ محاسبۀ فوریت

98: بنا بر پذیرش اصل فوریت در خیارات، بفرمایید: مبدأ محاسبه فوریت از چه زمانی است؟

الف: علم به علت و سبب خیار (وجود غبن، تدلیس و...)

ب: از زمان تسلیم مبیع یا ثمن؛

ج: از تاریخ انعقاد قرارداد؛

د: از تاریخ جعل خیار (یعنی از زمانی که بداند شارع مقدس در این مورد برایش خیار قرار داده است)؛

ه -: از تاریخ علم به فوریت خیار.

ج: باسمه جلت اسمائه

چون لفظ فوریت در لسان دلیل اخذ نشده است، ما نمی توانیم در این مفهوم بحث کنیم و باید دلیل فوریت ملاحظه شود و استخراج حکم بنماییم. و چون دلیل خیار، اطلاق ندارد بعد از گذشت زمان متیقن عدم ثبوت خیار به اوفوا بالعقود رجوع می کنیم و متیقن از ثبوت، فوریت مرتبه است که از اقتصار بر آن حرجی بر من له الخیار لازم نیاید.