- محدودۀ تقلید 1
- فصل اوّل: احکام تقلید 1
- گسترۀ فقه 2
- راههای شناخت مرجع اعلم 2
- اصطلاحات تقلید 5
- تقلید از میّت 5
- تبعیض در تقلید 6
- مسائل دیگر تقلید 7
- آب مضاف 9
- فاضلاب تصفیه شده 9
- فصل دوّم: احکام آبها 9
- فصل سوّم: احکام نجاسات 11
- 3- مردار 11
- 1 و 2- بول و غائط 11
- [نجاسات] 11
- 5- کافر، و کسانی که در حکم کفّارند. 12
- 4- خون 12
- 6- سگ 14
- 7- شراب و سایر مسکرات 14
- وسواس 15
- مسائل متفرّقۀ نجاسات 16
- 1- استحاله 17
- فصل چهارم: احکام مطهّرات 17
- 2- ثلثان 18
- طریقۀ وضو گرفتن 19
- فصل پنجم: احکام وضو 19
- اشاره 20
- افعال وضو 20
- مسح 22
- مسح سر 23
- مسح پا 24
- شرایط وضو 27
- احکام وضو 32
- اموری که باید برای آن وضو گرفت 34
- سؤالات متفرّقۀ وضو 37
- وضوی جبیره 37
- غسل جنابت 39
- غسل استحاضه 39
- فصل ششم: احکام غسل 39
- غسل بدون خارج کردن لباس از بدن 40
- فصل هفتم: [در بارۀ مردگان] 41
- احکام مردگان 41
- 1- غسل میّت 41
- 2- کفن 42
- 4- نماز میّت 43
- 5- دفن میّت 43
- 3- حَنُوط 43
- 6- نبش قبر 45
- احکام قبرستان 48
- احکام شهید 49
- مراسم عزاداری 50
- فصل هشتم: احکام تیمّم 53
- فصل نهم: احکام نماز 54
- وقت نماز 54
- اشاره 55
- لباس نمازگزار 55
- حجاب زنان 56
- مکان نمازگزار 57
- فعّالیّتهای مساجد 58
- آداب و احکام مسجد 58
- اشاره 58
- ورود کفّار به مسجد 59
- موقوفات مسجد 60
- تخریب ساختمان مسجد 60
- دیگر احکام مسجد 62
- 2- قرائت 65
- 1- قیام 65
- واجبات نماز: 65
- اذان و اقامه 65
- 3- سجده 69
- 4- تشهّد 70
- مبطلات نماز 71
- نماز مسافر 72
- شکّیات نماز 72
- شکستن نماز 72
- نماز قضا 76
- نماز قضای پدر و مادر 76
- فضیلت نماز جماعت 76
- [نماز جماعت] 76
- اشاره 76
- شرایط امام جماعت 77
- اشاره 77
- اقتدا به غیر روحانی 78
- احکام جماعت 79
- نماز آیات 82
- نماز جمعه 83
- سؤالاتی دیگر پیرامون نماز 84
- فصل دهم: احکام روزه 86
- مبطلات روزه 86
- کفّاره و قضای روزه 87
- تشخیص ضرر برای بیمار 87
- رؤیت هلال 88
- سؤالات متفرّقۀ روزه 89
- شرایط اعتکاف 91
- اهمیّت اعتکاف 91
- فصل یازدهم: احکام اعتکاف 91
- مبطلات اعتکاف 92
- خروج از مسجد 92
- مکان اعتکاف 92
- محرّمات اعتکاف 94
- متفرّقات اعتکاف 94
- منافع کسب 96
- فصل دوازدهم: احکام خمس 96
- مصرف خمس 98
- سؤالات متفرّقۀ خمس 98
- فصل سیزدهم: احکام زکات 102
- زکات فطره 102
- مصرف زکات فطره 103
- فصل چهاردهم: احکام حج 106
- استطاعت 106
- میقات 107
- احرام 108
- طواف 109
- محرّمات احرام 109
- نماز طواف 110
- عمرۀ مفرده 111
- قربانی 111
- رمی جمرات 111
- متفرّقه 112
- حجّ کودکان 112
- فصل پانزدهم: احکام قضا 115
- صفات قاضی 115
- الف و ب و ج) اقرار، بیّنه، علم قاضی 116
- راههای اثبات جرم و برائت از اتّهام 116
- د) قسم 117
- علم قاضی 121
- تعارض اسناد و بیّنه 124
- رشوه 125
- قضاوت غیابی 125
- تجدید نظر در حکم قاضی 126
- اقامۀ دعوای مسلمانان در دادگاههای غیر اسلامی 127
- سؤالات دیگر مسائل قضایی 128
- فصل شانزدهم: احکام بیع 135
- تجارتهای حرام و باطل 135
- 1- فیلمها و عکسهای مبتذل 135
