- مقدّمه ناشر 1
- احکام تقلید 3
- تقلید 3
- طهارت 7
- اقسام آبها 7
- احکام آبها 11
- احکام تخلّی 13
- چیزهای نجس 16
- 1 و 2 بول و مدفوع 16
- چیزهای نجس 16
- 3 منی 17
- 4 مردار 17
- 5 خون 18
- 6 و 7 سگ و خوک 19
- 8 کافر و کسانی که در حکم کافرند 20
- 9 مسکر مایع 21
- 10 آبجو 22
- عرق جُنُب از حرام 22
- 11 عرق حیوان نجاست خوار 22
- اسباب سرایت نجاست 23
- راههای ثابت شدن نجاست 23
- احکام نجاسات 24
- اشاره 26
- مُطهِّرات 26
- 1 آب 27
- 2 زمین 31
- 3 آفتاب 32
- 4 استحاله 33
- 5 انقلاب 33
- 7 انتقال 34
- 8 اسلام آوردن 34
- 6 ثلثان شدن 34
- 9 تَبَعیّت 35
- 10 بر طرف شدن عین نجاست 36
- 11 استبراء حیوان نجاستخوار 36
- 12 غایب شدن مسلمان 37
- احکام ظرفها 38
- وضو 40
- طریقه وضو گرفتن 40
- احکام وضوی ارتماسی 43
- وضوی ارتماسی 43
- دعاهای وضو 44
- شرایط وضو 44
- احکام وضو 50
- اموری که باید برای آنها وضو گرفت 52
- احکام وضوی جبیره 53
- اموری که وضو را باطل می کند 53
- غسلهای واجب 56
- اشاره 56
- غسل 56
- 1 جنابت 56
- 2 استحاضه 62
- اشاره 65
- 3 عادت ماهانه 65
- احکام زن حائض 66
- اقسام زنان حائض 69
- مسائل متفرّقه حیض 75
- 4 نفاس 76
- 5 مسّ میّت 77
- غسل میّت 83
- 6 غسل میّت 83
- احکام غسل میّت 84
- احکام کفن کردن 85
- احکام حَنُوط 87
- نماز میّت 88
- دستور نماز میّت 89
- مستحبّات نماز میّت 90
- احکام دفن 91
- مستحبّات دفن 93
- نماز وحشت 96
- احکام نبش قبر 97
- احکام شهید 98
- غسلهای مستحب 99
- موارد تیمّم 102
- تیمّم 102
- طریقه تیمّم کردن 108
- احکام تیمّم 108
- اهمّیّت نماز 112
- نماز 112
- نمازهای واجب 113
- احکام نماز جمعه 114
- نمازهای واجب یومیّه 114
- اشاره 114
- نماز جمعه 114
- طریقه نماز جمعه 115
- اوقات نمازهای پنجگانه 116
- وقت نماز ظهر و عصر 116
- وقت نماز مغرب و عشا 117
- وقت نماز صبح 118
- ترتیب در میان نمازها 121
- اشاره 122
- نمازهای نافله (مستحب) 122
- وقت نافله های شبانه روزی 123
- نماز غُفیله 124
- احکام قبله 124
- پوشانیدن بدن در نماز 126
- شرایط لباس نمازگزار 127
- مواردی که نجس بودن لباس یا بدن نمازگزار جایز است 133
- مکان نمازگزار 136
- مستحبّات و مکروهات لباس نمازگزار 136
- مکانهایی که نماز خواندن در آنها مستحب یا مکروه است 140
- آداب و احکام مسجد 142
- اذان و اقامه 144
- مواردی که اذان گفتن ساقط می شود 145
- واجبات نماز 148
- واجبات نماز 148
- 1 نیّت 148
- 2 تکبیره الاحرام 149
- 3 قیام 150
- 4 قرائت 153
- 5 رکوع 158
- 7 ذ کر رکوع و سجود 160
- 6 سجود 160
- 8 تشهّد 167
- 9 سلام 168
- 10 ترتیب 169
- 11 موالات 169
- ترجمه نماز 170
- مبطلات نماز 174
- مواردی که شکستن نماز جایز است 180
- شکّیّات نماز 181
