رساله توضیح المسائل آیت الله شیخ محمداسحاق فیاض صفحه 562

احکام ایلاء

(مسأله 2793) ایلاء آن است که مرد بر ترک وطی زنش به نام خداوند متعال قسم بخورد، و بگوید:«و اللَّه لا أجامعک»، «و اللَّه لأغیظنّک»و مانند اینها.

و ایلاء باید به قصد ضرر وارد کردن بر زوجه باشد، و اگر برای مصلحتی باشد، اگر چه آن مصلحت به کودک برگردد، ایلاء منعقد نمی شود، بلکه قسم منعقد می گردد و احکام قسم بر آن جاری می شود.

(مسأله 2794) ایلاء باید از سوی شوهر بالغ، کامل، عاقل، مختار و با قصد واقع شود، اگر چه اخته باشد.امّا ایلاء از کسی که آلت تناسلی اش قطع شده و قدرت بر آمیزش ندارد، منعقد نمی شود.

(مسأله 2795) در ایلاء زن باید دائمی و مدخول بها باشد، و ایلاء بر ترک نزدیکی به طور مطلق و یا بر مدّتی بیشتر از چهار ماه باشد.

(مسأله 2796) اگر بعد از ایلاء، زوجه نزد حاکم شرع شکایت نماید، حاکم چهار ماه از حین شکایت،شوهر او را مهلت می دهد، چنانچه رجوع کرد و بعد از وطی کفاره داد مرافعه مختومه است، وگرنه او را ملزم به طلاق یا کفاره می کند و یا حبس می کند تا یکی از آن دو را قبول کند، و اگر از هر دو امتناع کند،حاکم زن را طلاق می دهد، و اگر طلاق داد بر حسب اختلاف موارد طلاق رجعی، یا باین واقع می شود.

(مسأله 2797) اگر در مدت معینِ بیش از چهار ماه، ایلاء کند و بعد از مرافعه و شکایت زن نزد حاکم شرع آن مرد از خود دفاع کند تا مدت تمام شود، حکم ایلاء ساقط می شود، اگر چه با دفاع کردن گناه کرده است.و اگر بعد از آن وطی کند، بر او کفاره نیست، بلی اگر قبل از تمام شدن مدت وطی کند، کفاره واجب می شود.و اگر زن نزد حاکم شرع مرافعه کند، حاکم به شوهر چهار ماه مهلت می دهد، و سپس به او می گوید یا به زوجه ات رجوع کن یا طلاق بده، چنانچه قبول نکرد، او را حبس می کند تا یکی از آن دورا قبول کند، و الاّ هر دو را از هم جدا می کند، و اگر باز هم قبول نکرد طلاق می دهد و اگر قبل از جدایی وطی کند، کفاره بر او واجب می شود.

(مسأله 2798) اگر مرد، ادعا کند که وطی کرده، قول او با قسم پذیرفته می شود.