‌رساله توضیح‌المسائل با اضافات فراوان و استفتاءات جدید جلد 3 صفحه 126

موضوع را کافی بداند، بدون احضار طرفین، حکم لازم را صادر می‌کند. آیا این نوع روش دادرسی، مباینتی با اصول و مبانی شرع مقدّس ندارد؟

جواب: در صورتی که به خاطر کمبود وقت و مشکلات دیگر، احضار طرفین میسّر نشود، استفاده از این روش مانعی ندارد.

سؤال 431- رسیدگی غیابی در حقوق النّاس و امور غیر مالی، مانند طلاق، در چه مواردی و با چه شرایطی جایز است؟

جواب: در صورتی که دسترسی به طرف دعوی نباشد، یا از حضور در دادگاه امتناع ورزد، رسیدگی غیابی مانعی ندارد.

تجدید نظر در حکم قاضی

سؤال 432- آیا متّهم می‌تواند تقاضای تجدید نظر و فرجام کند؟

جواب: حقّ تجدید نظر و فرجام خواهی منوط به این است که قاضی رأی نهایی را صادر نکرده باشد. همچنین در صورتی که ثابت شود رأی قاضی مخالف شرع انور بوده است.

سؤال 433- اگر طرفین دعوا بر اساس حکم یک مجتهد جامع الشرائط، یا حکمیّت فرد، یا افرادی که شغلشان قضاوت نیست، دعوای خود را، و لو در دعوای قتل، حل و فصل نمایند، آیا با این وصف طرفین دعوا می‌توانند از طریق محاکم صالحه در رابطه با همین مسأله مجدّداً اقامۀ دعوا نمایند؟

جواب: در صورتی که تراضی حاصل شده، اقامۀ دعوا معنا ندارد.

سؤال 434- با توجّه به این که امروزه بر اساس قانون، برخی از احکام صادره از سوی قضات در مرحلۀ بعد از صدور حکم قابلیّت تجدید نظر داشته، و ادلّۀ مورد استناد قاضی توسّط مرجع بالاتر مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد، بفرمایید:

1- چنانچه قاضی با استناد به علم خویش حکمی را صادر کند، آیا از نظر شرعی موظّف است، مستند علم خود را بیان کند؟

2- در صورت لزوم، چنانچه مستند علم قاضی مشاهدات وی باشد، با توجّه به