‌رساله توضیح‌المسائل با اضافات فراوان و استفتاءات جدید جلد 3 صفحه 352

الف) آیا می‌توان مدّت محکومیّت به تبعید را طیّ چند مرحله و به طور متناوب اجرا نمود؟

ب) مدّت نفی بلد در مورد محارب و زانی بکر چقدر است؟

ج) در دو فرض معسر یا مؤسر بودن محکوم علیه، هزینه‌های ضروری وی در تبعیدگاه بر عهدۀ کیست؟

جواب: الف) جایز نیست.

ب) حدّ آن یک سال است.

ج) اگر مؤسر باشد بر عهدۀ خود اوست، و اگر معسر باشد بر عهدۀ بیت المال است.

9- حدّ ارتداد

سؤال 993- شخصی، که پدر و مادرش مسلمان بوده، از هنگام بلوغ هیچ گرایشی به اسلام نداشته و آن را انکار هم نمی‌کرده، امّا بعضی از اعمال دینی را طبق عادت انجام می‌داده است. اکنون می‌خواهد تحقیق کند و با عقیدۀ ثابت دین خود را انتخاب نماید، و هیچ گونه سوء نیّتی هم ندارد. اگر این فرد، دین دیگری غیر از اسلام انتخاب کند، حکم مرتدّ فطری دارد؟

جواب: در صورتی که از آغاز بلوغ اسلام را نپذیرفته، اجرای حکم مرتدّ فطری بر او اشکال دارد.

سؤال 994- لطفاً، با ذکر مثال، تعریف دقیقی از «محکمات»، «ضروریّات دین» و سایر اصطلاحات مشابه همچون؛ «محکمات فقه»، «احکام ضروری اسلام»، «مسلّمات مذهب» بیان فرمایید. ضمناً حکم انکار هر یک از آنها چه می‌باشد؟

جواب: اوّلًا: منظور از «ضروریّات دین» اموریست که همه، اعم از عالم و غیر عالم، می‌دانند جزء دین است؛ مانند مسألۀ نماز و روزه و حجاب. و «محکمات» مسائلی است که به دلیل قطعی ثابت شده است؛ هر چند ضروری نباشد. و «احکام ضروری اسلام» همان احکام ضروری دین است. و «مسلّمات» و «محکمات