یکدوره فقه کامل فارسی صفحه 57

بعد از افطار یا بعد از زوال امساک نماید و اگر قبل از زوال به گردد و افطار نکرده بود واجب باشد نیّت و امساک ان روز کافی باشد ششم طهارتست از حیض و نفاس و انشرط صحّت روزه است و صحیح نیست روزه از زن حایض و نفسا و اگر چه پیش از غروب بیک لحظه پیدا شود و یا بعد از صبح باز ایستد و اگر بعد از طلوع صبح پاک شود سنّت است انروز را امساک نماید و بر ایشان قضای روزه واجب است نه نماز و اگر شب پاک گردد و غسل نکند انروز قضا کند و کفارت نباشد امّا مستحاضه چون غسلهایی که برو واجب است در روز بجا اورد روزه‌اش صحیح باشد و الّا باطل و قضا واجب گردد هفتم طهارتست از حدث جنابت پس اگر جنب شب ترک غسل کند عمدا تا طلوع صبح شود یا خواب کند بی نیّت انکه شب غسل کند تا طلوع صبح یا بعد از بیدار شدن یکبار یا بیشتر باز بخواب رود روزه‌اش باطل باشد و قضا و کفارت واجب و اگر عاجز بود از غسل تیمّم کند و اگر بعد از صباح که از خواب بیدار گردد جنب باشد صحیح باشد روزه رمضان و روزه نذر روز معیّن و امّا روزه قضا و نذر مطلق صحیح نباشد و در روزه سنّت خلاف است و احتلام در روز بخواب یا بیقصد روزه را باطل نمی‌کند و جائز است تأخیر غسل و شرایط قضای روزه بلوغ است و عقل در تمامی روز و عدم کفر و بیهوشی پس واجب باشد قضا بر مرتد و حایض و نفسا و مسافر و مریضی بعد از زوال عذر

باب سوّم در نیّت‌

و انشرط است در روزه و صحیح نیست بی نیّت خواه واجب باشد یا سنّت معیّن باشد یا غیر معیّن و در رمضان کافی است نیّت روزه و وجوب و قربت چنین که فردا روزه میدارم واجب تقرّب بخدا و امّا در غیر رمضان واجب است تعیین انکه چه روزه است بانکه قضا است یا نذر یا کفارت یا غیر ان باین کیفیّت که فردا روزه میدارم قضا از رمضان برای انکه واجب است تقرّب بخدا و وقت ان از اوّل شب است تا بطلوع صبح در روزه رمضان و نذر معیّن پس اگر عمدا ترک کند تا بعد از طلوع روزه‌اش باطل باشد و اگر فراموش کند یا انکه نداند که فردا از رمضان خواهد بود و پیش از زوال معلوم کند نیّت کند تا بزوال و اگر از زوال بگذرد باطل باشد و قضا واجب و امّا روزه غیر معیّن همچو قضا و روزه نذر مطلق و روزه سنّت وقت نیّت ان از اوّل شب است تا بزوال و بعضی گفته‌اند نیّت روزه سنّت تا باخر روز جائز باشد و لازمست از برای هر روز نیّتی در رمضان و غیر ان و بعضی گفته‌اند که یکنیّت در اوّل رمضان از برای جمیع ان کافی است و جائز نیست روز شک بنیّت رمضان و سنّت است بنیّت انکه از شعبانست پس اگر ظاهر گردد که رمضان بوده محسوب باشد و اگر بنیّت رمضان روزه دارد باطل باشد و قضا باید داشت اگر ظاهر شود که رمضان بوده و اگر در انروز بنیّت افطار باشد و پیش از زوال معلوم شود که از رمضانست و افطار نکرده باشد نیّت کند و محسوب باشد و اگر بعد از زوال معلوم شود امساک کند بر سبیل سنّت و قضا بدارد و اگر بنیّت روزه باشد و در روز ظاهر گردد که رمضانست نیّت وجوب کند و اگر چه بعد از زوال باشد و محسوب باشد و اگر روز شک نیّت فرضی دیگر دارد صحیح باشد و از انمحسوب پس اگر ظاهر شود که رمضان بوده از رمضان محسوب باشد و انفرضرا قضا کند و واجب است که بر حکم نیّت باشد تا باخر روز پس اگر در اثنای روز نیّت افطار کند یا مرتد گردد و باز مسلمان شود یا تردد کند که افطار کند یا نه روزه‌اش باطل باشد و همچنین است اگر نیّت افساد کند و پیش از زوال تجدید نیّت و روزه کند و درینچهار مسئله اخرین خلاف کرده‌اند

باب چهارم در احکام افطار

اشاره

و ان یا موجب قضاست تنها یا قضا و کفارت و این در روزه رمضانست و نذر معیّن و شبه ان و اعتکاف واجب و قضای رمضان بعد از زوال امّا انچه موجب قضا و کفارتست هفت است اوّل خوردن و اشامیدن هر چیزی