استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 7

ص:28

تکلیف فرد فریب خورده به ثبت سند شخصی برای ملک موقوفه

5: فردی طبق اعتماد متولیان موقوفات، مکان تجاری وقف عام را به سندِ شخصی برای خود ثبت نموده و نفر دومی، جهت به ثبت رساندن آن موقوفه به نام آن فرد، کمک های قابل توجهی انجام داده است و اگر مباشرت او نبود ثبت این سند شخصی انجام نمی شد. حال آن شخص ثانی متوجه شده که فریب خورده و این عمل خلاف شرع می باشد و شایان ذکر است که نفع مادی هم برای او نداشته و صرف مباشرت بوده است، نظر حضرت عالی در مورد تکلیف شخص مباشر چیست؟

سؤال اینجاست که آیا با گزارش این جریان به متولیان مربوطه، از وی رفع تکلیف می شود؟ یا باید تمام آن مراحل قانونی به ثبت رسیده را برگرداند تا رفع تکلیف شود؟

ج: باسمه جلت اسمائه

این شخص مال موقوفه را به نحو مشارکت تلف نموده، باید به نحو ممکن با شخص اول برای رفع ضمان اقدام کند. از حیث حکم تکلیفی هم ولو خلاف شرع ننموده ولی بعد از اطلاع موظف است حتی الامکان والقدره برای برگرداندن موقوفه اقدام کند و با گزارش این جریان به متولیان، رفع تکلیف نمی شود، مگر اینکه بداند آنها قادر به برگرداندن موقوفه می باشند.

عدم امکان بیع زمین وقفی

6: زمینی است وقف خاص و دارای متولی خاص؛ از حدود صد سال پیش در اختیار زارعین قرار داشته که موظف بودند هر ساله مبلغی به عنوان مال الاجاره در اختیار متولی قرار دهند تا در مورد وقف که هزینه حسینیه قریه خاصی است، صرف گردد. لکن متأسفانه زارعین بدون توجه به مسئله وقف و مخالفت متولی خاص، اقدام به بیع و شراء و هبه و وصیت و ثلث آن نموده تا جایی که با مبالغ کذائی زمین مذکور را مورد بیع و شراء قرار داده! حال با توجه به مطالب یاد شده و با توجه به این که ایادی لاحقه نیز کالسابقین متعهد به پرداخت مال الاجاره و صرف آن در