توضیح المسائل آیت الله محمد رضا نکونام صفحه 894

*********

م « 1634 » لازم نيست صيغه‌ي صلح به عربي خوانده شود، بلكه با هر واژه يا كاري كه بفهماند با هم سازش كرده‌اند درست است.

م « 1635 » اگر به عنوان مثال، گوسفندهاي خود را به چوپان بدهد تا براي نمونه، يك سال نگه‌داري كند و از شير آن استفاده نمايد و به وي نيز مقداري روغن بدهد؛ چنانچه شير گوسفند را در برابر تلاش‌هاي چوپان و آن روغن سازش كند و قرار نگذارند كه روغن گرفته شده از خود آن شير باشد، درست است.

م « 1636 » در صورتي مي‌توان نسبت به طلب خود در برابر چيزي يا بدون عوض يا در حق خود با ديگري سازش كرد كه وي بپذيرد، ولي اگر كسي بخواهد از طلب يا حق خود بدون سازش بگذرد، پذيرفتن آن براي ديگري لازم نيست؛ هرچند مورد ذكر شده نيز با پذيرفتن ديگري، گونه‌اي از سازش است.

م « 1637 » اگر اندازه‌ي بدهي خود را بداند و اظهار ناآگاهي كند و طلب‌كار او نداند؛ چنانچه طلب خود را به كم‌تر از اندازه‌اي كه هست سازش كند؛ براي نمونه، پنجاه‌هزار تومان طلب داشته باشد و طلب خود را با ده‌هزار تومان سازش نمايد، فزوني آن براي بده‌كار حلال نيست؛ مگر آن كه اندازه‌ي بدهي خود را به او بگويد و او را راضي كند يا رضايت او وابسته به آن اندازه نباشد، به اين معنا كه اگر اندازه‌ي طلب خود را مي‌دانست، باز هم به آن اندازه سازش مي‌كرد.

سازش بر معاوضه

م « 1638 » در عقد سازش ـ كه در آن، دو چيز با يك‌ديگر معاوضه مي‌شود ـ اگر يكي از آن دو قابل ملكيت و دادوستد نباشد، اصل عقد باطل است.

م « 1639 » اگر پس از سازش معلوم شد كه يكي از دو چيز مورد سازش، كاستي دارد، حق فسخ آن براي كسي كه زيان ديده است ثابت مي‌باشد. همچنين است اگر يكي از دو طرف به گونه‌ي ديگري زيان ديده باشد.