‌رساله توضیح‌المسائل با اضافات فراوان و استفتاءات جدید جلد 3 صفحه 389

سؤال 1109- در صورتی که شخص محکوم به قصاص، عضو مماثل نداشته باشد، بفرمایید:

1- با توجّه به این که عضو ناسالم در برابر عضو سالم قصاص می‌شود، آیا (مثلًا) چشم کسی که به حسب ظاهر سالم است، ولی بینایی ندارد، عضو ناسالم محسوب می‌شود، یا چنین فردی فاقد عضو به حساب می‌آید؟

جواب: آری، چشم سالم در مقابل چشم ناسالم قصاص نمی‌شود.

2- اگر جانی فاقد بینایی چشم راست باشد، و چشم راست کسی را کور کرده باشد، آیا چشم چپ او به عنوان قصاص کور می‌شود؟

جواب: آری، چشم چپ او را قصاص می‌کنند.

3- اگر سلب بینایی به کندن حدقه باشد، و حدقۀ چشمش سالم، ولی بینایی نداشته باشد، هنگام قصاص تکلیف چیست؟

جواب: چنانچه حدقۀ جانی بینایی نداشته باشد قصاص نمی‌شود؛ بلکه باید دیه بدهد.

سؤال 1110- با عنایت به این که اگر شخصی دست راست دیگری را قطع نماید، به هنگام قصاص چنانچه جانی فاقد دست راست باشد دست چپ او، و در صورت فقدان دست چپ، پای او قطع می‌گردد، بفرمایید: آیا این حکم در مورد پا و دیگر اعضای زوج بدن نیز قابل اجرا است؟ مثلًا اگر جانی پای راست ندارد، و پای راست دیگری را قطع کرده، آیا اینجا نیز ابتدا پای چپ وی و در صورت فقدان آن، دست او قطع می‌گردد؟

جواب: در صورت فقدان پای راست، می‌توان پای چپ را قصاص کرد، و همچنین بالعکس؛ امّا دست راست را به جای پا نمی‌توان قصاص کرد. در مورد سایر اعضای زوج نیز همین حکم جاری است، یعنی راست را به جای چپ و چپ را به جای راست (در فرض فقدان مساوی) می‌توان قصاص کرد.

عفو از قصاص

سؤال 1111- آیا مجازات معاونت در قتل عمد، همچون قتل عمد، حقّ الناس و