‌رساله توضیح‌المسائل با اضافات فراوان و استفتاءات جدید جلد 3 صفحه 380

سؤال 1072- در موارد لوث اگر مدّعی از اجرای قسامه خودداری کند، بفرمایید:

1- آیا در این صورت، اقامۀ قسامه قهراً به متّهم (مدّعی علیه) می‌رسد، یا این امر منوط به مطالبۀ مدّعی است؟

جواب: مدّعی می‌تواند قسم را به مدّعی علیه رد کند، و در این صورت مراسم پنجاه قسم بر عهدۀ اوست.

2- در صورت لزوم مطالبه، اگر مدّعی از چنین در خواستی سرباززند، یا به قسامۀ متّهم راضی نباشد، وظیفۀ دادگاه برای فصل خصومت چیست؟

جواب: قاعدۀ «البیّنة علی المدّعی و الیمین علی مَنْ انکر» جاری می‌شود.

3- در فرض فوق تکلیف دیۀ مقتول چیست؟

جواب: در این فرض دیه بر کسی نیست.

سؤال 1073- در مورد قسامه، آیا تنها ادّعای یکی از طرفین مبنی بر این که منسوبین به موضوع علم ندارند، در تکرار قسم کافی است، یا احضار منسوبین لازم است؟

جواب: لازم است منسوبین احضار شوند، و تحقیق به عمل آید.

اولیای دم

سؤال 1074- صاحبِ حقِّ قصاص در قتل عمد چه کسی است؟ مجنیّ علیه، یا اولیای دم؟

جواب: مجنیّ علیه صاحب حق است، و از او به ورثه می‌رسد.

سؤال 1075- در صورتی که پدر، یا جدّ پدری، مرتکب ضرب و جرح فرزند صغیرش شود، چه کسی می‌تواند از او به حاکم شرع شکایت کند؟ آیا قصاص در این صورت ممکن است؟ در صورت محکومیّت پدر، یا جدّ پدری، به دیه یا قصاص، دریافت دیه یا استیفای قصاص با چه کسی است؟

جواب: در این گونه موارد حاکم شرع ولیّ صغیر است، که احقاق حق کند.

سؤال 1076- چنانچه ورثۀ مقتول صغیر باشند، بفرمایید: