- استفتا 1
- مقدّمه 1
- *** جاذبه استفتا 2
- کتاب حاضر 2
- پیشینه استفتا 2
- چند یادآوری لازم 3
- فصل اوّل: احکام تقلید 5
- فصل دوّم: احکام آبها 12
- فصل سوّم: احکام نجاسات 13
- فصل چهارم: احکام مطهّرات 17
- فصل پنجم: احکام وضو 19
- فصل ششم: غسل جنابت 22
- فصل هفتم: احکام حائض 26
- فصل هشتم: احکام اموات 29
- فصل نهم: احکام تیمّم 32
- فصل دهم: احکام نماز 34
- احکام قبله 35
- لباس نمازگزار 36
- مکان نمازگزار 41
- اشاره 41
- احکام مسجد 42
- اذان و اقامه 52
- واجبات نماز 53
- نماز مسافر 56
- نماز استیجاری و قضا 62
- نماز جماعت 65
- نماز جمعه و عیدین 69
- مسائل متفرّقه نماز 70
- فصل یازدهم: احکام روزه 73
- احکام روزه قضا و کفّاره 74
- احکام رؤیت هلال 76
- فصل دوازدهم: احکام خمس 78
- مصرف خمس 87
- مسائل متفرّقه خمس 89
- انفال 91
- فصل سیزدهم: احکام زکات 92
- مستحقّین زکات 92
- زکات فطره 92
- مسائل متفرّقه زکات 93
- فصل چهاردهم: احکام حج 94
- حجّ نیابتی 97
- عمره تمتّع 101
- 2- طواف 104
- 3- سعی 109
- واجبات حجّ تمتّع 110
- 4- تقصیر 110
- 2- رمی جمرات 111
- 3- قربانی 112
- 4- بیتوته در منی 113
- احکام مصدود و محصور 115
- متفرّقات حج 116
- فصل پانزدهم: احکام قضا 120
- فصل شانزدهم: احکام خریدوفروش 127
- 2- موسیقی 127
- 3- رقص 130
- 4- دست زدن 131
- 5- قمار 132
- 7- مجسمهسازی 133
- 6- شطرنج 133
- 8- غیبت 135
- 11- خریدوفروش موادّ مخدّر 136
- 9- دروغ 136
- 10- هیپنوتیزم 136
- 13- فال گرفتن 137
- 12- شعبدهبازی 137
- 14- تراشیدن ریش 138
- 15- مسائل عزاداری 139
- 16- ربا 142
- شرایط خریدار و فروشنده 143
- معامله نقد و نسیه 144
- خریدوفروش طلا و نقره 145
- موارد فسخ معامله 146
- مسائل متفرقه بیع 148
- فصل هفدهم: احکام شرکت 159
- فصل هیجدهم: احکام مضاربه 160
- فصل نوزدهم: احکام اجاره 162
- فصل بیستم و بیست و یکم: مزارعه و مساقات 164
- فصل بیست و دوّم: کسانی که حقّ ندارند در مال خود تصرّف کنند (حجر) 166
- فصل بیست و سوّم: احکام وکالت 168
- فصل بیست و چهارم: احکام قرض 170
- ربا 174
- فصل بیست و پنجم: احکام رهن 176
- فصل بیست و ششم: احکام نکاح 177
- شرایط عقد ازدواج 179
- عیوب موجب فسخ 181
- زنانی که ازدواج با آنها حرام است 184
- اشاره 184
- محارم 186
- احکام عقد دائم 189
- ازدواج موقّت 196
- احکام نگاه کردن 201
- احکام نفقه 213
- مسائل متفرقه ازدواج 215
- احکام رضاع 225
- فصل بیست و هفتم: احکام طلاق 226
- عدّه طلاق 228
- ترک زینت در ایّام عدّه وفات 231
- طلاق رجعی 231
- اشاره 231
- احکام رجوع 232
- طلاق خلع و مبارات 233
- مسائل متفرّقه طلاق 235
- فصل بیست و هشتم: احکام غصب 243
- فصل بیست و نهم: احکام اموال گمشده و مجهول المالک 244
- فصل سیام: احکام سر بریدن و شکار حیوانات 247
- صید ماهی 250
- شکار با اسلحه 250
- شوک دادن به هنگام سر بریدن حیوانات 250
- مسائل متفرّقه 253
- فصل سی و یکم: احکام خوردنیها و آشامیدنیها 254
- فصل سی و دوّم: احکام نذر 259
- فصل سی و سوّم: احکام وقف 263