- 2- نوارهای صوتی و تصویری مبتذل (موسیقی) 136
- 3- رقص 141
- 4- دست زدن 141
- 5- قمار 142
- 6- مجسّمهسازی 151
- 8- دروغ 153
- 7- غیبت 153
- 9- موادّ مخدر 154
- 10- استعمال دخانیات 157
- 11- تراشیدن ریش 159
- 13- احضار ارواح 160
- 12- حیوانات حرام گوشت 160
- عزاداری 161
- شرایط خریدار و فروشنده 162
- ولایت فقیه 164
- مقدار سود در معامله 166
- معاملۀ سلف 167
- نقد و نسیه 168
- 1- خیار شرط 169
- خیارات: 169
- 2- خیار عیب 171
- بیع فضولی 173
- 3- خیار غبن 173
- فروش اعتبار 174
- اوراق بهادار 175
- مالکیّت زمانی 177
- پورسانت 178
- قاچاق کالا 178
- سؤالات متفرّقۀ بیع 179
- فصل هفدهم: احکام شرکت 182
- فصل هجدهم: احکام صلح 184
- فصل نوزدهم: احکام اجاره 185
- فصل بیستم: احکام مضاربه 189
- فصل بیست و یکم: احکام حجر 191
- فصل بیست و دوّم: احکام وکالت 195
- اشاره 197
- فصل بیست و سوّم: احکام دین و قرض 197
- ربای قرضی 198
- فصل بیست و چهارم: احکام رهن 200
- فصل بیست و پنجم: احکام ضامن شدن 201
- فصل بیست و ششم: احکام کفالت 204
- فصل بیست و هفتم: احکام ودیعه و امانت 205
- خواستگاری 206
- مقدّمات نکاح 206
- فصل بیست و هشتم: احکام نکاح 206
- صیغۀ عقد 207
- نکاح معاطاتی 208
- شرایط مجاز و غیر مجاز 209
- اولیای عقد 211
- عیوب موجب فسخ 212
- 1- عنن 212
- 2- جنون 212
- 3- تدلیس 213
- محارم 216
- زنانی که ازدواج با آنها حرام است 218
- 1- مهریّه 221
- احکام عقد دائم 221
- 2- تمکین 224
- 4- مسکن 225
- 3- اطاعت از شوهر 225
- 5- اجرة المثل 226
- ازدواج موقّت 227
- احکام نگاه و نظر 230
- پوشش 232
- ارتباط زن و مرد 233
- احکام شیر دادن 235
- نشوز 236
- احکام اولاد 238
- احکام وطی به شبهه 240
- حضانت 241
- نفقه 244
- اختلافات زوجین 246
- سؤالات متفرّقۀ نکاح 248
- شرایط طلاق 253
- فصل بیست و نهم: احکام طلاق 253
- عدّۀ طلاق 253
- طلاق رجعی 255
- طلاق خلع 256
- طلاق غیابی 258
- محلّل 258
- سؤالات متفرّقۀ طلاق 262
- فصل سیام: احکام لعان 265
- فصل سی و یکم: احکام غصب 267
- فصل سی و دوّم: احکام اموال مجهول المالک 269
- فصل سی و سوّم: احکام سر بریدن و شکار حیوانات 272
- احکام ذبح 272
- احکام شکار 273
- احکام صید 275
- فصل سی و چهارم: احکام خوردنیها و آشامیدنیها 276
- فصل سی و پنجم: احکام نذر و عهد 279
- فصل سی و ششم: احکام وقف 283
- فصل سی و هفتم: احکام هبه 293
- فصل سی و هشتم: احکام احیای موات 294
- فصل سی و نهم: احکام اقرار 298
- فصل چهلم: احکام شهادت 302
- فصل چهل و یکم: احکام وصیّت 306
- فصل چهل و دوّم: احکام ارث 309
- طبقۀ دوّم ارث 309
- ارث زوجین 309
- ارث کسانی که همزمان فوت کردهاند 310
- محروم کردن از ارث 312
- موانع ارث 312
- سؤالات متفرّقه 313
- فصل چهل و سوم: امر به معروف و نهی از منکر 318
- فصل چهل و چهارم: احکام دفاع 319
- فصل چهل و پنجم: احکام حدود 324
- الف) اقرار 324
- مقدّمات حدود: 324
- ج) بلوغ و رشد 325
- ب) شهادت 325
- د) توبه 326
- ه) اجرای حد در ملأ عام 329
- و) چگونگی کشف جرم 330
- ز) تغییر نوع مجازات 330
- اشاره 331
- 1- حدّ زنا 331
- اقسام حدود 331
- زنای محصنه 332
