‌رساله توضیح‌المسائل با اضافات فراوان و استفتاءات جدید جلد 3 صفحه 87

آب بر سر خود بریزید، یا نیمی از سر را یک بار در آب فرو برید، و نیم دیگر را بار دیگر.

کفّاره و قضای روزه

سؤال 297- آیا جایز است به وسیلۀ کفّارۀ روزه، به فقرا اطعام داده شود؟ این حکم شامل مساکین نیز می‌شود؟

جواب: کفّارۀ روزه را به فقرا و مساکین هر دو می‌توان داد.

سؤال 298- اگر کسی در ماه مبارک رمضان سه روز از روزه‌های خود را عمداً با کار حرامی باطل کرده، و اکنون سخت پشیمان باشد، و نتواند برای هر روز 60 روز روزه بگیرد، یا یک بنده آزاد کند، آیا می‌تواند فقط به 60 نفر فقیر غذا دهد؟

جواب: مطابق، مسألۀ 1402 رسالۀ توضیح المسائل ما عمل کند.

سؤال 299- شخصی به خیال این که در روز ماه مبارک رمضان، آمیزش با زوجه نه حرام است و نه روزه را باطل می‌کند، مرتکب آن شده است، آیا کفّاره هم دارد؟

جواب: فقط قضا دارد.

تشخیص ضرر برای بیمار

سؤال 300- پزشکان شخص بیماری را از روزه گرفتن منع می‌کنند؛ ولی او می‌داند که روزه برایش ضرر ندارد. چه باید بکند؟

جواب: باید روزه بگیرد.

سؤال 301- در بعضی موارد، پزشکان در مورد بیماران چنین اظهار نظر می‌کنند:

«روزه برای این فرد 80% مضر است» و منظورشان این است که طبق آمار علمی 80% افرادی که با این بیماری روزه می‌گیرند دچار ضرر شده‌اند. در صورتی که این اظهار نظر برای انسان یقین‌آور باشد، ولی وضعیّت خود را از نظر تطبیق آمار بر خودش نداند حکم روزۀ او چیست؟

جواب: چنین آمارهایی در صورتی که از اطبّای متعهّد شنیده شود طبعاً موجب