یکدوره فقه کامل فارسی صفحه 24

و از برای روز مدی بدهد

باب سوّم در قبله‌

و انکعبه است کسی را که بیند یا تواند دید اگر حجابی و مانعی نباشد و کسی را که دور باشد جهة کعبه قبله است از چهار جهت و مراد بجهت کعبه ربع دور افق است از ان ربعی که خط کشد که بعین کعبه رود و در ما بین ان واقعشود پس عراقیان و کسانیکه بحوالی ایشانند روی کنند بجهت رکن عراقی و علامت انست که چنان بایستد که جدی برابر پس دوش راست باشد و مغرب بر دست راست و مشرق بر دست چپ و قرص شمس نزد زوال بر طرف ابروی راست که بجانب بینی است و سنّت است ایشانرا میل بدست چپ کردن و کسیکه قبله معلوم تواند کرد اجتهاد نکند و چون اجتهاد کند تقلید غیر نکند مگر انکه باجتهاد وقت فوت شود و بر قبله شهرها اعتماد شاید مادام که خطای ان معلوم نباشد و اگر قبله معلوم نباشد و علامات ظاهر نه بهر چهار جهت یک نماز بگذارد چهار بار و اگر وقت تنگ باشد انقدر که گنجایش داشته باشد بگذارد و اگر بجهتی نماز گذارد پس در وقت ظاهر شود که بدست راست یا چپ بوده باسر گذارد و اگر بیرون وقت ظاهر شود التفات نکند و اگر پشت بقبله کرده باشد ان نماز باطل باشد باسر باید گذارد در وقت و بیرون وقت و اگر اندکی میل کرده باشد و از نماز فارغشده التفات نکند و اگر کسی روی بقبله نتواند کرد بسبب عذری از انکه بسته باشند یا اویخته یا بکل فرو رفته یا غیر ان نماز بگذارد بهر جهت که باشد و واجب است روی بقبله کردن از برای نماز فرض و در نماز سنّت دو قولست و از برای سر بریدن حیوان بجهة خوردن و میّت را چنانکه گذشت‌

باب چهارم در اذان و اقامت‌

و اینهر دو سنّت است از برای نماز شبانروزی بادا و قضا در حضر و سفر مگر در روز جمعه و روز عرفه در عرفات که اذان نماز عصر و عشا ساقط میشود و در صبح و شام و نماز جماعت مبالغه بیشتر است و اذان برینصورت که اللّه اکبر چهار بار بگوید و هر یک از اشهد ان لا اله الّا اللّه و اشهد انّ محمّدا رسول اللّه و حیّ علی الصّلوة و حیّ علی الفلاح و حیّ علی خیر العمل و اللّه اکبر و لا اله الّا اللّه دو بار چنانکه هجده فصل شود و در اقامت اللّه اکبر در اوّل دوبار بگوید و لا اله الّا اللّه در اخر یکبار و بعد از حیّ علی خیر العمل دوبار قد قامت الصّلوة چنانکه هفده فصل باشد و شرطست که بدینترتیب باشد و امّا اشهد انّ علیّا ولیّ اللّه و انّ محمّدا و علیّا خیر البریّة از احکام ایمانست نه از فصول اذان شیخ در مبسوطه گفته که بگفتن ان در اذان قصوری نیست و الصّلوة خیر من النّوم در اذان صبح بدعتست و حرام و مکروه است گفتن تکبیر زیاده بر چهار بار و شهادتین زیاده بر دوبار و سنّت است که در میان اذان و اقامت ظهر و عصر دو رکعت نماز بگذارد و در صبح و عشا بنشیند و در مغرب گامی نهد یا تسبیحی بگوید و در میان هر دو بگوید اللّهمّ اجعل قلبی بارّا و عیشی قارّا و رزقی دارّا و اجعل لی عند قبر رسول اللّه صلّی اللّه علیه و اله و سلّم مستقرّا و قرارا و روایت کرده‌اند که چون از مؤذن بشنود اشهد ان لا اله الّا اللّه بگوید و انا اشهد ان لا اله الّا اللّه وحده لا شریک له و انّ