- حکم زنای با محارم 334
- تداخل حدّ و تعزیر 334
- حکم زنای به عنف 335
- حکم زنای غیر مسلمان 336
- تبعید 337
- 3- حدّ لواط 338
- 2- حدّ مساحقه 338
- 6- حدّ شرب خمر 339
- 5- حدّ قذف 339
- 4- حدّ قوّادی 339
- 7- حدّ سرقت 341
- اشاره 341
- شرکت در سرقت 342
- الف) سرقت در سال قحطی 343
- مستثنیات حدّ سرقت 343
- ب) سرقت زن از شوهر 344
- د) سرقت پدر از فرزند 345
- ج) سرقت در حال اضطرار 345
- و) سرقت منافع 346
- ه) سرقت اموالی که مالیّت ندارد 346
- ح) سرقت از سارق 347
- احکام دیگر سرقت 347
- ز) سرقت موقّت 347
- 8- حدّ محارب 349
- 9- حدّ ارتداد 352
- سؤالات متفرّقۀ حدود 353
- تعزیرات 357
- فصل چهل و ششم: احکام قصاص 363
- مصادیق قتل عمد و شبه عمد 363
- شرایط قصاص 368
- 1- مساوات در دین 368
- 2- قاتل پدر مقتول نباشد 369
- 5- مساوات در جنسیّت 371
- 4- مقتول محقون الدم باشد 371
- لوث و قسامه 371
- 3- مساوات در عقل 371
- اولیای دم 380
- استیفای قصاص 384
- تأخیر قصاص 386
- تبدیل قصاص به دیه 387
- قصاص اعضا 388
- عفو از قصاص 389
- کفّارۀ قتل عمد 392
- سؤالات متفرّقۀ قصاص 392
- موجبات ضمان 394
- فصل چهل و هفتم: احکام دیات 394
- ضمان جریره 415
- جانی یا مجنیّ علیه مردّد بین چند نفر معیّن است 416
- دیۀ زنان 417
- دیۀ کفّار 419
- دیۀ اعضا 420
- 1- دیۀ مو 420
- 2- دیۀ چشم 421
- 3- دیۀ بینی 422
- 4- دیۀ گوش 424
- 5- دیۀ گردن 425
- 6- دیۀ دست 426
- 7- دیۀ انگشتان دست 427
- 8- دیۀ پا 428
- 10- دیۀ اعضای داخلی 429
- 9- دیۀ آلت تناسلی 429
- دیۀ شکستگیها 430
- دیۀ منافع 433
- 1- ارش دررفتگی کتف 438
- اشاره 438
- ارش 438
- 4- ارش پارگی مقعد 439
- 3- ارش نقص حاصل از استخوان معیوب 439
- 2- ارش بافت نرم عصبی دست 439
- 6- ارش البکارة 440
- 5- ارش نقص راه رفتن 440
- شجاج 442
- دیۀ جنین 449
- عاقله 450
- دیۀ جنایت بر میّت 452
- موارد پرداخت دیه از بیت المال 453
- عفو از دیه 455
- خسارت عدم النفع 457
- تغلیظ دیه 458
- نحوۀ پرداخت دیه 459
- سؤالات دیگر دیات 460
- فصل چهل و هشتم: احکام بانکها و صندوقهای قرض الحسنه 463
- استخدام در بانکها 463
- سپردهها 464
- احکام وامها 465
- کارمزد 469
- دیگر احکام بانکها 470
- تحصیل در رشتۀ پزشکی 472
- فصل چهل و نهم: احکام پزشکی 472
- ضمان طبیب 473
- معاینه 475
- ویزیت 475
- احکام مختلف معالجه و درمان 480
- روان درمانی 483
- پیوند اعضا 484
- تغییر جنسیّت 485
- تلقیح مصنوعی 486
- جلوگیری 490
- سقط جنین 491
- خریدوفروش اعضای بدن 492
- کالبد شکافی و تشریح 493
- پیشگیری 495
- سؤالات دیگر پزشکی 496
- پایان دادن به زندگی! 496
- فصل پنجاهم: مسائل متفرّقه 500
- 1- آسیبشناسی تربیت دینی 500
- الف) نبوّت 502
- 2- احکام اکراه 502
- 3- اعتقادیّات 502
- ج) عدل الهی 504
- د) سرانجام جاهلان قاصر 504
- ب) عصمت 504
- ه) مقایسۀ ائمّه با انبیا 505
- و) ولایت 505
- ز) امام زمان علیه السلام 506
- ح) وظیفۀ منتظران 507
- ک) جهان آخرت 508
- ی) شفاعت 508
- ط) رجعت 508
- 4- بیت المال 509
- 5- بیمه 510
- 6- تبلیغ دین 510
- 7- تراست و کارتل 512
- 8- تقلّب 513
- 9- تکدّیگری 514
