یکدوره فقه کامل فارسی صفحه 154

احوال مردم در اکراه مختلف است بحسب اختلاف ایشان چهارم قصد طلاق و اعتباری نیست صیغه را بیقصد طلاق و قبول کند قول او را اگر گوید قصد طلاق نداشتم چو عده نگذشته باشد پنجم انکه نکاح دائمی باشد پس واقع نشود طلاق در متعه و ملک یمین و در متعه حمل نشود ببخشیدن مدّت متعه بطلاق ششم انکه زوجه خالی از حیض و نفاس باشد اگر با او دخول شده باشد و ابستن نباشد و زوج او حاضر باشد و غائب بکمتر از مدّتی که داند انتقال او را از پاکی وطی بپاکی دیگر حکم حاضر دارد پس اگر حاضر یا غائبی بکمتر از مدّت مذکوره طلاق گوید و در حیض اتّفاق افتد باطل باشد و اگر چه ندانسته باشد و قبول نمایند قول زوجه را در حیض و اگر بیرون رود بسفر در پاکی که بوی نزدیکی ننموده طلاق او صحیح باشد و اگر چه در حیض اتّفاق افتد و همچنین صحیحست طلاق غائب چون از غیبت او مدّتی گذشته باشد که داند انتقال او را از طهر وطی بطهر دیگر و طلاق زنیکه با او دخول نشده و طلاق زن ابستن و اگر چه در حیض اتّفاق افتد و حاضر چون بزن نرسد که حیض او را داند حکم غائب دارد هفتم انکه در طهری باشد که با وی نزدیکی نشده باشد اگر زوجه در سن حیض باشد و ابستن نباشد پس اگر طلاق دهد زنیرا که در سن حیض است و ابستن نیست در طهری که وطی کرده باشد باطل باشد مگر انکه بگذرد از حین وطی سه ماه و او را حیض نباشد هشتم گفتن صیغه صریح است که از شرط خالی باشد و ان اینست انت یا هذه یا زوجتی یا فلانة طالق و کسی که عاجز است از عربی گفتن ترجمه بگوید همچو تو هشته یا این زن یا زن من یا فلان زن هشته است و کسی که عاجز باشد از سخن کردن همچو گنگ و لال اشارت کند و اگر بنویسد و نیّت طلاق کند صحیح باشد و صحیح نیست طلاق بکنایه و اگر چه قصد کند همچو تو خالی شده یا بری شده یا باهل خود به پیوند یا اختیار کن خود را یا تو طلاقی یا ان طلاقی یا از مطلقاتی یا عده بدار و اگر کسی گوید هل طلقت فلانة یعنی ایا طلاق دادی تو فلان زنرا او در جواب گوید نعم یعنی اری طلاق واقعشود و اگر معلّق بشرطی کند همچو اگر بیرون روی تو هشته باطل باشد و اگر گوید انت طالق ثلثا او اثنین یعنی سه بار تو هشته یا دو بار یک طلاق صحیح باشد نه زیاده نزد اکثر فقها و بعضی گفته‌اند که باطلست و از مخالف هر سه طلاق واقعشود چون اعتقاد ان داشته باشد نهم انکه نسبت بزوجه کند پس اگر گوید انا منک طالق یعنی من از تو طالقم یا فلانة الاجنبیة طالق یعنی فلان زن بیگانه هشته است یا ید زوجتی یا رجلها یا راسها یا ثلثیها طالق یعنی دست زن من یا پای او یا سر او یا دو دانگ او هشته است صحیح نباشد دهم انکه بشنوند دو مرد عادل طلاق گفتن او را بیکبار پس اگر در حین طلاق گفتن او دو مرد عادل حاضر نباشند صحیح نباشد و اگر چه بعد از ان اقرار کند و ایشانرا گواه گرداند و اگر دو عدل گواهی دهند باقرار او بطلاق حکم کنند بر او و اگر چه بیکبار گواه نشده باشند یازدهم تعیّن مطلقه و در ان خلافست بعضی گفته‌اند که بی تعیّن صحیح است بعد از ان تعیّن نماید هر کرا خواهد پس اگر گوید زنان خود را یکی از شما هشته است یا گوید زن من هشته است و قصد معیّنه نکند صحیح باشد و تعیّن کند هر کدام که خواهد و اگر پیش از تعیّن بمیرد قرعه اندازند و اگر گوید ای زینب خدیجه گوید لبّیک پس او گوید تو طالقی