توضیح المسائل آیت الله محمد رضا نکونام صفحه 690

*********

م « 680 » اگر بدون اين قصد كه چيزي از دريا بيرون آورد در دريا فرو رود و به حسب اتفاق، جواهري به دست آورد كه به اندازه‌ي نصاب باشد، بايد خمس آن را بدون كم كردن هزينه‌ي سال بدهد.

م « 681 » اگر در دريا فرو رود و حيواني صيد كند و در شكم آن جواهري بيابد كه ارزش آن پس از كم كردن هزينه‌ها به هجده نخود طلا يا بيش‌تر برسد، حكم گنج را دارد.

م « 682 » اگر در رودخانه‌هاي بزرگ فرو رود و جواهري بيرون آورد؛ چنانچه در آن رودخانه، جواهر به عمل مي‌آيد، بايد خمس آن را بدهد.

م « 683 » اگر كسي از راه غواصي در آب فرو رود و مقداري عنبر بيرون آورد كه قيمت آن به هجده نخود طلا يا بيش از آن برسد، بايد خمس آن را بدهد. «عنبر» ماده‌ي خوش‌بويي است كه از دريا مي‌گيرند.

م « 684 » كسي كه كسب وي غواصي و يافتن جواهر يا بيرون آوردن معدن است؛ اگر خمس آن را بدهد و چيزي از هزينه‌ي سال وي زياد آيد، نياز نيست دوباره خمس آن را بدهد.

م « 685 » اگر كودك، معدني را بيرون آورد يا مال حلال آميخته به حرام داشته باشد يا گنجي بيابد يا از راه فرو رفتن در دريا جواهري بيرون آورد، سرپرست او بايد خمس آن را بدهد و چنانچه آن را نپردازد، بايد خود او پس از بالغ شدن، خمس را پرداخت نمايد.

و ـ غنيمت

م « 686 » هنگامي كه مسلمانان به دستور امام عليه‌السلام با كافران جنگ كنند، چيزهايي كه در جنگ به دست مي‌آورند غنيمت است و هزينه‌هايي را كه براي غنيمت