- فصل سی و چهارم و پنجم: احکام هبه و احکام احیای موات 276
- احکام احیای موات 277
- فصل سی و ششم و سی و هفتم: احکام اقرار و شهادت 282
- احکام شهادت 284
- فصل سی و هشتم: احکام وصیّت 285
- فصل سی و نهم: احکام ارث 288
- ارث گروه دوّم 291
- ارث گروه سوّم 293
- ارث زوجین 294
- مسائل متفرّقه ارث 296
- فصل چهلم: امر به معروف و نهی از منکر 306
- فصل چهل و یکم: احکام دفاع و جهاد 309
- فصل چهل و دوّم: احکام حدود 315
- 2- حدّ لواط 319
- 3- حد قذف 320
- 5- حدّ سرقت 321
- 4- حدّ شرب خمر 321
- 6- حدّ محارب 325
- 7- حدّ ارتداد 326
- مسائل متفرّقه حدود 327
- تعزیرات 331
- فصل چهل و سوّم: احکام قصاص 334
- قتل خطا 339
- عفو از قصاص 339
- تبدیل قصاص به دیه 340
- قسامه 341
- مسائل متفرّقه قصاص 343
- فصل چهل و چهارم: احکام دیات 348
- دیه نفس 355
- دیه اعضا 358
- دیه جنین 365
- دیه ولد الزّنا 367
- انواع دیه 368
- عفو از دیه 369
- مسائل متفرّقه دیات 369
- فصل چهل و پنجم: مسائل بانکی 376
- فصل چهل و ششم: مسائل پزشکی 381
- ضمان طبیب 383
- مسائل مربوط به هزینههای درمان و معاینات 397
- مسائل مربوط به پیوند اعضا 401
- مسائل مربوط به تشریح 409
- سقط جنین 413
- جلوگیری از انعقاد نطفه 421
- مسائل تلقیح 425
- مسائل مربوط به عمل جرّاحی 428
- مسائل مربوط به حفظ جان 429
- تغییر جنسیّت 431
- مسائل متفرّقه پزشکی 433
- فصل چهل و هفتم: مسائل متفرّقه 446
- نگاهی گذرا بر زندگی پربرکت مرجع عظیم الشّأن … 511
- 1- آغاز پربرکت 511
- 2- حیات علمی 511
- 3- هجرت در جوانی 512
- 6- حوزهای دیگر، درسی دیگر 512
- 4- رسم دیرینه حوزه 512
- 5- رجعتی پس از هجرت 512
- 7- حیات سیاسی 513
- 8- خدمات ارزنده معظّم له 513
- 9- مجموعه تألیفات و آثار 513
فصل بیستم و بیست و یکم: مزارعه و مساقات
سؤال 643- در هندوستان راجه‌ها از کشاورزان مالیاتهای زیادی بابت زمینهای کشاورزی می‌گیرند در حالی که این زمینها متعلّق به کشاورزان بوده و از اجدادشان به آنها رسیده است. مرقوم بفرمایید مالک زمینها کیست؟
جواب: ظاهر محتوای نامه این است که راجه‌ها «1» ید مالکانه بر زمینها داشته و به عنوان مزارعه به رعایا واگذار کرده‌اند، حال کسانی که معتقدند آنها غاصب بوده یا اراضی موات را به دست مردم داده‌اند، چنانچه دلیل کافی برای اثبات مطلب خود اقامه کنند و ثابت شود مال پدران خودشان بوده از راجه‌ها خلع ید به عمل می‌آید.
سؤال 644- به نظر حضرت عالی آیا مساقات از عقود لازم است یا جایز؟
جواب: از عقود لازم است.
سؤال 645- شخصی در زمین دیگری درختی دارد که آن را قطع می‌کند ولی از ریشه آن درخت نهالی می‌روید و تبدیل به درخت می‌شود، آیا این درخت متعلّق به صاحب اصلی درخت می‌باشد و یا از صاحب زمین می‌باشد؟
جواب: نهال مال صاحب درخت است.
سؤال 646- شخصی درختی در زمین خودش می‌کارد و ریشه آن به زمین شخص دیگری می‌رسد و از آن نهال می‌روید آیا آن نهال از صاحب زمین است و یا از صاحب درخت؟
______________________________
(1). لقب حاکم و فرمانروا در هندوستان.