- شکّیّات نماز 181
- 1 شکهای باطل 181
- 2 شکهایی که اعتبار ندارد 182
- 3 شکهای صحیح 186
- مسائل متفرّقه شکّیّات 188
- طریقه نماز احتیاط 189
- مواردی که سجده سهو واجب است 191
- خلل در اجزاء و شرایط نماز 194
- شرط اوّل سفر او کمتر از هشت فرسخ شرعی نباشد 195
- نماز مسافر 195
- نماز مسافر 195
- شرط دوم از اوّل، قصد هشت فرسخ را داشته باشد 196
- شرط سوم در بین راه از قصدش برنگردد 197
- شرط پنجم سفر او برای کار حرامی نباشد 198
- شرط هفتم شغل و کار او مسافرت نباشد 200
- شرط ششم از صحرانشین های خانه بدوش نباشد 200
- شرط هشتم به حدّ ترخّص برسد 201
- چیزهایی که سفر را قطع می کند 202
- مسائل متفرّقه نماز مسافر 206
- نماز قضا 208
- اشاره 208
- مواردی که نماز قضای پدر و مادر بر پسر بزرگتر واجب نیست 210
- نماز قضای پدر و مادر 210
- نماز استیجاری 211
- نماز جماعت 213
- نماز جماعت 213
- شرایط نماز جماعت 214
- احکام جماعت 216
- شرایط امام جماعت 219
- ادامه احکام جماعت 220
- اموری که در نماز جماعت مستحبّ است 222
- اموری که در نماز جماعت مکروه است 223
- احکام نماز آیات 224
- نماز عید فطر و قربان 227
- وجوب روزه 230
- روزه 230
- نیّت 230
- احکام کارهایی که روزه را باطل می کند 233
- 1 خوردن و آشامیدن 233
- کارهایی که روزه را باطل می کند 233
- 2 جماع 235
- 3 استمناء 235
- 4 دروغ بستن به خدا و پیامبر(صلی الله علیه وآله) و امامان(علیهم السلام) 236
- 5 رساندن غبار غلیظ به حلق 237
- 7 باقی ماندن بر جنابت تا اذان صبح 238
- 6 فرو بردن سر در آب (ارتماس) 238
- 9 قی کردن 241
- 8 اماله کردن با مایعات 241
- کارهایی که برای روزه دار مکروه است 243
- مواردی که قضا و کفّاره واجب است 243
- کفّاره روزه 244
- احکام کفّاره روزه 244
- مواردی که فقط قضا لازم است 247
- مواردی که قضا واجب نیست 248
- احکام روزه قضا 249
- احکام روزه شخص مسافر 251
- کسانی که روزه بر آنها واجب نیست 253
- راه ثابت شدن اوّل ماه 254
- روزه های حرام 255
- روزه های مکروه 256
- روزه های مستحب 256
- کسانی که نمی توانند روزه بگیرند 257
- خمس 259
- 1 منافع کسب و کار 259
- احکام و موارد هفتگانه خمس 259
- موارد هفتگانه خمس 259
- 2 معدن 267
- 3 گنج 268
- 4 مال حلال مخلوط به حرام 270
- 5 جواهراتی که با غوّاصی به دست می آید 271
- 6 غنائم جنگی 272
- 7 زمینی که کافر ذمّی از مسلمان می خرد 273
- مصرف خمس 274
- زکات 277
- احکام زکات مال 277
- شرایط واجب شدن زکات 277
- زکات غلاّت 278
- نصاب طلا و نقره 282
- نصاب گوسفند 284
- توضیح 284
- زکات حیوانات 284
- نصاب گاو 285
- نصاب شتر 286
- مصرف زکات 288
- مستحقّین زکات 290
- نیّت زکات 291
- مسائل متفرّقه زکات 292
- زکات فطره 296
- اشاره 296
