رساله توضیح المسائل آیت الله شیخ محمداسحاق فیاض صفحه 593

شد، وجود ندارد، و به هر صورت در طیور هم احتیاط نباید ترک شود.و بهتر است از خوردن کلیه ها(قلوه)و دو گوش دل اجتناب گردد.

(مسأله 2950) اعیان نجسه مانند مدفوع و گوشتی که از حیوان زنده، جدا شده، حرام می باشد.بنابر اظهر خوردن گِل، حرام است، امّا خوردن تربت امام حسین علیه السلام جهت شفا یافتن به مقدار کم جایز است.امّا خوردن سایر معادن و سنگها و درخت ها حرام نمی باشند.

(مسأله 2951) خوردن زهر و هر چیزی که به انسان ضرر برساند، حرام است.مانند افیون(تریاک،مرفین و...)چه ضررش به خاطر زیاد مصرف کردن آن باشد یا به خاطر عادت به آن.

پنجم:مایعات

(مسأله 2952) هر چیز مست کننده حرام است، شراب باشد یا غیر آن، مانند فقاع و غیره حتی جامدش.و خون-هر چند در تخم باشد-و همچنین هر مایع و جامدی که نجس شده باشد، حرام است.

(مسأله 2953) اگر نجاست در جسم جامدی مثل روغن و عسل جامد بیفتد، لازم است که نجاست و اطراف آن را که با نجاست ملاقات کرده، دور بیندازد و باقی آن حلال است، و مایع غلیظ و سفت در حکم جامد است.

(مسأله 2954) روغنی که با ملاقات نجاست، متنجس شده است، فروختن و استفاده از آن در چیزی که طهارت در آن شرط نیست، جایز می باشد.و بهتر آن است که استفاده از آن در روشن کردن چراغ زیر آسمان محدود شود.

(مسأله 2955) خوردن بول حیوان که گوشت آن حلال نیست حرام است؛ بلکه خوردن بول حیوانی که گوشتش حلال است، نیز بنابر احتیاط حرام می باشد؛ به جز بول شتر که برای استشفا جایز است.شیر حیوان غیر مأکول نیز حرام است، مگر انسان که شیرش حلال می باشد.

(مسأله 2956) اگر گوشت، مشتبه شود و معلوم نباشد که تذکیه شده یا نه، و نیز در دست مسلمانی که نشان دهنده تذکیه است، نباشد، باید از آن اجتناب کرد، امّا اگر مشتبه شود و معلوم نباشد که این گوشت از نوع حلال است یا حرام؟ محکوم به حلیّت است.

(مسأله 2957) انسان می تواند از خانه افرادی که مشمول آیه شریفه سوره نور می باشند، بخورد، و آنان عبارتند از:پدران، مادران، برادران، خواهران، عموها، عمه ها، دایی ها، خاله ها، دوستان و وکیلی که امور به او سپرده شده است وزن و فرزند نیز به آنان ملحق می شود.بنابراین خوردن از خانه های آنان به شکل