‌رساله توضیح‌المسائل با اضافات فراوان و استفتاءات جدید جلد 3 صفحه 325

با انکار بعد از اقرار حدّ ساقط نمی‌شود. آیا این حکم اختصاص به حدّ زنا دارد، یا در سایر حدود (مانند حدّ لواط) نیز جاری است؟

جواب: این حکم در حدّ لواط و مانند آن نیز جاری است.

ب) شهادت

سؤال 915- در مورد اعتبار مشاهده در شهادت بر زنا، آیا دیدن مقدّمات ملازم کافی است؟ یا تنها رؤیت ولوج و إدخال معتبر است؟

جواب: دیدن مقدّمات کافی نیست.

سؤال 916- آیا در اعتبار مشاهده در شهادت بر زنا، مشاهدۀ مستقیم شرط است، یا مشاهدۀ غیر مستقیم نیز کافی است؟ مثلًا اگر شهود از طریق آینه یا دوربین مدار بسته به صورت زنده و مستقیم صحنه را مشاهده کنند، آیا شهادتشان به عنوان بیّنه شرعی حجّت است؟

جواب: از طریق آینه و دوربین مانعی ندارد.

ج) بلوغ و رشد

سؤال 917- آیا همان گونه که در صحّت معاملات علاوه بر بلوغ، رشد را نیز لازم می‌دانید، می‌توان «مسئولیّت کیفری» را زمانی متوجّه کودک دانست که علاوه بر برخورداری از بلوغ شرعی، دارای رشد جزایی نیز باشد؟

جواب: آری در این موضوعات نیز رشد کافی برای آنها لازم است.

سؤال 918- آیا اجرای مجازات‌های اسلامی نسبت به فرد تازه به بلوغ رسیده (دختر 9 ساله و پسر 15 ساله) منوط به احراز رشد عقلانی آنها می‌باشد؟

جواب: آری منوط به احراز رشد عقلانی است.

سؤال 919- با توجّه به اختیارات دولت اسلامی، آیا می‌توان در مجازات پسر یا دختر کمتر از 18 سال تخفیف قائل شد؟

جواب: در تعزیرات تخفیف به دست حاکم شرع است، و همچنین در مواردی