توضیح المسائل آیت الله محمد رضا نکونام صفحه 674

*********

خريده مي‌شود، چون مي‌تواند در امور ديگر به‌كار رود، سرمايه است و خمس دارد كه در اين صورت، زمين، آهن، آجر يا ابزار ديگر؛ هرچند مدتي بدون استفاده بماند، خمس دارد و نيز اگر پولي را براي تهيه‌ي آن پس‌انداز نمايد، خمس دارد و در همه‌ي موارد گفته شده، تفاوتي در كوتاه و بلند بودن زمان فراهم آوردن آن نيست.

م « 597 » اگر شك كند كه برخي از هزينه‌ها جزو هزينه‌هاي جدا از خمس سال است يا نه، و نتوان آن را با جست‌وجو و مانند آن تعيين نمود، خمس به آن تعلّق نمي‌گيرد.

م « 598 » اگر در سال، سودي به دست آورد و هنگام پايان سال خمسي پيش از ماه حج باشد، بايد خمس سود آن سال را بدهد و چنانچه هنگام پايان سال خمسي پس از ماه حج باشد و در همان سال مستطيع شود، مي‌تواند آن سود را براي كارهاي حج هزينه كند، ولي اگر سود از سال‌هاي پيش باشد، بايد خمس آن را بدهد و اندازه‌اي از درآمد اين سال كه استطاعت او را تكميل مي‌كند، هزينه‌ي سال شمرده مي‌شود.

م « 599 » اگر از راه معصيت، حج را در سال استطاعت بجا نياورد، بايد خمس مالي را كه براي حج گذاشته است بپردازد و چنانچه پرداخت خمس مال باعث بجا نياوردن حجّ ـ كه بر او واجب شده بود ـ در سال بعد باشد، اشكال ندارد.

م « 600 » مالي كه براي نذر و كفّاره هزينه مي‌كند و نيز مالي كه به كسي مي‌بخشد يا جايزه مي‌دهد؛ چنانچه از شأن او زياد نباشد، از هزينه‌هاي سال شمرده مي‌شود و اگر از سود اين سال در سال بعد چيزي را كه مانند جهيزيه خمس ندارد فراهم نمايد، بايد خمس آن را بدهد.

خمس خانه و اثاثيه‌ي منزل

م « 601 » كسي كه نياز به خانه‌ي ملكي دارد، آنچه براي خريد خانه هزينه مي‌كند خمس ندارد، ولي در صورتي كه درآمد سال براي خريد خانه كافي نباشد و مجبور