کتابخانه بالقرآن

زندگینامه، رساله توضیح المسائل و مناسک حج آیت الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی (ره) صفحه 1417

صفحه 1417

داشته باشد.

5 - انجام حجّ، سبب اختلال در وضع مالی او و خانواده اش حتّی پس از انجام حجّ نشود، که در اصطلاح این شرط را «رجوع به کفایت» می نامند.

اکنون به ترتیب به بیان مسایل مربوط به این پنج بند می پردازیم.

1 - استطاعت مالی

مسأله 7) برای تحقّق استطاعت مالی، لازم نیست انسان عین توشه راه و مرکبی را که می خواهد با آن حجّ بجا آورد داشته باشد؛ بلکه همین اندازه که پول یا جنس دیگری که بتواند با آن توشه راه و مرکب سواری را تهیّه کند، داشته باشد، کافی است.

مسأله 8) کسی که پس از انجام حجّ می خواهد به وطن خود بازگردد، باید هزینه بازگشت را هم داشته باشد، ولی اگر بخواهد پس از حجّ به جای دیگری غیر از وطنش برود ورفتن به آن جا هزینه ای بیش از بازگشت به وطن داشته باشد، داشتن مقدار زیادی، شرط استطاعت نیست.

مسأله 9) شرط وجوب حجّ این است که انسان علاوه بر هزینه های رفت و برگشت، وسایل ضروری زندگی مانند خانه و اثاث خانه را نیز در حدّی متناسب با شأنش داشته باشد.

مسأله 10) در استطاعت شرط است که انسان مخارج عائله اش را تا بازگشت از حجّ داشته باشد، هرچند عائله، واجب النّفقه او نباشند.

مسأله 11) اشخاصی که اهل زندگی متعارف هستند، هرگاه ضروریّات زندگی یا پول آن را در حجّ صرف کنند، کفایت از حجّه الاسلام نمی کند، ولی کسانی که اهل ساده زیستی و قناعت هستند و چنانچه به حجّ هم نروند لوازم زندگی معمولی را نمی خرند، هرگاه لوازم زندگی را نخریده و به حجّ بروند، حجّ آنها حجّه الاسلام محسوب می شود.