‌رساله توضیح‌المسائل با اضافات فراوان و استفتاءات جدید جلد 3 صفحه 417

سؤال 1178- در مواردی که قاتل معیّن، امّا مقتول مردّد بین دو نفر باشد، پرداخت دیه به اولیای دم چگونه خواهد بود؟

جواب: در صورتی که به هیچ وجه نتوان مقتول را مشخّص کرد، باید دیه را میان وارثان آن دو تقسیم کرد.

سؤال 1179- دو پسر بچّه مشغول سنگ‌پرانی به سوی هم بودند. فرد سوّمی هم در نزدیکی آنها مشغول بازی بوده، که ناگهان سنگی به چشم ایشان برخورد کرده، و 80 درصد بینایی‌اش را از دست می‌دهد. وی از هر دو پسر شکایت، و در خواست دیه نموده است. در طی رسیدگی دقیقاً مشخّص نشد که سنگ از ناحیه کدام یک از آن دو پرتاب شده، و خود مصدوم نیز نمی‌داند که کدام یک به طرف وی سنگ پرتاب کرده‌اند. ولی قطعاً سنگ را یکی از آن دو بچّه پرتاب کرده است. دادگاه در مورد دیه به چه ترتیب عمل نماید؟

جواب: در فرض سؤال ارش بین آن دو نفر تنصیف می‌شود.

سؤال 1180- در صورتی که دو مرد مسلمان به طور عمد و مشترکاً دو مرد مسلمان دیگر را به قتل برسانند، و اولیای دم مقتولین خواهان قصاص هر دو نفر باشند؛ آیا در مقام استیفای قصاص، اولیای دم هر کدام از مقتولین بایستی فاضل دیۀ هر یک از قاتلین را پرداخت نمایند؟

جواب: در چنین فرضی فاضل دیه لازم نیست.

دیۀ زنان

سؤال 1181- با توجّه به مادّۀ 301 قانون مجازات اسلامی، که اشعار می‌دارد: «دیۀ زن و مرد یکسان است تا وقتی که مقدار دیه به ثلث دیۀ کامله برسد، که در آن صورت دیۀ زن نصف دیۀ مرد است.» لطفاً به این سؤالات پاسخ دهید:

1- آیا ارش در احتساب حدّ نصاب (ثلث دیۀ کامل) مؤثّر است؟

جواب: ارش در این مسأله حکم دیه را دارد.

2- در تصادفات رانندگی، که اعضای مختلف بدن مصدوم می‌گردد، آیا مجموع