رساله توضیح المسائل آیت الله شیخ محمداسحاق فیاض صفحه 560

ظهار

ظهار و شرایط آن

اوّل-حضور دو شاهد عادل که قول ظهارکننده را بشنوند.

دوّم-غرض مظاهر منع و بازداشتن زن از کاری نباشد، مثلاً بگوید:«ان کلمتک فأنت علیّ کظهر أمّی»یا غرضش تحریک زن بر کاری نباشد، مثل اینکه بگوید:«ان ترکت الصلاه فأنت علیّ کظهر أمّی».

سوّم-غرض، ضرر رساندن به زن نباشد.اگر این شرایط جمع شود ظهار صحیح است.

صیغه ظهار این است که مرد به زنش بگوید:«أنت علیّ کظهر أمّی»، یا «زوجتی فلانه علیّ کظهر أمّی».

(مسأله 2787) اگر به غیر ظهر(پشت)-از قبیل دست و پا و مانند آن-تشبیه کند، در ثبوت ظهار اشکال است و اقرب عدم ثبوت است.

و در ظهار همه محارم نسبی مانند عمه، خاله و غیر آن دو به مادر ملحق می شوند، امّا محارم رضاعی و سببی حکم محارم نسبی را ندارند.

مُظاهر و شرایط آن

اول-بلوغ، پس ظهار از کودک صحیح نیست.

دوّم-عقل، پس از مجنون صحیح نیست.

سوّم-اختیار و قصد، بنابراین از مکره و کسی که قصد ندارد، مانند مست، بی هوش، خشمگین،غافل و غیره صحیح نیست.