استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 61

ص:82

د: آیا بین صورتی که، شخص از ابتدا به قصد خرید واحد مسکونی اقدام به اخذ وجوه، تحت عناوین مختلف نموده؛ با صورتی که بعد از اخذ وجوه و به قصد فرار از دین اقدام کرده، تفاوتی وجود دارد؟

ج: باسمه جلت اسمائه

بین موارد تفاوتی وجود ندارد.

ه -: هرگاه طلب مزبور مهریه زوجه باشد آیا مشارالیها می تواند منزل مسکونی را جهت استیفای حق خود توقیف کند؟

ج: باسمه جلت اسمائه

منزل مسکونی مورد حاجت را زوجه نمی تواند جهت استیفای مهریه خود توقیف کند.

اجبار بدهکار به فروش مستثنیات دین

108: اگر بدهکاری را که قادر به پرداخت بدهی خود نیست مجبور کنند تا از راه فروش مستثنات دین، بدهی خود را بپردازد و از این بابت خسارت مادی به او برسد، ضمان آن به عهدۀ کیست؟

ج: باسمه جلت اسمائه

حکم به ضمان محتاج به دلیل است، والا اصل اولی برائت است و ادلۀ ضمان 2 قسم است دلیل عام و روایت وارد مورد خاص. قسم اول عبارت است از: قاعدۀ اتلاف، قاعدۀ ید، قاعدۀ استیفاء و بعضی گفته اند قاعدۀ لاضرر و قاعدۀ احترام - که این دو اخیر را قبول ندارم - و هیچ کدام از قواعد باب ضمان شامل مورد نیست و دلیل خاصی هم نداریم. بنابراین، حکم به ضمان نمی کنم و قسم دوم روایت معصوم علیه السلام است.

احکام مربوط به مستثنیات دین

109: در مورد مستثنیات دین بفرمایید؛

الف: آیا آذوقه و مواد غذایی موجود در خانه که به قدر احتیاج و به مقدار شأن و متعارف در خانه ذخیره شده، جزء مستثنیات دین محسوب می شود؟