‌رساله توضیح‌المسائل با اضافات فراوان و استفتاءات جدید جلد 3 صفحه 485

سؤال 1432- اگر پیوند اعضا بر بدن زنده جایز باشد، حکم طهارت و نجاست آن چگونه است؟

جواب: هنگامی که پیوند گرفت جزء بدن زنده می‌شود و پاک است.

سؤال 1433- پیوند اعضای حیوانات به انسان چه حکمی دارد؟

جواب: در موارد ضرورت اشکالی ندارد.

تغییر جنسیّت

سؤال 1434- مسأله‌ای در موردِ جِنسیّتِ یکی از دوستان داشتم:

«پس از ازدواج تا دو سال مشخّص نشد که زن است؛ ولی این مطلب بعداً باعث طلاق شد. در این روستای کوچک همه با هم خویشاوند هستند، و ایشان با همۀ مردها روابط حسنه و دوستانه‌ای دارد. اکنون که با این مشکل مواجه شده، نمی‌تواند در روستا زندگی کند.» با این مشکل چه کند؟ نماز و روزۀ این شخص چگونه است؟ کدام حالت را رعایت کند؟ مرد باشد همان گونه که در این مدّت بوده، یا زن شود؟

جواب: چنانچه واقعاً جنسیّت او زن است، و مرد بودن اشتباه بوده، باید فعلًا به وظایف زن عمل کند، و نسبت به گذشته که اطّلاعی نداشته، گناهی مرتکب نشده است. البتّه ماندن او در آن محیط کوچک با این حال مشکل است، و مصلحت این است که از آنجا مهاجرت کند. شکّی نیست که او گرفتار وضع دشواری است، امّا به لطف خدا مشکل او حلّ می‌شود.

سؤال 1435- دو جنسی‌های کاذب از لحاظ پزشکی بر دو دسته‌اند: دستۀ اوّل دو جنسی‌هایِ کاذبِ مؤنّث‌اند، که از لحاظ کروموزمی مؤنّث، ولی ظاهری کاملًا مردانه دارند. دستۀ دوّم دو جنسی‌هایِ کاذبِ مذکّر هستند، که وضعیّت کروموزمی آنان مذکّر، ولی دارای ظاهری کاملًا زنانه هستند. ضمناً دو جنسی‌های حقیقی (که در فقه به آن‌ها خنثای مشکل می‌گویند) دارای دو گناد (بیضه و تخمدان) هستند، و ممکن است هر دو فعّال باشد. (ممکن است تخمدان در یک طرف و بیضه‌ها در