یکدوره فقه کامل فارسی صفحه 43

تمام کند در رفتن و قصر کند در بازگشتن و شهر و بعضی گفته‌اند در شهر نیز تمام کند و سنّت است مسافر را که جمعکند میان هر دو نماز فرض و بعوض قصر سی بار بگوید سبحان اللّه و الحمد للّه و لا اله الّا اللّه و اللّه اکبر

باب پانزدهم نماز خوف‌

و انموجب قصر نماز است در سفر و حضر بجماعت و تنها و انچند نوع است اوّل صلوة ذات الرّقاع و شرط ان انست که مباح باشد قتال با دشمن و ایشان در خلاف جهت قبله باشند و قوّتی داشته باشند که از هجوم ایشان ترسند و مسلمانان بسیار باشند بمرتبه که ممکن باشد که دو گروه شوند که هر گروهی مقاومت با دشمن کنند پس یک گروه در مقابله عدو بایستند و امام بان گروه دیگر برود بجائیکه ضرر دشمن بایشان نرسد و بایشان یکرکعت نماز بگذارد بجماعت و بعد از قیام انگروه نیّت جدائی گروه یکرکعت دیگر بگذارند و سلام بگویند و بروند بمقابله دشمن امام قراءترا دراز کشیده در قیام بایستد تا گروهی که بمقابله دشمن باشند بیایند و اقتدا نمایند و اینرکعت با ایشان بگذارد و در تشهد بنشیند و ایشان نیّت مفارقت نمایند و یکرکعت دیگر بگذارند و امام با ایشان سلام دهد و اگر امام پیشتر سلام بگوید و انتظار ایشان نکشد جائز باشد و نماز شام با جماعت اوّل یکرکعت بگذارد و با گروه دوم دو رکعت یا بعکس و اوّل بهتر است و واجب است که سلاح با خود نگاه دارند و اگر چه نجس باشد و اگر منع فعل واجبی کند از رکوع و سجود و غیر ان بیندازند اگر توانند دوّم بطن النّخل است و انچنانست که دو فرقه شوند چنانکه گذشت و امام با هر یک علیحده بگذارد و نماز دوم امام را سنّت است سوّم صلوة عسفانست و انرا دو طریق است اوّل انکه لشکری دو گروه شوند چنانکه گذشت و هر گروهی با امام یکرکعت بگذارند و بر ان اقصار نموده سلام بگویند پس امام دو رکعت گذارده باشد و هر گروهی یکرکعت دوّم انکه امام تمام لشکری بدو صف بدارد و همه با امام نیّت کنند و رکوع کنند پس صف اوّل با امام سجده کنند و صف دوّم محافظت می‌نمایند پس چون صف اوّل برخیزند صف دوّم سجده کنند و شرط این نماز انست که عدوّ در جهت قبله باشند و مسلمانان توانند دو گروه شدن و دشمن را به بینند و جائز است که صفها از دو زیاده باشند و بترتیب سجود و ملاحظه میکنند چهارم نماز مطارده و معانقه است و انگاهیست که در هم افتاده باشند و بدست و شمشیر بهمرسیده و بهیچیک از طریقهای مذکور نماز نتوان گذارد بهر طریق که ممکن باشد نماز بگذارند پیاده و سواره بجهت قبله و اگر نتوانند بتکبیرة الاحرام بقبله روی کنند و اگر عاجز باشند ساقط گردد و سواره سجده کند بر قربوس زین یا بر یال الاغ و اگر متعذّر باشد بسر اشارت کند و از برای سجود سر را بیشتر خم کند و جائز است درینصورتها فعلهای بسیار در اثنای نماز همچو طعن و ضرب و غیر ان چون ناچار باشد و عفو شده است و اگر متعذر باشد افعال و اذکار نماز بعوض هر رکعتی بگوید سبحان اللّه و الحمد للّه و لا اله الّا اللّه و اللّه اکبر بعد از نیّت و تکبیر و تشهد بخواند و سلام بگوید و قضا نه کند و این نماز امیر المؤمنین علی ع است و اصحاب او در شب حریر در جنگ معاویه غاویه در ظهر و عصر و مغرب و عشا و امر نکرد ایشانرا که بسر گذارند و فرقی نیست در انکه خوف از دشمن باشد یا دزد یا سبعی و نمازیکه بطریق خوف گذارد قضا نکند مگر انکه در جنگ عاصی باشد یا از لشکر گریزد و