- 10- جبران خسارت 516
- 11- حقوق 517
- الف) حقّ الطبع 517
- ب) کپیرایت 520
- ج) حقّ الاختراع 521
- د) حقّ همسایه 522
- ه) حقوق والدین 524
- و) حقّ فرزند 525
- ز) حقّ الناس 525
- ح) حقّ المارّه 526
- 12- حکومت اسلامی 527
- ط) حقّ ارتفاق 527
- 13- خرافات 534
- 14- دعاها 540
- 15- دعانویسی 541
- 16- رؤیا 543
- الف و ب) اطّلاعرسانی و اطّلاعرسانان 544
- 17- رسانهها 544
- ج) جرایم مطبوعاتی 557
- د) فیلمها 560
- ه) فیلمها و تبلیغ کالا 565
- و) نابود کردن فیلمهای فاسد 566
- ز) فیلمها و طنزها 567
- 18- سؤالات سیاسی 570
- 19- صدقه 572
- 20- صلۀ رحم 574
- 22- عید الزهراء 575
- 21- طیّ الارض 575
- 23- فراگیری فلسفه و علوم غریبه 576
- 24- قرآن مجید 577
- 25- کاروانهای عروسی 580
- 26- کنوانسیون محو اشکال تبعیض علیه زنان 581
- 27- گروههای منحرف 582
- الف) قاچاق 584
- 28- گناهان 584
- ب) خودکشی 585
- ج) حقیر شمردن گناه 586
- د) اهانت 587
- ه) سوء ظنّ 587
- ز) هجرت از محیط گناه 587
- و) آشکار کردن گناه 587
- 29- مراسم ولادت امام هفتم علیه السلام 588
- ح) توبۀ از گناه 588
- 30- مسائل عمومی مشاغل 590
- 31- مشاغل خاصّ 595
- الف) شغل روحانیّت 595
- ج) رفتگران 596
- ب) خدمۀ هواپیماها 596
- د) کارکنان کمیتۀ امداد 596
- و) کارمندان مخابرات 597
- ه) طلافروشان 597
- ز) دامپزشک 598
- ح) رانندۀ تاکسی 598
- ط) معلّمان 599
- ی) جاسوسی 599
- 32- نگهداری حیوانات 600
- 33- ورزش 602
- 34- ورزش بانوان 604
سال برای دفنِ میّتِ تازه مورد استفاده قرار میگیرد. آیا نبش قبر بعد از مدّت فوق اشکال دارد؟
جواب: در صورتی که مسلّم شود آثار میّت در این مدّت به کلّی از بین رفته، مانعی ندارد.
سؤال 162- بعضی از مسلمانان معتقدند که نباید قبر میّت تا ابد شکافته شود، نظر حضرتعالی چیست؟
جواب: این عقیده درست نیست، و نبش آن بعد از محو آثار مانعی ندارد؛ مگر در مورد قبور بزرگان و اولیاء اللّٰه.
سؤال 163- لطفاً در مورد نبش قبر به سؤالات زیر پاسخ دهید:
الف) چنانچه جسد هنوز سالم باشد، و در هنگام شکافتن قبر سعی در عدم کشف بدن متوفّی شود، و روی کفن پارچه یا حائل دیگری که باعث عدم کشف بدن شود قرار دهند، نبش قبر و انتقال جسد چه حکمی دارد؟
ب) چنانچه جسد هنوز متلاشی نشده، ولی متعفّن و بد بو شده باشد، و کفن هم سالم و نپوسیده باشد، در این صورت نبش قبر چه حکمی دارد؟
ج) انتقال جسد به گونهای که قبر کاملًا قالبگیری شود، و جسد به همراه مقبره منتقل گردد، چه حکمی دارد؟
جواب الف: این کار عین نبش قبر است؛ نبش قبر این نیست که بدن نمایان شود، نمایان شدن جسد پوشیده در کفن هم نبش قبر است.
جواب ب: جایز نیست.
جواب ج: اشکالی ندارد، مشروط بر این که سبب هتک مؤمن نباشد. البتّه در صورتی که اختلاف شدیدی میان ورثه واقع شود و ناراحتیهای مهمّی حاصل گردد، نبش قبر یا انتقال جسد برای پایان دادن به این امور مانعی ندارد.
سؤال 164- جهاد دانشگاهی دانشگاه، به عنوان مشاور شهرداری تهران، در نظر دارد طرح ساماندهی گورستانهای متروکۀ شهر را که در آنها تدفین صورت نمیگیرد به اجرا در آورد. این گورستانها که مجزّا از گورستان بهشت زهرا بوده، و حدود 60