رساله توضیح المسائل آیت الله شیخ محمداسحاق فیاض صفحه 702

(مسأله 3527) دیه بریدن انگشتان دو پا دیه کامل است.

(مسأله 3528) دیه بریدن دو ساق پا دیه کامل و در بریدن یکی از آنها نصف دیه می باشد، و همینطور است حکم در بریدن دو ران.

1-دیه شکستن.2-دیه شکافتن.3-دیه کوبیدن و خرد کردن.4-دیه جابجا کردن.5-دیه سوراخ کردن.6-دیه جدا کردن.7-دیه جراحت در بدن به غیر از سر.

دیه شکستگی و...

(مسأله 3529) نظر مشهور این است که در شکستن استخوان هر عضوی که در شرع دیه معیّن دارد خمس1/5 دیه این عضو است، و چنانچه استخوان آن عضو بدون عیب و کجی خوب شود، دیه آن 4/5 دیه شکستن آن می باشد و در آشکار شدن استخوان ربع 1/4 دیه شکستن آن است و در خرد کردن استخوان ثلث 1/3 دیه این عضو است.بنابراین اگر بدون عیب و کجی بهبود یابد دیه آن 4/5 دیه خرد کردن استخوان است.در جدا کردن استخوان از عضو به طوری که عضو از کار بیفتد، دو ثلث 2/3 دیه آن عضو است-بنابراین اگر بدون عیب و نقصی بهبود یابد، دیه آن4/5 دیه جدا کردن آن است و لکن این نظر خالی از اشکال نبوده بلکه ممنوع است و حکم آن به سبب اختلاف اعضاء مختلف می شود، همچنانکه شرح آن به زودی در ضمن مسائل آینده خواهد آمد.

(مسأله 3530) در شکستن کمر، دیه کامل است، و همچنین اگر کمر صدمه ببیند و کج شود یا به گونه ای باشد که قدرت بر نشستن نداشته باشد.

(مسأله 3531) اگر کمر بشکند و بعد بدون نقص و عیب خوب شود، دیه آن صد دینار است ولی اگر کمر کج شود، دیه آن هزار دینار است.

(مسأله 3532) هرگاه کمر بشکند و در اثر آن هر دو پا فلج گردد، در آن یک دیه کامل و دو ثلث 2/3 دیه است.

(مسأله 3533) اگر ستون فقرات بشکند و قدرت جماع از بین برود، در آن دو تا دیه است؛ یکی برای شکستن ستون فقرات و دیگری برای از بین رفتن جماع.

(مسأله 3534) در جراحت موضحه کمر [که استخوانش آشکار می شود]بیست و پنج دینار و در جابجا کردن استخوانهای آن پنجاه دینار است، و در مجروح کردن کمر که بهبود نیابد ثلث 1/3 دیه شکستن آن می باشد و حکم چنین است در مجروح کردن سایر اعضای بدن در صورتی که بهبود نیابند.

(مسأله 3535) در شکستن دو استخوان بالای سینه(ترقوه)در صورتی که بدون عیب و نقص بهبود