- مصرف زکات فطره 298
- احکام زکات فطره 299
- مسائل متفرّقه زکات فطره 300
- حج و شرایط آن 302
- احکام استطاعت 302
- حج 302
- خرید و فروش 305
- معاملات واجب و مستحب 305
- خرید و فروش 305
- احکام معاملات 305
- معاملات مکروه 306
- معاملات حرام و باطل 306
- احکام ربا 309
- ربا 309
- شرایط خریدار و فروشنده 311
- شرایط جنس و عوض آن 312
- صیغه معامله 314
- خرید و فروش میوه ها بر درخت 314
- معامله نقد و نسیه 315
- معامله سلف و شرایط آن 316
- احکام معامله سلف 317
- مواردی که می توان معامله را فسخ کرد 318
- خرید و فروش طلا و نقره 318
- احکام خیارات 320
- مسائل متفرّقه خرید و فروش 321
- احکام شرکت 323
- اشاره 323
- شرکت 323
- احکام و شرایط صلح 326
- صلح 326
- صلح 326
- اجاره 328
- احکام اجاره 328
- اشاره 328
- شرایط اجاره 329
- مسائل متفرّقه اجاره 330
- مزارعه 335
- شرایط مزارعه 335
- مزارعه 335
- احکام مزارعه 336
- شرایط مساقات 338
- اشاره 338
- مساقات 338
- احکام مساقات 339
- محجورین 341
- وکالت 342
- جعاله 344
- جعاله 344
- شرایط جعاله 344
- احکام جعاله 345
- قرض 347
- قرض 347
- شرایط قرض 347
- احکام قرض 348
- احکام حواله 351
- حواله 351
- رهن 353
- شرایط و احکام رهن 353
- رهن 353
- اشاره 355
- ضمانت 355
- شرایط و احکام ضمانت 355
- کفالت 357
- شرایط کفالت و کفیل 357
- کفالت 357
- امانت (ودیعه) 359
- امانت (ودیعه) 359
- شرایط و احکام امانت 359
- احکام عاریه 362
- عاریه 362
- عاریه 362
- ازدواج و زناشوئی 364
- ازدواج و زناشوئی 364
- دستور خواندن صیغه عقد دائم 365
- دستور خواندن صیغه عقد موقت 365
- شرایط عقد ازدواج 366
- عیوب فسخ نکاح 367
- گروهی از زنانی که ازدواج با آنان حرام است 368
- احکام عقد دائم 371
- احکام عقد موقّت 372
- احکام نگاه کردن 373
- مسائل متفرّقه ازدواج 375
- شیر دادن (رضاع) 378
- اشاره 378
- احکام شیر دادن 379
- شرایط شیر دادنی که سبب محرم شدن است 380
- آداب شیر دادن 383
- مسائل متفرّقه شیر دادن 383
- طلاق 385
- شرایط طلاق 385
- عدّه طلاق 386
- عدّه وفات 387
- طلاق بائن و رجعی 388
- احکام رجوع 389
- طلاق خُلْع 389
- طلاق مبارات 390
- احکام متفرّقه طلاق 391
- غصب 393
- غصب 393
- احکام غصب 393
- احکام اموال گمشده 397
- اموال گمشده (لُقَطِه) 397
- احکام ذبح و شکار حیوانات 401
- اشاره 401
- ذبح و شکار حیوانات 401
- دستور ذبح حیوانات 402
- شرایط ذبح حیوانات 403
- دستور کشتن شتر 404
- مستحبّات و مکروهات ذبح 405
- شرایط شکار با اسلحه 406
- احکام شکار 406
- شرایط شکار با سگهای شکاری 407
- احکام شکار با سگهای شکاری 408
- صید ماهی 409
- خوردنی ها و آشامیدنی ها 411
- اجزاء حرام حیوانات حلال گوشت 411
