‌رساله توضیح‌المسائل با اضافات فراوان و استفتاءات جدید جلد 3 صفحه 88

خوف ضرر می‌شود، و روزه با آن واجب نیست.

سؤال 302- متأسّفانه کلیه‌ام سنگ‌ساز است. بدین جهت پزشک مرا از روزه منع کرده، و دستور داده که روزانه حدّ اقل 10 لیوان آب بنوشم. آیا نظر ایشان، که فردی متدیّن می‌باشد، لازم الاتّباع است؟ اگر روزه بگیرم، و به علّت عدم شرب مایعات در روزهای ماه رمضان کلیه‌ام طبق پیش‌بینی پزشک دچار مشکل شود، آیا مرتکب معصیت شده و روزه‌ام باطل است؟

جواب: هرگاه از گفتۀ طبیب حاذق متعهّد خوف ضرر پیدا کنید که روزه برایتان ضرر دارد روزه را افطار می‌کنید، و چنانچه پس از ماه مبارک توانستید، قضای آن را به جا آورید. و اگر بیماری شما تا ماه رمضان سال بعد ادامه پیدا کرد، قضا بر شما واجب نیست؛ بلکه برای هر روز فقط یک مدّ طعام (هفتصد و پنجاه گرم گندم، یا مانند آن) به فقیری می‌پردازید. و با توجّه به این که اشتیاق زیادی برای روزه گرفتن دارید، خداوند ان شاء اللّه به شما اجر روزه داران را عنایت خواهد کرد.

رؤیت هلال

سؤال 303- اگر از سوی حاکم شرع اهل سنّت اوّل ماه رمضان اعلام شود، برای کسانی که در آن بلاد هستند، و تقیّه‌ای هم در تبعیّت نیست، و خودشان هم یقین به اوّل ماه پیدا نکرده‌اند، آیا تبعیّت لازم است؟

جواب: در فرض مسأله، تبعیّت واجب نیست.

سؤال 304- با توجّه به این که در زمان حاضر وسایل پیشرفته در زمینۀ نجوم وجود دارد، و افرادی در این علم دارای تخصّص بوده، و در این فن، خِبره می‌باشند، و رجوع به اهلِ خبره یک سیره بوده، و صحیح می‌باشد؛ و با توجّه به این که این افراد بر اساس محاسبات دقیق اعلان نظر می‌کنند. مثلًا می‌گویند: «در فلان سال، فلان روز و ساعت و دقیقه و ثانیه، در فلان کشور، کسوف اتّفاق می‌افتد» و چنین هم می‌شود، پرسش ما این است که: چرا در رابطه با حلولِ ماه مبارک رمضان، یا شوّال،