توضیح المسائل آیت الله محمد رضا نکونام صفحه 600

*********

18 ـ جُعاله (جايزه)

اشاره

م « 352 » «جعاله» آن است كه انسان قرار بگذارد در برابر كاري كه براي او انجام مي‌دهند مال معيني بپردازد؛ براي نمونه بگويد: هر كس گمشده‌ي مرا پيدا كند، صدهزار تومان به او مي‌دهم. به كسي كه اين قرار را مي‌گذارد «جاعل» يا «كارفرما» و به كسي كه كار را انجام مي‌دهد «عامل» يا «پيمان‌كار» مي‌گويند.

م « 353 » جعاله با اجاره سه تفاوت عمده دارد:

يكم و دوم ـ اجير در اجاره، پس از قرارداد بايد كار را انجام دهد و كسي هم كه او را اجير كرده است، مزد را به او بده‌كار مي‌شود، ولي در جعاله، عامل؛ اگرچه شخص معيني باشد، مي‌تواند كار را شروع ننمايد يا در ميان كار از آن دست بكشد و نيز تا كار را انجام نداده است، جاعل به او بده‌كار نيست.

سوم ـ جعاله هم با شخص معين و هم با شخص غيرمعين صورت مي‌گيرد: جعاله با شخص معيّن مانند اين است كه كسي به غوّاصي بگويد: اگر فلان جنس غرق شده‌ي مرا از دريا بيرون آوري، صدهزار تومان به تو مي‌دهم يا به پزشكي بگويد اگر بيماري فرزندم را درمان كني، فلان اندازه پول به تو مي‌دهم و جعاله با شخص غيرمعين مانند اين است كه بگويد هر كس اين كار معين را انجام دهد، صدهزار تومان به او مي‌دهم.