یکدوره فقه کامل فارسی صفحه 33

دو لفظ قرانی باشد یعنی سلام علیکم و سلام علیک یا بلفظ السّلام علیکم که از امام جعفر صادق ع منقولست و سلام را جواب نگفتن حرامست و لیکن بترک ان نماز باطلنمیشود نزد اکثر و حرامست نماز را بریده مگر از برای ضرورتی و باطل میکند نماز را هر چه طهارترا باطل میکند و اگر چه سهوا باشد و باز پس نگریستن و بدو حرف یا زیاده سخن کردن که نه از قران و دعاء و ذکر باشد و اگر چه باه و ناله و تنحنح باشد و بقهقه خندیدن و از برای امور دنیوی گریه کردن و دسترا بر روی دست نهادن و امین گفتن مگر از برای تقیّه و دعاء از برای فعل حرامی کردن و خوردن و اشامیدن مگر اندکی از بقیّه طعام که در دهن مانده باشد و در نماز وتر جائز است اب اشامیدن کسیرا که تشنه باشد و خواهد که روزه دارد و ترسد که صبح شود گاهیکه پشت بر قبله نکند و فعل بسیاری کردن که نه از افعال نماز باشد و کشف عورت نمودن و این افعال اگر عمدا کند نماز باطل باشد نه سهوا و گره زدن موی بر سر و کفدستها بر هم نهادن و در میان زانوها گذاشتن در حالت رکوع حرامست و بعضی گفته‌اند مکروه است‌

باب هفتم در سهو و ترک در نماز

و انچند نوعست اوّل انکه نماز را باطل میکند و انشش قسم است اوّل ترک چیزیست که واجب است فعل ان عمدا یا فعل چیزیست که واجبست ترک ان عمدا خواه شرط باشد همچو طهارت و ازاله نجاست و ستر عورت و قبله و وقت و مکان و خواه جزو و رکن همچو قیام و نیّت و تکبیرة الاحرام و رکوع و سجود و خواه غیر رکن همچو قرات و تشهد و اذکار رکوع و سجود و غیر ان خواه انکه عالم باشد بوجوب ان یا جاهل مگر جهر و اخفات که جاهل در ان معذور است و نماز ان باطلنمیشود دوّم ترک رکنست سهوا چون بیاد نیاید تا انکه محلّش بگذرد همچو کسیکه ترک قیام یا نیّت کند و بیادش نیاید که تکبیر بگوید یا ترک تکبیر کند و بیادش نیاید تا انکه قرات بخواند یا ترک رکوع کند و بیادش نیاید تا انکه سجود کند و ترک سجدتین کند و بیادش نیاید تا انکه رکوع کند سوم زیادتی رکنست عمدا و سهوا چهارم زیادتی در رکعتست یا بیشتر عمدا یا سهوا مگر در نماز چهار رکعتی که بعد از رکعت چهارم بقدر تشهد نشسته پنجم کم کردن رکعتست یا زیاده که زیاد نکند الّا بعد از فعل مبطل عمدا و سهوا همچو ابطال طهارت و پشت بر قبله کردن ششم شک کردن در عدد رکعات نماز دو رکعتی همچو صبح و نماز سفر یا سه رکعتی یا عدد دو رکعت اوّل نماز چهار رکعتی دوّم انکه موجب امری نیست و نماز را تمام باید کرد و انهفت قسم است اوّل انکه ترک واجبی کند بسهو غیر از رکن و نداند تا انکه از محلّش گذرد مثل انکه تمام قراترا یا الحمد یا سوره یا بعضی از ان فراموش کند و بعد از رکوع بداند یا جهر و اخفات سهو کند و اگر چه در اثنای قرات‌ها بداند یا تسبیح رکوع را یا ارام درو سهو کند و یاد نکند تا انکه سر بردارد یا ارام قیام بعد از رکوع سهو کند و نداند تا انکه سجده کند یا انکه ذکر سجود یا نهادن بعضی از اعضای هفتگانه را از پیشانی بر زمین