- حیوانات حلال و حرام گوشت 411
- خوردنی ها و آشامیدنی های حرام 412
- مستحبّات و مکروهات غذا خوردن 413
- مستحبّات و مکروهات آشامیدن آب 414
- شرایط و احکام نذر و عهد 415
- نذر و عهد 415
- نذر و عهد 415
- شرایط قسم خوردن 419
- قسم خوردن 419
- احکام قسم خوردن 420
- احکام و شرایط وقف 421
- وقف 421
- وصیّت 425
- شرایط وصیّت کننده 425
- وصیّت 425
- احکام وصیّت 426
- ارث 431
- کسانی که ارث می برند 431
- ارث زن و شوهر 439
- مسائل متفرّقه ارث 441
- احکام دفاع 443
- دفاع و امر به معروف و نهی از منکر 443
- امر به معروف و نهی از منکر 444
- معاملات بانکی و صندوقهای قرض الحسنه 446
- مسائل جدید مورد نیاز 446
- سفته و چک 448
- معاملات سرقفلی 449
- بیمه 450
- تلقیح (بارور نمودن زن) 451
- پیوند اعضاء و تشریح 452
- مضاربه 453
- مسائل عمومی مورد ابتلاء 455
- توضیح 455
- نگاهی گذرا بر زندگی پربرکت مرجع عظیم الشّأن 461
مساقات
اشاره
مسأله 1897 هرگاه کسی درختان میوه خود را تا مدّت معیّنی به دیگری واگذار کند که در مقابل دریافت سهمی از میوه، باغ او را آبیاری و رسیدگی نماید این معامله را «مساقات» گویند.
مسأله 1898 معامله مساقات علاوه بر درختان میوه در مورد درختانی مانند درخت گل که از گل آن برای گلاب گیری و مانند آن استفاده می کنند و یا درختانی مثل درخت حنا و سدر که از برگ آنها بهره می گیرند، یا بعضی از درختان که از شیره و صمغ آن استفاده می کنند صحیح است، ولی در مورد درختانی که هیچ یک از اینها را ندارد مساقات صحیح نیست.
مسأله 1899 در معامله مساقات می توانند صیغه بخوانند، همچنین اگر صاحب درخت به قصد مساقات آن را دراختیار کسی که کار می کند بگذارد و او نیز به همین قصد تحویل گیرد بی
آن که صیغه ای بخواند، باز معامله صحیح است (ولی گفتگوی لازم برای مدّت و شرایط باید قبلاً شده باشد).
شرایط مساقات
مسأله 1900 مساقات چند شرط دارد: 1 مالک و باغدار باید بالغ و عاقل باشند. 2 کسی آنها را مجبور به این کار نکرده باشد. 3 ممنوع از تصرّف در مال خود نباشند. 4 مدّت مساقات باید معلوم باشد و اگر ابتدای آن را معیّن کنند و آخر آن را موقعی قرار دهند که حاصل آن سال بدست می آید صحیح است. 5 باید سهم هر کدام به صورت نصف یا ثلث حاصل و مانند آن باشد، بنابراین اگر قرار بگذارند که مثلاً یک تن از میوه، مال صاحب باغ و بقیّه مال کسی است که کار می کند معامله باطل است. 6 باید قرار داد معامله را پیش از ظاهر شدن میوه بگذارند و اگر بعد از ظاهر شدن میوه و پیش از رسیدن آن بگذارند چنانچه کارهایی مانند آبیاری و سمپاشی که برای پرورش میوه لازم است باقی مانده باشد مساقات صحیح است وگرنه اشکال دارد و اگر فقط احتیاج به کارهایی مانند چیدن میوه و نگهداری آن باشد قرارداد آنها صحیح است، ولی مساقات نیست.