توضیح المسائل آیت الله محمد رضا نکونام صفحه 969

*********

صاحبان معرفت ديني

م « 1978 » فقه و فقيه؛ اگرچه در اصطلاح موجود جامعه تنها بر آگاهان به فروع ديني و وظايف عملي اطلاق مي‌شود، در واقع چنين نيست. تفقه، آگاهي ديني در تمام زمينه‌هاي ديني است؛ خواه احكام و كردار باشد يا انديشه و نظر نسبت به موضوعات ديگر؛ بر اين اساس، اين عنوان بر همه‌ي صاحبان معرفت اطلاق مي‌گردد و ويژه‌ي مجتهدان در احكام فرعي نيست؛ هرچند لازم است حدود آن نيز رعايت و لحاظ شود.

م « 1979 » هر يك از زمينه‌هاي علمي و عملي حكومت اسلامي، چهره‌ي عام، دايمي و جهاني دارد و منحصر به زمان يا منطقه‌اي خاص نمي‌باشد و با تحقق امكانات، فعليت بخشيدن آن بر همه‌ي مسلمانان؛ به‌ويژه آگاهان و انديشمندان اسلامي و عالمان ديني واجب است و هرگونه تعلل و كوتاهي ورزيدن در تحقق آن از گناهان بزرگ است.

م « 1980 » آسيب رساندن به شؤون ديانت اسلام و حكومت اسلامي و حريم جامعه‌ي مسلمانان حرام است و گناهي بس بزرگ به‌شمار مي‌رود و كوتاهي در زمينه‌هاي عملي و زيان‌باري‌هاي برآمده از آن، عهده‌ي شرعي را به دنبال دارد و توبه از آن، تنها با پرداخت خسارت‌هاي وارد شده امكان‌پذير است.

چندگانگي فقيهان و حوزه‌ي اقتدار آنان

م « 1981 » تعدد و چندگانگي فقيهان وارسته و عالمان ديني، سعادت جامعه‌ي اسلامي را به همراه دارد و زمينه‌ي هيچ‌گونه تعارض و مداخله‌اي در حريم يك‌ديگر را سبب نمي‌گردد.

م « 1982 » ايجاد حوزه‌هاي گوناگون و دولت‌هاي منطقه‌اي، ايالتي يا كشوري در صورتي كه موجب تقويت دين باشد اشكال ندارد و ورود هر فقيه در حريم حوزه‌ي