‌رساله توضیح‌المسائل با اضافات فراوان و استفتاءات جدید جلد 3 صفحه 369

اسلام واقعی قلبی تفاوتی وجود دارد؟

جواب: آری، در صورتی که مسلمان شود مانع قتل اوست. و ما مأمور به ظاهر هستیم، مگر این که یقین به دروغ گفتن او داشته باشیم.

سؤال 1040- با توجّه به این که یکی از شرایط اساسی ایجاد حقّ قصاص نفس، کفائت در دین می‌باشد، لطفاً به دو سؤال زیر پاسخ دهید:

1- آیا ملاک کفائت، زمان ارتکاب قتل است، یا زمان اجراء حکم؟

جواب: در صورتی که کافری مسلمانی را کشته باشد، بعد مسلمان شود، قصاص از بین نمی‌رود. و اگر کافر، کافری را کشته باشد، قصاص از بین می‌رود، و تبدیل به دیه می‌شود؛ بنابراین معیار در اینجا، حال قصاص است.

2- آیا پیروان فرقۀ اهل حق و علی اللّهی‌ها، مسلمان محسوب می‌شوند؟

جواب: بعضی از آنها اظهار می‌دارند که به یگانگی حق، و نبوّت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله ایمان دارند؛ این گروه مسلمانند، هر چند انحراف دارند، ولی بعضی دیگر چنین نیستند.

2- قاتل پدر مقتول نباشد

سؤال 1041- بسیاری از فقهاء می‌فرمایند: «پدر به خاطر قتل فرزند قصاص نمی‌شود، ولی مادر قصاص می‌شود.» دلیل این تفاوت چیست؟

جواب: مدرک عمده بر تفاوت بین پدر و مادر در این حکم، روایات فراوانی است که در این زمینه وارد شده است. بسیاری از این روایات کلمۀ «رجل» یا کلمۀ «اب» دارد. جالب این که تنها در سؤال راوی نیست، تا بگوییم راوی سؤال از محلّ ابتلای خود کرده، بلکه در کلام امام علیه السلام نیز وجود دارد، که خود دلیلی بر تفاوت می‌باشد. و به یقین حمل «رجل» یا «اب» بر مفهوم اعمّ، به حسب متفاهم عرب امکان ندارد، و تعبیر به «والد» نیز ظهور در همین معنا دارد، و حمل بر مفهوم اعمّ بسیار مشکل است، و با موازین فقهی نمی‌سازد. به علاوه، مسأله تقریباً اجماعی است و مخالفت با آن، با این همه اقوال و روایات، با ذوق فقه سازگار