استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 62

ص:83

ج: باسمه جلت اسمائه

بلی جزء مستثنیات دین محسوب است.

ب: هرگاه دو طرف در ضمن قرض یا عقد لازمی شرط نموده باشند که در صورت نیاز برخی از مستثنیات دین را بفروشند، این عقد و شرط چه حکمی دارد؟

ج: باسمه جلت اسمائه

شرطی است فی نفسه جایز و در عقد، عمل به آن لازم می شود.

ج: هرگاه مستثنیات دین رهن باشد آیا طلبکار می تواند آن را بفروشد؟

ج: باسمه جلت اسمائه

خیر نمی تواند.

د: هرگاه هنگام استقراض، قصد این باشد که برای فرار از دین خانه خریداری کند و خانه مورد نیاز او باشد، آیا خانه مذکور از مستثنیات دین محسوب می شود؟

ج: باسمه جلت اسمائه

خیر از مستثنیات محسوب نمی شود.

ه -: هرگاه بر دادگاه ثابت شود که مدیون معسر است، آیا می تواند دیون را تقسیط نماید و او را مجبور به کار و پرداخت اقساط کند یا بر اساس آیه شریفه «فَنَظِرَهٌ إِلی مَیْسَرَهٍ» باید او را رها کنند و تا زمان تمکن او صبر نمایند؟

ج: باسمه جلت اسمائه

کار مناسب شأن مدیون انجام شود.

دیون فاقد ضمانت اجرا در تعهدات طبیعی

110: در حقوق نوین، «تعهدات طبیعی» که پیشینه آن به حقوق رم می رسد، مفهومی است مابین «وظیفه اخلاقی» و «تعهد حقوقی» که به استناد آن، متعهدله نمی تواند الزام متعهد، جهت انجام تعهد را از دادگاه بخواهد ولی اگر خود متعهد به میل خویش، اقدام به پرداخت دین طبیعی (وجدانی) نمود، امکان استرداد وجوه پرداختی وجود ندارد. حقوقدانان در مقام مثال، از جمله به «مرور زمان»، «دین ناشی