توضیح المسائل آیت الله محمد رضا نکونام صفحه 292

*********

سجده در مورد اضطرار

م « 1424 » اگر در همه‌ي وقت نماز دسترسي به چيزي كه سجده بر آن درست است ندارد يا به‌واسطه‌ي سرما يا گرماي زياد يا تقيه و مانند آن نمي‌تواند بر چيزي كه سجده بر آن درست است سجده كند، بايد به لباس خود؛ چنانچه از كتان يا پنبه باشد، سجده كند و در صورتي كه جنس آن از چيز ديگر است، مي‌تواند بر همان چيز يا بر فرش سجده نمايد و اگر آن هم ممكن نباشد، بر فلزات و اشياي معدني؛ غير از عقيق و مانند آن، سجده كند و در صورتي كه ممكن نباشد بر چيز معدني مانند انگشتر عقيق سجده نمايد و چنانچه به هيچ وجه چيزي نمي‌يابد كه بر آن سجده كند، مي‌تواند بر پشت دست خود سجده نمايد و اگر باز هم نمي‌تواند، به قصد سجده تا نزديك زمين خم شود يا اين‌كه سجده را با اشاره‌ي سر انجام دهد.

م « 1425 » اگر در ميان نماز، چيزي را كه بر آن سجده مي‌كند از دست بدهد و چيزي نيز كه سجده بر آن درست است در اختيار نداشته باشد، مي‌تواند به ترتيبي كه گفته شد رفتار نمايد؛ خواه وقت نماز تنگ باشد يا گسترده، و لازم نيست نماز را قطع نمايد و آن را دوباره بخواند.

م « 1426 » هرگاه در حال سجده بداند پيشاني را بر چيزي گذاشته كه سجده بر آن باطل است، بايد اندك اندك پيشاني را از روي آن به روي چيزي كه سجده بر آن درست است بكشد و اگر نمي‌تواند، به ترتيبي كه گفته شد رفتار نمايد؛ هرچند وقت نيز گسترده باشد.

م « 1427 » سجده بر گِل و خاك سستي كه پيشاني روي آن آرام نمي‌گيرد درست نيست، ولي اگر پس از آن كه تا اندازه‌اي پيشاني در آن فرو رفت آرام بگيرد، اشكال ندارد.